អ៊ីស្រាអែលផ្តើមផែនការវាយលុកជើងគោកលើតំបន់ហ្កាហ្សា?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៥៧
អ៊ីស្រាអែលបានសច្ចាកម្ចាត់ចលនាហាម៉ាសប៉ាឡេស្ទីនឱ្យអស់ ក្រោយរងការឆ្មក់វាយប្រហារទ្រង់ទ្រាយធំរបស់ពួកហាម៉ាសកាលពីថ្ងៃទី៧តុលា២០២៣។ ប៉ុន្តែទោះមានពាក្យព្រមានអន្តរជាតិកាន់តែច្រើនឡើងៗយ៉ាងក៏ដោយ ក៏អ៊ីស្រាអែលមិនខ្វល់ដែរ។ អ៊ីស្រាអែលបន្តរៀបប្រតិបត្តិការជើងគោកលើតំបន់ហ្កាហ្សា និងទំនងជាបានវាយលុកចូលភាគខាងជើងហ្កាហ្សាមួយប្រាវនៅយប់មិញ។
អ៊ីស្រាអែលបានស្បថសច្ចាបញ្ចប់ជីវិតចលនាហាម៉ាស ក្រោយពីក្រុមនេះបានឆ្មក់វាយប្រហារទ្រង់ទ្រាយធំកាលពីថ្ងៃទី៧តុលា២០២៣ ដែលបើតាមអ៊ីស្រាអែល បង្កឱ្យមានមនុស្សស្លាប់ខាងអ៊ីស្រាអែលយ៉ាងហោច១៤០០នាក់ និងជាង២២០នាក់ជាប់ជាចំណាប់ថ្នូរ (បួននាក់បានសេរីភាពវិញ)។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែលលោកនេតាន់យ៉ាហ៊ូ បានបញ្ជាក់នៅយប់ថ្ងៃពុធម្សិលមិញថា កំពុងត្រៀមលក្ខណៈវាយចូលហ្កាហ្សា ដោយមិនលម្អិតថាចូលនៅពេលណា យ៉ាងណា និងកម្លាំងប៉ុន្មានទេ។ ស្រាប់តែនៅយប់មិញ ទាហានអ៊ីស្រាអែលបានវាយលុកចូលភាគខាងជើងតំបន់ហ្កាហ្សា។
ប្រតិបត្តិការវាយលុកជើងគោកអ៊ីស្រាអែលចាប់ផ្តើមយ៉ាងណា?
មិនមែនជាប្រតិបត្តិការវាយលុកជើងគោកដូចអ្វីដែលប្រមុខដឹកនាំនយោបាយនិងយោធាអ៊ីស្រាអែលបានសន្យាទេ។ ប៉ុន្តែនៅយប់ថ្ងៃពុធឆ្លងមកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ទី២៦តុលានេះ យោធាអ៊ីស្រាអែលបានបើកការវាយលុកមួយចូលទៅក្នុងភាគខាងជើងតំបន់ហ្កាហ្សា សំដៅលើទីតាំងសំខាន់ៗមួយចំនួន។ នេះបើតាមអ្នកនាំពាក្យយោធាអ៊ីស្រាអែល។ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃប្រតិបត្តិការវាយលុកជើងគោកទ្រង់ទ្រាយធំ កងរថពាសដែកអ៊ីស្រាអែលបានជ្រៀតចូលក្នុងដែនដីប៉ាឡេស្ទីន ទៅបំផ្លាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ពួកហាម៉ាស ទីតាំងកាំភ្លើងត្បាល់និងផ្តើមត្រួសត្រាយភូមិសាស្ត្រ។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍យោធាអ៊ីស្រាអែលដដែលបានបញ្ជាក់ទៀតថា ក្រោយប្រតិបត្តិការវាយលុកមួយប្រាវនេះរួច កងទ័ពអ៊ីស្រាអែលបានចាកចេញពីតំបន់ភាគខាងជើងហ្កាហ្សានោះ ហើយត្រលប់មកឈរជើងនៅព្រំដែនខាងដែនដីខ្លួនវិញ។
នេះជា វាយលុកចូលក្នុងតំបន់ហ្កាហ្សាលើកទីពីរហើយគិតចាប់តាំងពីសង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែល-ហាម៉ាសបានផ្ទុះឡើងមក ប៉ុន្តែជាលើកទីមួយសម្រាប់កងពលរថក្រោះ។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែលលោកនេតាន់យ៉ាហ៊ូ បានទទួលស្គាល់ថាប្រតិបត្តិការជើងគោកមានការយឺតយ៉ាវជាងការព្រាងទុក ដោយអ៊ីស្រាអែលមិនទាន់ដឹងច្បាស់អំពីមតិសាធារណៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ អ្នកធ្វើអត្ថាធិប្បាយបានព្រលយអំពីមូលហេតុពីរគឺ បញ្ហាចំណាប់ខ្មាំងក្នុងដៃពួកហាម៉ាស និងសំណើអាមេរិកសុំឱ្យពន្យារពេលសិនដើម្បីមានឱកាសរៀបចំដាក់ឱ្យដំណើរការប្រព័ន្ធខែលមីស៊ីលការពារតំបន់។
ប្រតិបត្តិការជើងគោកអ៊ីស្រាអែលជាការគិតខុស?
តាមការពិតទៅនោះ ពាក្យព្រមានអំពីផលវិបាកនៃការវាយប្រហារជើងគោកមានកាន់តែច្រើនឡើងៗ។ ក្តីព្រួយបារម្ភជុំវិញប្រតិបត្តិការវាយលុកផ្លូវគោកអ៊ីស្រាអែលលើតំបន់ហ្កាហ្សា កំពុងរីកធំធាត់ក្នុងរង្វង់សហគមន៍អន្តរជាតិ។ ប្រតិបត្តិការវាយលុកជើងគោកលើហ្កាហ្សាដែលរងការបិទខ្ទប់ទាំងស្រុង និងរងការទម្លាក់គ្រាប់បែកឥតឈប់តាំងពី២០ថ្ងៃមកហើយ នឹងជួបការលំបាកស្មុគស្មាញខ្លាំងណាស់ ព្រោះហ្កាហ្សាជាដែនដីដ៏តូច មានមនុស្សរស់នៅកកកុញគ្នាខ្លាំង បង្កប់ដោយរូងក្រោមដីយ៉ាងប្រទាក់ក្រឡាដែលពួកហាម៉ាសបានជីកសម្រាប់លាក់ខ្លួន លាក់អាវុធយុទ្ធភ័ណ្ឌ និងមានចំណាប់ខ្មាំងក្នុងដៃទៀត។
នៅយប់មិញ លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក ចូបៃដិន បានអះអាងថា អ៊ីស្រាអែលមិនត្រឹមតែមានសិទ្ធិទេ តែត្រូវមានទំនួលខុសត្រូវទៀត ក្នុងការការពារខ្លួន។ អ៊ីស្រាអែលត្រូវប្រឹងឱ្យអស់អំពីលទ្ធភាពដែលខ្លួនមានទោះលំបាកខ្លាំងយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្នុងការការពារជីវិតជនស៊ីវិលប៉ាឡេស្ទីនក្នុងតំបន់ហ្កាហ្សា។ ហាម៉ាសលាក់ខ្លួនពីក្រោយខ្នងជនស៊ីវិល ជាទង្វើដ៏អាក្រក់ គួរឱ្យស្អប់ខ្ពើម ប៉ុន្តែយើងចាំបាច់ត្រូវបញ្ចេញសកម្មភាពដោយគោរពច្បាប់សង្គ្រាម។ នេះជាប្រសាសន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអូស្ត្រាលី នៅពេលសាកសងតាមទូរស័ព្ទជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែលនេតាន់យ៉ាហ៊ូ។
សម្រាប់លោកប្រធានាធិបតីបារាំង អេម៉ានុយអែលម៉ាក្រុង ដែលកំពុងជួបសមភាគីអេហ្ស៊ីប លោក អាប់ឌែល ហ្វាតា អាល់ស៊ីស៊ី នៅក្រុងគែរ ជម្រើសប្រើប្រតិបត្តិការជើងគោក ជាការគិតខុស ព្រោះវានឹងធ្វើឱ្យមានជនរងគ្រោះជាជនស៊ីវិលច្រើនខ្លាំងណាស់ ហើយមិនអាចការពារអ៊ីស្រាអែលបានជានិរន្តទេ។ ក្នុងសន្និសីទកាសែតរួមជាមួយលោកម៉ាក្រុង លោកប្រធានាធិបតីអេហ្ស៊ីប អាល់ស៊ីស៊ីបានអំពាវនាវដូចគ្នាឱ្យអ៊ីស្រាអែលកុំធ្វើប្រតិបត្តិការជើងគោកលើហ្កាហ្សា។
ទន្ទឹមនឹងការប្រកាសគាំទ្រអ៊ីស្រាអែលថាមានសិទ្ធិការពារខ្លួន និងស្នើឱ្យមានសម្ព័ន្ធអន្តរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងហាម៉ា លោកម៉ាក្រុង បានជំរុញឱ្យកិច្ចចរចាសន្តិភាពដើម្បីបង្កើតរដ្ឋពីរអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនមានសន្ទុះឡើងវិញ។ លោកបានថែមទាំងប្រកាសបញ្ជូននាវាយោធាបំពាក់សេវាវេជ្ជសាស្ត្រទៅជួយប្រជាពលរដ្ឋនៅហ្កាហ្សា។ មិនដឹងថាតើនាវា La Tonnerre ដែលទើបចាកចេញពីកំពង់ផែបារាំង នឹងទៅសំចតនៅកំពង់ផែហ្កាហ្សាមួយណាទេបើតំបន់នេះស្ថិតក្រោមការបិទខ្ទប់ពីសំណាក់អ៊ីស្រាអែល ទាំងស្រុង ទាំងផ្លូវគោក ផ្លូវអាកាសនិងផ្លូវទឹកនោះ។ បារាំងក៏បានបញ្ជូនសម្ភារៈបរិក្ខាពេទ្យជាជំនួយមនុស្សធម៌ដល់ហ្កាហ្សាតាមយន្តហោះទៅចុះថតនៅអេហ្ស៊ីប។ ជំនួយមនុស្សធម៌អាចចូលដល់តំបន់ហ្កាហ្សាយ៉ាងតក់ៗនិងត្រដាបត្រដួសបំផុត។
តើអាចមានការឈប់បាញ់ ឬ ផ្អាកប្រយុទ្ធដើម្បីមនុស្សធម៌ឬទេ?
ក្នុងពេលរង់ចាំបើកប្រតិបត្តិការធំជាក់លាក់ យោធាអ៊ីស្រាអែលបន្តផ្លោងវាយប្រហារលើតំបន់ហ្កាហ្សាដែលមានទំហំ៣៦២គីឡូម៉ែត្រការ៉េនិងមានប្រជាពលរដ្ឋប្រជ្រៀតរស់នៅជាង២លាន៤សែននាក់ ដោយគ្មានបន្ធូរដៃសោះឡើយ។ គ្មានផ្នែកណាមួយនៃតំបន់ហ្កាហ្សាដែលមានសុវត្ថិភាពឡើយ។ ក្នុងមួយថ្ងៃពុធទី ២៥តុលា មានមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់៧០០នាក់បានបង់ជីវិត។ នេះបើតាមតួលេខផ្តល់ដោយហាម៉ាស។
អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិបានអំពាវនាវតាំងពីថ្ងៃអង្គារឱ្យមានការឈប់បាញ់ដើម្បីមនុស្សធម៌ភ្លាម និងបានថ្កោលទោសរួចជាស្រេចអំពីការរំលោភច្បាប់មនុស្សធម៌យ៉ាងច្បាស់ក្រលែតរបស់អ៊ីស្រាអែល។ ប៉ុន្តែ អ៊ីស្រាអែលក៏ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក ព្រមទាំងបណ្តាប្រទេសមួយចំនួនទៀត មិនគាំទ្រគំនិតចង់ឱ្យមានការឈប់បាញ់ឡើយ ដោយយល់ថាការឈប់បាញ់នឹងធ្វើឱ្យចលនាហាម៉ាសអាចឆ្លៀតយកចំណេញ។
ម្សិលមិញជាថ្មីម្តងទៀត ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិបានច្រានចោលគម្រោងសេចក្តីសម្រេចចិត្តពីរស្នើឡើងដោយរុស្ស៊ីនិងអាមេរិក ជុំវិញសង្គ្រាមអ៊ីស្រាអែលនិងហាម៉ាសនេះ។ ខាងសហរដ្ឋអាមេរិក គ្រប់រដ្ឋសុទ្ធតែមានសិទ្ធិការពារខ្លួនដូចគ្នា និងចង់បានត្រឹមឱ្យមានការផ្អាកបាញ់បន្តិចដើម្បីមនុស្សធម៌ ចំណែកខាងរុស្ស៊ីវិញចង់បានការឈប់បាញ់ភ្លាមដើម្បីមនុស្សធម៌ និងបានថ្កោលទោសទង្វើវាយប្រហារដ៏អាក្រក់របស់ពួកហាម៉ាស។ ការផ្អាកបាញ់ដើម្បីមនុស្សធម៌ ក៏កំពុងស្ថិតក្នុងលើតុចរចាតស៊ូមតិនៅសហភាពអឺរ៉ុប ដែលកំពុងបើកជំនួបកំពូលរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះដែរ។ តែដូចទម្លាប់ អឺរ៉ុបមានប្រវត្តិប្រេះឆាគ្នាខ្លាំងណាស់ក្នុងសំណុំរឿងដើមបូព៌ា ដោយសមាជិកខ្លះកាន់ជើងប៉ាឡេស្ទីនខ្លាំងដូចជាអៀរឡង់ឬអេស្ប៉ាញ ឯខ្លះទៀតមានជាអាទិ៍អាល្លឺម៉ង់និងអូទ្រីសការពារអ៊ីស្រាអែលយ៉ាងមុតមាំ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ