បារាំង ធ្លាក់ចំណាត់ថ្នាក់ ក្រោយមានភាពតានតឹងសង្គមនិងបាតុកម្មប្រឆាំងច្បាប់សោធននិវត្តន៍
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:០០
Fitch ភ្នាក់ងារទទួលបន្ទុកវាយតម្លៃហានិភ័យបំណុលរបស់រដ្ឋនីមួយៗ បានទម្លាក់ចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសបារាំង មួយកំរិត។ ភ្នាក់ងារFitch បានលើកឡើងអំពីភាពទ័លច្រកនយោបាយនិងកំណែទម្រង់ច្បាប់សោធននិវត្តន៍របស់រដ្ឋាភិបាល លោក ម៉ាក្រុង។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចបារាំង បានសេចក្តីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះភ្លាមថា ជាការវាយតម្លៃបែបទុទ្ទិដ្ឋនិយម។
Fitch ដែលជាភ្នាក់ងារវាយតម្លៃហានិភ័យបំណុល មួយក្នុងចំណោមភ្នាក់ងារអន្តរជាតិដ៏សំខាន់ចំនួនបួន បានបញ្ចុះចំណាត់ថ្នាក់ប្រទេសមួយកំរិត គឺពីAA ទៅAA-។
ភ្នាក់ងារបានពន្យល់ថា បារាំងមិនត្រឹមតែមានបំណុល និងឱនភាពថវិកា ខ្ពស់ខ្លាំងទេ តែថែមទាំងមានភាពទ័លច្រកនយោបាយ និងសម្ពាធសង្គមតាមតឹងខ្លាំង ដែលស្តែងជាកូដកម្ម បាតុកម្ម ពេញផ្ទៃប្រទេស និងជួនដោយមានអំពើហិង្សាទៀត។
បារាំងចាប់ផ្តើមមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចមែន ប៉ុន្តែក្នុងកំរិតទាបជាងការរំពឹងទុក។ Fitch ព្យាករថាឆ្នាំនេះបារាំងត្រូវមានកំណើន១,១% តែជាក់ស្តែងមានត្រឹម០,៨% និងមានត្រឹមតែ១,៣%នៅឆ្នាំ២០២៤ទល់នឹង១,៩%នៅក្នុងការព្យាករណ៍មុន។ ចំណែករដ្ឋាភិបាលបារាំងខ្លួនឯងរំពឹងលើផែនការកំណើនសេដ្ឋកិច្ច១%។
សម្រាប់ភ្នាក់ងារ បារាំងមានឱនភាពថវិកា និងបំណុលសាធារណៈ ធំណាស់ តែមិនសូវប្រឹងប្រែងកាត់បន្ថយទេ។ បន្ទាប់ពីធ្លាក់ចុះមកនៅ ៤,៧%នៅឆ្នាំ២០២២ ឱនភាពសាធារណៈបារាំងចាប់ស្ទុះឡើងវិញនៅឆ្នាំនេះដល់៤,៩% រួចចូលដល់ឆ្នាំ២០២៤ទើបអាចចាប់ផ្តើមធ្លាក់ចុះជាសន្សឹមៗមកវិញ។ ប៉ុន្តែភ្នាក់ងារFitch គិតថាឱនភាពបារាំងឆ្នាំនេះមានកំរិត៥% និង៤,៧%នៅឆ្នាំក្រោយ។ ចំពោះបំណុលវិញ តាមគម្រោង បំណុលសាធារណៈបារាំងនឹងកើនឡើងដល់១០៨,៣% នៅឆ្នាំ២០២៧។ ទាបជាងការព្យាករណ៍មុនមែន ប៉ុន្តែខ្ពស់ជាងកម្មវត្ថុកំណត់ដោយសហភាពអឺរ៉ុបឆ្ងាយណាស់។ អឺរ៉ុបអនុញ្ញាតឱ្យសមាជិកមានបំណុលត្រឹម៣%នៃផលិតផលសរុបរបស់ប្រទេសតែប៉ុណ្ណោះ។
បាតុកម្មទ្រង់ទ្រាយធំ ថ្ងៃ១ឧសភា
ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចមិនសូវល្អហើយ ត្រូវជួបនឹងបញ្ហាសង្គមទៀត។ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ ភ្នាក់ងារFitchបានលើកឡើងថា កាលពី៦សប្តាហ៍មុន រដ្ឋាភិបាលបារាំងរបស់លោកម៉ាក្រុង អនុម័តគម្រោងកំណែទម្រង់ច្បាប់សោធននិវត្តន៍ ដំឡើងអាយុចូលនិវត្តន៍ពី៦២ទៅ៦៤ឆ្នាំ ដោយប្រើមាត្រ៤៩,៣ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញតែម្តង ពោលគឺដោយមិនឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោតនៅសភាទេ។ ជម្រើសអនុម័តច្បាប់បែបនេះ បានជំរុញឱ្យមានឆន្ទៈប្រឆាំងកាន់តែខ្លាំង និងការប្រមូលផ្តុំធ្វើបាតុកម្មកាន់តែ ហិង្សា។
នៅថ្ងៃចន្ទទី ១ ឧសភា ដែលជាប្រពៃណីនៅក្នុងប្រទេសបារាំង តែងតែមានការប្រមូលផ្តុំធ្វើបាតុកម្មដើម្បីបុព្វហេតុច្បាស់លាស់ណាមួយស្រាប់ផង នឹងមានចលនាបាតុកម្មទ្រង់ទ្រាយធំអនេក។ ក្រុមសហជីពទាំងអស់ (៨) របស់បារាំង នឹងចាប់ដៃគ្នាជាធ្លុងមួយ ដង្ហែក្បួន ប្រែក្លាយថ្ងៃទី១ឧសភាទៅជាទិវាប្រជាជនគ្នា ចារក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រឆាំងនិងទាមទារឱ្យរំលាយកំណែទម្រង់ច្បាប់សោធននិវត្តន៍វិញ។ ជាការរួបរួមគ្នាជាធ្លុងធ្វើបាតុកម្មដែលពុំធ្លាប់មានទេ គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៩- ឆ្នាំមានបាតុកម្មប្រឆាំងនឹងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិមក។
អ៊ីចឹងហើយបានជាភ្នាក់ងារFitch សម្រេចបញ្ចុះចំណាត់ថ្នាក់បារាំង។ សម្រាប់ភ្នាក់ងារ ភាពតានតឹងក្នុងសង្គមបារាំង មួយរយៈចុងក្រោយមកនេះ បានធ្វើឱ្យគម្រោងច្បាប់ធ្វើកំណែទម្រង់មានហានិភ័យខ្ពស់ ហើយអាចបង្កើតជាសម្ពាធសង្កត់លើនយោបាយថវិកាផង ឬអាចនឹងធ្វើឱ្យគម្រោងកំណែទម្រង់មុនក្រឡាប់ចាក់បាន។
ផលវិបាកនៃចំណាត់ថ្នាក់
ការបញ្ចុះចំណាត់ថ្នាក់ របស់Fitch ជាការវាយសំពងលើ សេដ្ឋកិច្ច ហរិញ្ញវត្ថុ បារាំងផង និង ជាពិសេស លើនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលលោកម៉ាក្រុង។ តែដោយជាក់ស្តែងនោះ សមត្ថភាពហិរញ្ញវត្ថុបារាំងមិនចោទជាបញ្ហាទេនៅលើទីផ្សារ។ បារាំងមិនពិបាករកអ្នកវិនិយោគឡើយ។ កាលពីឆ្នាំ២០១២-២០១៣ បារាំង ធ្លាប់ធ្លាក់ចំណាត់ថ្នាក់ម្តងពី AAA មកAA ហើយកាលណោះបារាំងក៏មិនបានបាត់បង់អ្នកវិនិយោគដែរ។ គ្រាន់តែថា អត្រាការប្រាក់ត្រូវឡើងខ្ពស់ជាងមុន។ អត្រាការប្រាក់បានឡើងមួយឆ្នាំហើយពី ១ទៅ៣% ព្រោះថា កាលពីសប្តាហ៍មុន ភ្នាក់ងារវាយតម្លៃហានិភ័យបំណុលមួយទៀត គឺ Moody’s បានរក្សាចំណាត់ថ្នាក់ដដែល តែកាលពីខែធ្នូ២០២២ ភ្នាក់ងារ Standard and Poor’s បានសេចក្តីសម្គាល់ អំពីស្ថានភាពធ្លាក់ចុះនៃហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈបារាំងដោយហេតុតែ វិបត្តិថាមពល ហើយគ្រោងនឹងបញ្ចុះចំណាត់ថ្នាក់ដែរនៅក្នុងរបាយការណ៍វាយតម្លៃរបស់ខ្លួនដែលនឹងចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី២មិថុនាខាងមុខ។
ហេតុដូច្នេះហើយបានជារដ្ឋាភិបាលបារាំងបានបញ្ចេញប្រតិកម្មភ្លាម នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ តាមរយៈសំឡេងរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុ ដោយចាត់ទុកការវាយតម្លៃរបស់ភ្នាក់ងារFitch ថាមានលក្ខណៈទុទ្ទិដ្ឋនិយម មើលស្រាលលទ្ធផលនៃការប្រឹងធ្វើកំណែទម្រង់ ជាពិសេសកំណែទម្រង់ច្បាប់សោធននិវត្តន៍។ លោករដ្ឋមន្ត្រីបានប្រកាសថា បារាំង បន្តប្រឹងធ្វើកំណែទម្រង់ ដែលនឹងមកប្តូរប្រែគំរូសេដ្ឋកិច្ចបារាំង។
“សូមកុំសង្ស័យលើឆន្ទៈបារាំង។ បារាំងនឹងស្តារហិរញ្ញវត្ថុសាធារណៈ ពន្លឿនការបញ្ចុះបំណុលជាតិ កាត់បន្ថយឱនភាពនិងពន្លឿនការបន្ថយចំណាយសាធារណៈ។” នេះជាពាក្យសន្យារបស់លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងហិរញ្ញវត្ថុក្នុងជំនួបប្រជុំជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុអឺរ៉ុបនៅក្រុងស្តុកខុលប្រទេសស៊ុយអែត។
ហើយដើម្បីសាកល្បងបន្ធូរបន្ថយសម្ពាធសង្គម និងពន្លត់កំហឹងពលរដ្ឋជុំវិញកំណែទម្រង់ច្បាប់សោធននិវត្តន៍ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលបារាំង បានប្រកាស កាលពីថ្ងៃពុធ ទិសដៅនយោបាយមួយខ្សែវែង មានជាអាទិ៍ការបញ្ចុះពន្ធដារដល់ពលរដ្ឋស្រទាប់កណ្តាល ចាប់ពីឆ្នាំ២០២៣នេះទៅតែម្តង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ