អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកកំពុងតែលតោ បន្ទាប់ពីការចុះពីតំណែងរបស់លោករ៉ូប៊ែរតូ អាហ្សេវ៉េដូ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣១
នៅថ្ងៃចន្ទ ទី៣១ សីហា លោករ៉ូប៊ែរតូ អាហ្សេវ៉េដូ (Roberto Azevedo) បានចុះចេញពីតំណែងអគ្គនាយកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ឬហៅកាត់ជាភាសាអង់គ្លេស WTO។ តាមធម្មតា អាណត្តិរបស់លោកអាហ្សេវ៉េដូត្រូវចប់នៅឆ្នាំ ២០២១ តែលោកបានប្រកាសចុះចេញមុនអាណត្តិគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលនាពាក់កណ្តាលខែឧសភាដោយមូលហេតុគ្រួសារ។ ដូច្នេះចាប់ពីពេលនេះតទៅ និងដោយរង់ចាំការជ្រើសរើសរូបអគ្គនាយកថ្មី WTO នឹងត្រូវដឹកនាំដោយអគ្គនាយករងម្នាក់ក្នុងចំណោមអគ្គនាយករងទាំង ៤នាក់។ ក្រុមអ្នកជំនាញបានព្យាករណ៍ថា ជម្រើសរូបអគ្គនាយកថ្មីមិនមែនជារឿងងាយស្រួល និងអាចអូសបន្លាយនៅក្រោយការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាមេរិក។
ទោះបីជាការចុះពីតំណែងមុនអាណត្តិរបស់លោករ៉ូប៊ែរតូ អាហ្សេវ៉េដូបានធ្វើឡើងក្រោមហេតុផលគ្រួសារ ឬដោយមូលហេតុអ្វីក៏ដោយ លោកបានបន្សល់ទុកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក ឬហៅ WTO ឲ្យស្ថិតក្នុងវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរ និងកព្រាគ្មានមេកើយមួយរយៈទំរាំរកបានមេកើយថ្មី។ គេនៅមិនទាន់ដឹងថា តើរូបមេកើយថ្មីនឹងអាចរកបាននៅពេលណាទេ តែអ្វីដែលគេអាចនិយាយបាន បេក្ខជនដែលចង់ឡើងអង្គុយកន្លែងលោករ៉ូប៊ែរតូ អាហ្សេវ៉េដូមិនខ្វះទេ។ សរុបទាំងអស់មាន ៨នាក់ដែលក្នុងនោះ មាន ៣នាក់មកពីអាហ្រ្វិក ២នាក់មកពីអឺរ៉ុប ២នាក់មកពីអាស៊ី និងម្នាក់មកពីអាមេរិកឡាទីន។ តែទោះអនាគតអគ្គនាយក WTO ជាជនជាតិអ្វីក៏ដោយ ក៏មានការងារប្រឈម និងលំបាកច្រើនណាស់ដែលកំពុងរង់ចាំអគ្គនាយកថ្មី ពិសេសការប្រទាញប្រទង់គ្នាជាមួយរដ្ឋបាលអាមេរិករបស់លោកដូណាល់ ត្រាំ។
គួរបញ្ជាក់ថា លោកដូណាល់ ត្រាំបានទាមទារឲ្យ WTO ធ្វើកំណែទម្រង់ឡើងវិញ បើមិនដូច្នោះទេ លោកនឹងដកសមាជិកភាពរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចេញពី WTO ដូចដែលលោកបានធ្វើជាមួយអង្គការសុខភាពពិភពលោកនាពេលថ្មីៗនេះ។ លោកដូណាល់ ត្រាំបានស្តីបន្ទោស WTO ពីការមិនជួយដោះស្រាយ និងមិនយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះក្តីកង្វល់របស់សហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងជម្លោះពាណិជ្ជកម្មជាមួយចិន និយាយដោយឡែក និងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចសកល និយាយជារួម។ លោក Manfred Elsig សាស្រ្តាចារ្យផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃវិទ្យាស្ថានពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកក្នុងទីក្រុងប៊ែន ប្រទេសស្វ៊ីសបានមើលឃើញថា លោកត្រាំចង់បានអគ្គនាយកថ្មី WTO ដែលចេះចែករំលែកក្តីបារម្ភរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ពិសេសទាក់ទងជាមួយចិន។
តែជំហរដាច់ខាតរបៀបនេះរបស់លោកត្រាំនឹងបង្កការលំបាកនៅក្នុងជម្រើសអគ្គនាយកថ្មីដែលនឹងធ្វើឡើងតាមកុងសង់ស៊ុស មានន័យថា ត្រូវមានការយល់ព្រមពីសមាជិកទាំងអស់ដោយមិនបាច់ឆ្លងកាត់ការបោះឆ្នោត នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក Manfred Elsig។ គួរបញ្ជាក់ថាតាមគម្រោង WTO ត្រូវផ្តើមនីតិវិធីជ្រើសរើសអគ្គនាយកថ្មីដោយចែកចេញពី ៣ដំណាក់កាល។ ដំណាក់កាលទី១ ពីថ្ងៃទី៧ ដល់ថ្ងៃទី១៦ កញ្ញា គឺជាការពិគ្រោះយោបល់ជាមួយសមាជិកម្នាក់ៗដើម្បីជម្រុះបេក្ខជនចំនួន ៣នាក់ដែលអន់ជាងគេក្នុងចំណោមបេក្ខជនទាំង ៨នាក់។ រីឯដំណាក់កាលទី២ និងទី៣ គ្រោងធ្វើនៅក្នុងខែតុលា និងវិច្ឆិកា។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមអ្នកជំនាញបានឯកភាពគ្នាថា ការងារជ្រើសអគ្គនាយកថ្មីនឹងជួបឧបសគ្គច្រើន ព្រោះសូម្បីតែជ្រើសត្រឹមអគ្គនាយកស្តីទីកាលពីដំណាច់ខែកក្កដាកន្លងទៅក៏ក្រុមប្រទេសសមាជិកនិយាយមិនចុះសម្រុងគ្នាដែរ។
ចូរកុំភ្លេចថាក្នុងពេលរង់ចាំរកបានអគ្គនាយកថ្មី WTO នឹងត្រូវដឹកនាំដោយអគ្គនាយកស្តីទីម្នាក់ដែលត្រូវជ្រើសចេញពីអគ្គនាយករងទាំង ៤នាក់ ហើយក្នុងចំណោមអ្នកទាំង ៤ មានម្នាក់ជាជនជាតិអាមេរិក ម្នាក់ជាជនជាតិអាល្លឺម៉ង់ ម្នាក់ជាជនជាតិនីហ្សេរីយ៉ា និងម្នាក់ជាជនជាតិចិន។ តែបញ្ហានៅត្រង់ថា សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបនៅមិនទាន់អាចនិយាយចុះសម្រុងគ្នាទេ។ រដ្ឋបាលអាមេរិកបានប្រឆាំងនឹងការតែងតាំងជនជាតិអាល្លឺម៉ង់ជាអគ្គនាយកស្តីទី ខណៈដែលប្រទេសភាគច្រើនបានយល់ព្រម។ ត្រង់ចំណុចនេះត្រូវបានអ្នកស្រាវជ្រាវលោកស្រី Elvire Fabry យល់ថា ជាឆន្ទៈរបស់លោកដូណាល់ ត្រាំដែលចង់រឹតបន្តឹងជំហរជាមួយសហភាពអឺរ៉ុបនៅមុនការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាមេរិក។
តែលោកស្រី Elvire Fabry មិនភ្លេចនិយាយទេថា រដ្ឋបាលអាមេរិកក៏ចង់ឃើញអង្គការ WTO បន្តស្ថិតក្នុងសម័យអន្តរកាលរយៈពេលយូរលើសពីការគ្រោងទុក និងមិនចង់ឃើញជនជាតិអឺរ៉ុបឡើងអង្គុយកៅអីអគ្គនាយក WTO ទោះជាក្នុងនាមជាអគ្គនាយកថ្មី ឬត្រឹមជាអគ្គនាយកស្តីទីក៏ដោយ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី គេពិតជាពិបាកវាស់វែង និងថ្លឹងថ្លែងពីកម្រិតនៃសិទ្ធិអំណាចដែលភាគីអាមេរិកអាចរារាំងនៅក្នុងនីតិវិធីនៃការតែងតាំងអគ្គនាយកថ្មី WTO នេះជាចំណាប់អារម្មណ៍របស់លោក Sébastien Jean នាយកមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាអនាគត និងព័ត៌មានអន្តរជាតិ។ តាមលោក Sébastien គេហាក់មានអារម្មណ៍ថា ភាគីអាមេរិកអាចនឹងមិនសូវបញ្ចេញសកម្មភាព និងបង្ហាញឆន្ទៈតិចតួចក្នុងរឿងនេះពីពេលនេះទៅថ្ងៃទី៣ វិច្ឆិកាដែលជាថ្ងៃបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាមេរិក។
មានអ្នកជំនាញខ្លះបានទទួលស្គាល់ដូចគ្នាថា មិនដែលមានទេដែលនីតិវិធីនៃការជ្រើសរើសអគ្គនាយក WTO លើកនេះបានប្រទាញប្រទង់គ្នាខ្លាំងដោយរឿងនយោបាយ។ មានអ្នកទៀតហ៊ានទាំងអះអាងថា បើរញ៉េរញ៉ៃខ្លាំងពេក នីតិវិធីតែងតាំងអគ្គនាយក WTO គួរតែរៀបចំតាមការបោះឆ្នោតដែលជាលើកទី១ នៅក្នុងប្រវត្តិរបស់ WTO។ គួររម្លឹកថាក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៩ នៅពេលដែលប្រទេសសមាជិកនិយាយមិនចុះសម្រុងគ្នាក្នុងការជ្រើសរើសអគ្គនាយកតែមួយ គេបានសម្រេចតែងតាំងអគ្គនាយក ២រូបដែលត្រូវចែកគ្នាកាន់តំណែងម្តងម្នាក់សម្រាប់រយៈពេល ៣ឆ្នាំក្នុងម្នាក់ៗ។ តែគ្រប់គ្នាសង្ឃឹមថា រឿងច្រំដែលមួយនេះនឹងមិនអាចកើតមានជាថ្មីឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ