លោកចនឃែរីទៅអាស៊ីដើម្បីកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក និងសមុទ្ទចិនខាងត្បូង
បន្ទាប់ពីតំបន់ដើមបូព៌ាទីដែល លោក ចន ឃែរី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការបរទេសអាមេរិក ចុះទៅឃោសនាការពារកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ នៅថ្ងៃអង្គារនេះ លោកបានអញ្ជើញទៅដល់ប្រទេសសិង្ហបុរី ដើម្បីជំរុញកិច្ចចរចាបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិកម្តង។ កម្មវត្ថុដ៏ចំបងមួយទៀត នៃដំណើរទស្សនកិច្ចនៅតំបនអាស៊ីលើកនេះ គឺដោះសា្រយបញ្ហាសមុទ្ទចិនខាងត្បូង ដែលនឹងអាចក្លាយជាប្រធានបទដ៏ក្តៅមួយ នាឱកាសជំនួបប្រជុំសន្តិសុខអាស៊ាន នៅម៉ាឡេស៊ី នាថ្ងៃពុធស្អែក ក្រោមវត្តមាន សមាជិកអាស៊ានទាំង១០ ព្រមទាំងលោក ចន ឃែរី និងសមភាគីចិន។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៦:៥៦
កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក ជិតសម្រេច
ក្នុងសុន្ទរកថានៅប្រទេសសិង្ហបូរី លោកចន ឃែរី បានអះអាងថា ការចរចាបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក ជិតសម្រេចជារូបរាងនេះហើយ។ កាលពីថ្ងៃទី ៣១កក្កដា នៅកោះហាវៃ កិច្ចចរចាបានស្គាល់ការជឿនលឿនខ្លាំង ក្នុងទិសឆ្ពោះទៅរកអ្វីដែលថា “កិច្ចព្រមព្រៀង”។ ការចរចាពាណិជ្ជកម្ម ដ៏ធំ ដ៏សំខាន់ មិនធ្លាប់មានក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ បានឈានដល់ដំណាក់កាលជិតបូកសរុបបញ្ចប់ បើទោះបីជា ភាគីទាំង ១២ជាប្រទេសជាប់ឆ្នេរមហាសមុទ្ទប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលចូលចរចា មិនទាន់ព្រមព្រៀងគ្នានៅឡើយទេ។
ប៉ុន្តែសម្រាប់លោកប្រមុខការទូតអាមេរិក ការមិនព្រមព្រៀងនេះ មិនមែនជារឿងចម្លែកធ្ងន់ធ្ងរទេ។ ការចរចាណាក៏ដូចការចរចាណាដែរ តែងតែមានសល់ ចំណុចលម្អិត ត្រូវបន្តពិភាក្សាដោះស្រាយគ្នាទៀត។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជាសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រឹងបន្តធ្វើការជាមួយប្រទេសជាដៃគូទាំងអស់ តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចនៅសិង្ហបូរីពេលនេះ និងការចូលរួមប្រជុំអាស៊ាននៅស្អែក របស់លោក។ អាមេរិកធ្វើគ្រប់យ៉ាងដើម្បីឱ្យជំរុញឱ្យមានស្ថិរភាព-គ្រឹះច្បាប់ពាណិជ្ជកម្មនៅអាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិក ពោលគឺបង្កើតឱ្យមានតំបន់ពាណិជ្ជកម្មអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិកដែលតំណាងឱ្យ៤០%នៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនេះឯង។
ការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក ជាគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់អាមេរិក ដែលចង់ចាប់ដៃជាមួយបណ្តាប្រទេសអាស៊ីជាប់មហាសមុទ្ទប៉ាស៊ីហ្វិក (តំបន់ដែលជាអាទិភាពរបស់រដ្ឋាបាលលោកអូបាម៉ា) រួមមានសហរដ្ឋអាមេរិក កាណាដា ជប៉ុន អូស្ត្រាលី និងមានបួនប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន (សិង្ហបូរី ម៉ាឡេស៊ី ព្រុយណេ និងវៀតណាម) លើកលែងតែចិន។ អាមេរិកចង់ឃើញកិច្ចព្រមព្រៀងនេះចេញជារូបរាង នៅឆ្នាំ២០១៦ ដើម្បីកុំឱ្យបំពុលនយោបាយក្នុងស្រុកផង និងដើម្បីរក្សាលំនឹងសេដ្ឋកិច្ចទប់នឹងចិនផង។
បញ្ហាសមុទ្ទចិនខាងត្បូង ប្រធានបទក្តៅនៃជំនួបប្រជុំសន្តិសុខអាស៊ាន នៅម៉ាឡេស៊ី
ដោយមិនអាចចៀសផុត ជម្លោះនៅសមុទ្ទចិនខាងត្បូង នឹងក្លាយជាប្រធានបទក្តៅមួយ ក្នុងជំនួបប្រជុំសន្តិសុខអាស៊ានលើនេះ។ ម៉ាឡេស៊ី ដែលជាភាគីជម្លោះមួយជាមួយចិន ក្នុងសមុទ្ទចិនខាងត្បូង មិនទុកឱកាសនេះឱ្យរំលងឡើយ ម៉ាឡេស៊ីបានឱ្យដឹងរួចជាស្រេចថាមិនធ្វើដូចកម្ពុជា និងឡាវ ដែលខ្ទប់វិបត្តិនៅសមុទ្ទចិនខាងត្បូង មិនឱ្យរហើបនៅក្នុងជំនួបអាស៊ានឡើយ។ គ្រប់ប្រទេសជាសមាជិកអាស៊ាន មានពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះជាមួយចិន បានអំពាវនាវរួចជាស្រេចនៅថ្ងៃអង្គារនេះ ឱ្យចិនឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្តីព្រួយកង្វល់ ទាក់ទងនឹងសកម្មភាពសាងសង់បំពាក់មូលដ្ឋានយោធានៅលើកោះសម្បនិម្មិត ក្នុងតំបន់ប្រជុំកោះស្ព្រាតលី។ ហើយបើតាមប្រភពអាមេរិកមួយទៀត បញ្ជាក់ថាចិនកំពុងសាងសង់ផ្លូវចុះយន្តហោះទីពីរបន្ថែមទៀត។
សហរដ្ឋអាមេរិក ដែលគាំទ្រប្រទេសអាស៊ានក្នុងជម្លោះជាមួយចិន យល់ថា អាស៊ាន ត្រូវតែមាន និងដើរតួសំខាន់ ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិនៅសមុទ្ទខាងត្បូងនេះ។
ប៉ុន្តែចិនដែលនឹងមានរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចូលរួមក្នុងជំនួបប្រជុំសន្តិសុខអាស៊ាន នៅថ្ងៃស្អែកដែរ បានឱ្យដឹងរួចជាស្រេចវិញថាមិនសន្យាអ្វីទាំងអស់។ ព្រោះដូចយើងបានដឹងគ្រប់គ្នាហើយ ថាចិនមិនខ្វល់នឹងការជំទាស់របស់ប្រទេសជាប់ជម្លោះទេ ហើយក៏មិនត្រូវការការចរចាជាក្រុម ក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ានអ្វីទាំងអស់។ ចិនមិនចង់ឃើញក្រុមប្រទេសអាស៊ានផ្តុំគ្នាទៅឈ្លោះជាមួយចិនទេ តែប្រកាសសុខចិត្តចរចាទ្វេភាគីប៉ុណ្ណោះ។
ដោះស្រាយវិបត្តិនៅសមុទ្ទចិនខាងត្បូង ដោយបញ្ចៀសភាពប្រឈមដាក់គ្នាត្រង់
មហិច្ឆតារបស់ចិន ក្តោបយកតំបន់ប្រជុំកោះស្ពា្រតលីម្នាក់ឯងសាងសង់កោះសម្បនិម្មិត្ត ធ្វើទំនើបកម្មយោធា ការស្ទុះឡើងនេះ បានធ្វើប្រព័ន្ធការពារអន្តរជាតិ ប្តូរផ្លាស់ ! ប្រព័ន្ធការពារជាតិ គូសវាសគុណគិតដោយសហរដ្ឋអាមេរិក កាលសម័យឈ្នះសង្គ្រាមលោកឆ្នាំ១៩៤៥ភ្លាម ត្រូវក្រឡាប់ចាក់ ! ការនេះបានធ្វើឱ្យពិភពលោកព្រួយបារម្ភខ្លាំង ! បារម្ភខ្លាចចិនគ្រប់គ្រងដែនទឹក ដែលជាផ្លូវចរាចរណ៍អន្តរជាតិដ៏សំខាន់ ខ្លាចក្រែងមានការប៉ះទង្គិចអាវុធដោយប្រការណាមួយ !
គ្រប់ប្រទេសមានពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះនៅសមុទ្ទចិនខាងត្បូង គ្មានចេតនាជ្រើសរើសឱ្យដាច់ណាច់ណាត់ ថានៅខាងចិន ឬនៅខាងអាមេរិកបានឡើយ ដោយថាម្ខាងជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មចម្បង ម្ខាងទៀត ជាអ្នកការពារសន្តិសុខក្នុងតំបន់។ គ្មានប្រទេសណាមួយមានសមត្ថភាពតទល់នឹងមហិច្ឆតាយោធា វាតទីដែនទឹករបស់ចិនសោះ។
អាមេរិកដែលជាអ្នកធានាការពារសុវត្ថិភាពនិងសន្តិសុខតំបន់ ព្រួយបារម្ភនឹងស្ទុះឡើងខ្លាំងរបស់ចិន បានបង្ហាញសកម្មភាពដាច់ខាតរបស់ខ្លួន តែក៏មិនបានបញ្ជូននាវាឱ្យចេញល្បាតក្បែរកន្លែងចិនពេកដែរ ដើម្បីកុំឱ្យមានការប៉ះទង្គិចកើតឡើងបាន។ ត្រង់ចំណុចនេះគេអាចនិយាយបានថាអាមេរិករារែក ! វាគឺជាការធម្មតាទេ ផលប្រយោជន៍ធំណាស់។ តែអាមេរិកក៏បានសម្រេចរួចហើយ ថាអនាគតទៅនឹងនាវាយោធា៦០%នឹងត្រូវដាក់ពង្រាយនៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ