លោកអូបាម៉ា៖អាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅមិនបានទទួលភាពស្មើគ្នានៅចំពោះមុខតុលាការ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:០៦
កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ទី ២០ កក្កដា ២០១៣ សហគមន៍អាមេរិកាំងដើមកំណើតអាហ្រ្វិកបានអំពាវនាវឲ្យមានបាតុកម្មនៅក្នុងទីក្រុងជាង១០០ ក្នុងទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក។ បាតុកម្មដើម្បីសំដែងការមិនពេញចិត្ត និងប្រឆាំងនឹងសាលក្រមរបស់តុលាការ។ កាលពីថ្ងៃ១០មុននេះ (ថ្ងៃសុក្រទី ១២កក្កដា២០១៣) តុលាការអាមេរិកបានសម្រេចដោះលែងឃាតករម្នាក់ ដែលជាប់ចោទបាញ់សម្លាប់យុវជនស្បែកខ្មៅTrayvon Martin។
ក្នុងទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ ១៩៦០ Martin Luther king គ្រូគង្វាលអាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅ ធ្វើការតស៊ូមតិដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋអាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅមានសិទ្ធិសេរីភាពដូចប្រជាជនស្បែកស។ កាលណោះលោកបានទទួលការគាំទ្រពីលោកប្រធានាធិបតី John F. Kennedy ក្នុងយុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងការបែងចែក តាមពូជសាសន៍ ពណ៌សំបុរស្បែក នៅទឹកដីអាមេរិក។ លោក Matin Luther King បាននិយាយពាក្យមួយឃ្លា ដែលធ្វើឲ្យលោកល្បីឈ្មោះក្នុងពិភពលោក គឺ I have a dream “ខ្ញុំមានក្តីស្រមៃចង់បាន”។ លោកត្រូវបានជនជាតិអាមេរិកាំងស្បែកសដែលប្រឆាំងនឹងយុទ្ធនាការរបស់គាត់ បាញ់សម្លាប់នៅឆ្នាំ ១៩៦៨។
៥០ឆ្នាំក្រោយ នៅទឹកដីអាមេរិកដដែល យុវជនស្បែកខ្មៅTrayvon Martin ត្រូវអ្នករក្សាសន្តិសុខតាមភូមិ ស្បែកសម្នាក់បាញ់សម្លាប់ ដែរ។ យុវជន Trayvon Martinមិនបានធ្វើសកម្មភាពការពារប្រយោជន៍ដូចលោក Martin Luther kingទេ ប៉ុន្តែ មរណភាពរបស់យុវជនស្បែកខ្មៅ ដោយស្នាដៃរបស់មនុស្សស្បែកស បានធ្វើឲ្យសហគមន៍អាមេរិកាំងដើមកំណើតអាហ្រ្វិកនឹកឃើញរឿងដើម គឺការរើសអើងពូជសាសន៍ ដែលនៅតែដិតជាប់ជ្រៅក្នុងសណ្តានចិត្តប្រជាជនអាមេរិកាំង។
សំណុំរឿងបាញ់សម្លាប់យុវជនស្បែកខ្មៅ Trayvon Martin បានកេះដំបៅដែលមិនទាន់ជា ឲ្យឡើងជាខ្ទុះឡើងវិញ យ៉ាងដូច្នេះដែរ។ ចាប់តាំងពីមានសាលក្រមរបស់តុលាការដែលសម្រេចឲ្យ អ្នកបាញ់សម្លាប់យុវជនស្បែកខ្មៅ បានរួចទោស បាតុកម្ម និងមតិសាធារណៈប្រឆាំងបានកើតមានជាបន្តបន្ទាប់។ នៅមួយថ្ងៃមុនបាតុកម្មជាលើកទីពីរប្រឆាំងនឹងសាលក្រមរបស់តុលាការ កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ម្សិលម៉្ងៃ លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកាំងបារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដែលជាប្រធានាធិបតីស្បែកខ្មៅទីមួយ ក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្តអាមេរិក បានចេញមុខមក ដំពន្លិចដែកគោល ពីរឿងដែលប្រជាជនអាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅតែងតែត្រូវគេរើសអើង ក្នុងសង្គមអាមេរិក។ ក្នុងសុន្ទរកថា ដែលមានលក្ខណៈផ្ទាល់ខ្លួនច្រើន ជាងផ្លូវការ លោកអូបាម៉ា បាននិយាយថា លោកយល់ណាស់ពីកំហឹង និងអារម្មណ៍របស់សហគមន៍ប្រជាជនអាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅ។
សំឡេង
ប្រវត្តិសាស្រ្តដែលលោកអូបាម៉ាចង់សំដៅ គឺប្រជាជនស្បែកខ្មៅធ្លាប់រងគ្រោះដោយរបបទាសភាព ដែលនៅទីបំផុត ត្រូវគេលុបបំបាត់ កាលពីជាង១៥០ឆ្នាំមុន។ ចំណែកការបែងចែក រើសអើងពូជសាសន៍ស្បែកស និងស្បែកខ្មៅ ទើបតែផុតរលត់ពីក្នុងសង្គមអាមេរិក កាលពីជាង ៥០ឆ្នាំមុននេះប៉ុណ្ណោះ។
សម្រាប់លោកអូបាម៉ា មានប្រជាជនអាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅតិចណាស់ដែលគ្មានបទពិសោធន៍ជួបរឿងប្រកាន់ពណ៌សំបុរ នៅអាមេរិក។ បើតាមលោកអូបាម៉ា តើមានប្រជាជនអាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅប៉ុន្មាននាក់ ដែលមិនត្រូវបានពួកសន្តិសុខតាមដានមើល នៅពេលពួកគេដើរទិញឥវ៉ាន់ ក្នុងហាងទំនិញ។ តើប្រជាជនអាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅប៉ុន្មាននាក់ ដែលបានលឺសំឡេងគេបិទគន្លឹះឡាន នៅពេលពួកគេដើរកាត់ឡានទាំងនោះ? ឧទាហរណ៍ចុងក្រោយ គឺនៅពេលមនុស្សស្បែកខ្មៅដើរឡើងជណ្តើរយន្ត ស្រ្តីម្នាក់ប្រញាប់ប្រញាល់បិទកាបូបលុយរបស់ខ្លួន និងកាន់ក្តាប់យ៉ាងប្រយ័ត្នបំផុត។ ក្នុងបទពិសោធន៍ផ្ទាល់ខ្លួន គឺមុននឹងជាប់ក្លាយជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភា លោកអូបាម៉ា ធ្លាប់បានជួបករណីពីរខាងលើ គឺធ្លាប់ត្រូវសន្តិសុខផ្សារតាមមើលពីក្រោយ ឬធ្លាប់លឺគេបិទគន្លឹះឡាន នៅពេលដើរកាត់។
នៅក្នុងបរិបទបច្ចុប្បន្ននេះ លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកចង់ឲ្យប្រជាជនអាមេរិកាំងផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិត គឺលុបបំបាត់ជញ្ជាំងអរូបីយរវាងប្រជាជនស្បែកស និងស្បែកខ្មៅនេះចេញ។ នៅក្រោយសវនាការ ស្តី្រចៅក្រមទាំង៦រូបបានអះអាងថា គេមិនបានពឹងផ្អែកលើចំណុចប្រកាន់ពូជសាសន៍ ដើម្បីពិចារណាលើសំណុំរឿងបាញ់សម្លាប់យុវជន Trayvon Martinទេ។ ជាក់ស្តែង អ្នកបាញ់សម្លាប់យុវជន Trayvon Martinមិនមែនជាជនជាតិអាមេរិកាំងស្បែកសទេ តែគេជាជនជាតិអាមេរិកាំងដើមកំណើតពេរ៉ូ។ មួយវិញទៀត ស្ត្រីចៅក្រមទាំង៦នាក់ សុទ្ធតែបានយល់ថា អ្នករក្សាសន្តិសុខរូបនោះ បានបាញ់សម្លាប់ យុវជន Trayvon Martin ដើម្បីស្វ័យការពារខ្លួន ហើយដែលស្របតាមច្បាប់របស់រដ្ឋFlorideដែលមានឈ្មោះថា Stand your ground។
ច្បាប់នេះអនុញ្ញាតឲ្យជនណាក៏ដោយ ដែលទទួលរងនូវការវាយប្រហារ ឬក៏យល់ថា មានការគំរាមកំហែងដល់អាយុជីវិតដល់ខ្លួន អាចប្រើកម្លាំងតបតវិញភ្លាមៗ ដោយមិនចាំបាច់ព្យាយាមរត់គេចទេ ហើយមធ្យោបាយតបតនោះអាចប្រើបាន បើទោះបីជាវាអាចប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតក៏ដោយ។
ក្នុងករណីបាញ់សម្លាប់យុវជន Trayvon Martin ជនដៃដល់ Zimmerman បាននិយាយថា ខ្លួនគេត្រូវយុវជន Trayvon Martinវាយខ្ទប់ទៅនឹងដី ហើយគេចាំបាច់ត្រូវប្រើអាវុធ ព្រោះគេគិតថា យុវជន Trayvon Martin អាចសម្លាប់រូបគេ។
ការនិយាយការពារខ្លួនរបស់Zimmerman ជារឿងមួយ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលសំខាន់ គឺការសម្រេចរបស់ស្ត្រី ចៅក្រមស្បែកស ដែលហាក់មាននិន្នាការទៅរកZimmerman។ ការពារបុព្វហេតុរបស់ជនដៃដល់សម្លាប់យុវជនស្បែកខ្មៅ Trayvon Martin ព្រោះសម្រាប់ស្ត្រីអាមេរិកាំងទាំងនោះ Zimmerman បានជ្រុលដៃសម្លាប់យុវជន Trayvon Martin ក៏ព្រោះតែមានឆន្ទះចង់ការពារភូមិផងរបង ដែលធ្លាប់រងគ្រោះដោយអំពើឆក់ប្លន់ និងឧក្រិដ្ឋកម្ម។
អំណះអំណាងរបស់ស្រ្តីចៅក្រមរឹតតែធ្វើឲ្យសហគមន៍អាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅមានកំហឹងកាន់តែខ្លាំង ព្រោះថា ប្រជាជនស្បែកខ្មៅ ជាទូទៅ ត្រូវគេវាយតម្លៃ ពីសំបកក្រៅរួចហើយថា ជាមនុស្សជនពាល។ ជាក់ស្តែង យុវជនTrayvon Martin ត្រូវZimmerman តាមពីក្រោយ រហូតដល់ប្រតាយប្រតប់គ្នា ក៏ព្រោះតែយុវជនTrayvon Martin ជាយុវជនស្បែកខ្មៅ ស្លៀកពាក់រយីករយៀក ពាក់មួក ដែលនេះត្រូវគេវាយតម្លៃថា ជាមុខសញ្ញារបស់ជនខិលខូច។
លោកអូបាម៉ាវិញ មិនបាននិយាយរិះគន់លើការសម្រេចរបស់តុលាការទេ ប៉ុន្តែ លោកបានពន្លយឲ្យដឹងថា ក្នុងករណីដែលយុវជន Trayvon Martinជាស្បែកស នោះលទ្ធផលសាលក្រមប្រាកដជាខុសពីនេះ។ បើតាមលោកអូបាម៉ា ប្រជាជនអាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅ ដឹងច្បាស់ណាស់ថា ពួកគេមិនបានទទួលសិទ្ធិស្មើភាពគ្នា នៅក្នុងច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌអាមេរិក។
ដូច្នេះ ដើម្បីបន្ថយកំហឹងរបស់សហគមន៍អាមេរិកាំងស្បែកខ្មៅ លោកប្រធានាធិបតីអាមេរិកបានបញ្ជាក់ថា លោកគ្រោងនឹងពិនិត្យឡើងវិញលើច្បាប់ប្រើអាវុធដើម្បីការពារខ្លួន ដូចជាច្បាប់Stand your Ground នៅរដ្ឋFloride នេះ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ លោកបានអំពាវនាវឲ្យប្រជាជនអាមេរិកាំងគិតឡើងវិញពីបញ្ហារើសអើងពូជសាសន៍ ដ៏រសើបមួយនេះ គឺដើម្បីកសាងសង្គមអាមេរិកមួយដែលមានសន្តិភាពខាងផ្លូវចិត្ត។
បើទោះជាលោកអូបាម៉ាវាយតម្លៃថា គេមិនងាយនឹងលុបបំបាត់ការរើសអើងពូជសាសន៍នៅទឹកដីអាមេរិក ប៉ុន្តែ លោកអូបាម៉ាបង្ហាញផងដែរ ពីក្តីសង្ឃឹមដែលថា ការប្រកាន់រើសអើងពូជសាសន៍នឹងអាចថយចុះ ជាងមុន ព្រោះថា មនុស្សជំនាន់ក្រោយ ដូចជាកូនស្រីទាំងពីររបស់លោកផ្ទាល់ នឹងនាំមកនូវការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបទក្នុងការរិះគិតក្នុងសង្គមអាមេរិក ដែលសំបូរទៅដោយប្រជាជនចម្រុះជាតិសាសន៍ គឺមិនមែនតែប្រជាជនស្បែកសមួយនោះទេ។ លោកអូបាម៉ាជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង ព្រោះគាត់ជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកាំងទីមួយ ដែលមានស្បែកខ្មៅ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ