Sipri៖ជំនួញអាវុធចន្លោះឆ្នាំ ២០១២ និង២០១៦ បានកើនខ្ពស់ គិតតាំងពីក្រោយសង្រ្គាមត្រជាក់
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:២៣
នៅថ្ងៃចន្ទ ទី២០ កុម្ភៈនេះ វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវអន្តរជាតិដើម្បីសន្តិភាព (Stockholm International Peace Research Institute) ហៅកាត់ថា Sipri បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយស្តីពីទិន្នន័យនៃការទិញ លក់អាវុធក្នុងលោករយៈពេល ៥ឆ្នាំ ពីឆ្នាំ ២០១២ ដល់ ២០១៦។ របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា ជំនួញគ្រឿងសព្វាវុធក្នុងលោកនារយៈពេល ៥ឆ្នាំចុងក្រោយបានកើនឡើងខ្លាំងមិនធ្លាប់មាន បើគិតតាំងពីក្រោយសង្រ្គាមត្រជាក់។ យោងតាមរបាយការណ៍ដដែល អាស៊ី និងអូសេអានីជាតំបន់ដែលបានចំណាយទិញអាវុធច្រើនជាងតំបន់ផ្សេងទៀតក្នុងលោក។ តែបើគិតក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំកន្លងទៅ អត្រានៃការលក់អាវុធក្នុងលោកបានកើនចំនួន ៨,៤%។
តាមទិន្នន័យរបស់ Sipri ឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំកន្លងទៅ ពោលពីឆ្នាំ ២០១២ ដល់ឆ្នាំ ២០១៦ មានអាវុធគ្រប់ប្រភេទច្រើនណាស់ត្រូវបានលក់ក្នុងលោក។ នេះជាព្រឹត្តិការណ៍មួយដែលគេកម្រឃើញមាន គិតតាំងពីក្រោយការបិទបញ្ចប់សង្រ្គាមត្រជាក់។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ក៏មានការកើនឡើងនៃចំនួនប្រទេសដែលអាចផលិតអាវុធសម្រាប់ការពារខ្លួន និងលក់ទៅឲ្យប្រទេសផ្សេង។ យោងតាម Sipri មានដល់ទៅ ៥៧ប្រទេសក្នុងលោកដែលបានលក់អាវុធទៅបរទេស ក្នុងនោះ អាមេរិកនៅបន្តជាប្រទេសស្ថិតចំណាត់ថ្នាក់ទី១ ខាងការនាំចេញគ្រឿងសព្វាវុធ ដោយគ្រប់គ្រងចំណែកទីផ្សារដល់ទៅ ១ភាគ៣។
អាមេរិកលក់អាវុធគ្រប់ប្រភេទទៅបរទេសរួមមាន យន្តហោះចម្បាំង គ្រាប់មីស៊ីល ឬមួយខែលមីស៊ីលប្រឆាំងមីស៊ីល និងសម្ភារៈបរិក្ខារយោធាជាច្រើនទៀត។ តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ជាទីផ្សារធំជាងគេរបស់អាមេរិក ពិសេសប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ អឺរ៉ុបក៏ជាអតិថិជនរបស់អាមេរិកដែរ ព្រោះអាវុធ ៣២% បាននាំចូលពីអាមេរិក ហើយអត្រានេះនឹងកើនឡើងបន្ថែមទៀតនាពេលខាងមុខជាមួយនឹងការមកដល់នូវយន្តហោះចម្បាំងអាមេរិក F៣៥ នៅក្នុងកម្លាំងអូតង់។ បន្ទាប់ពីអាមេរិក គឺប្រទេសរុស្ស៊ីដែលបានគ្រប់គ្រងចំណែកទីផ្សារលក់អាវុធចំនួន ២៣%។
ក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំ រុស្ស៊ីទទួលបានកិច្ចសន្យាលក់អាវុធយ៉ាងច្រើនសម្បើមទៅឲ្យប្រទេសឥណ្ឌា វៀតណាម ចិន និងប្រទេសអាល់ហ្សេរី ហើយក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំខាងមុខ ការលក់អាវុធរុស្ស៊ីទៅបរទេសនឹងកើនឡើងបន្ថែមទៀត ជាមួយនឹងកិច្ចសន្យាជាមួយប្រទេសអេហ្ស៊ីប ឬមួយក៏ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។
ចិនស្ថិតចំណាត់ថ្នាក់ទី៣ ខាងនាំចេញគ្រឿងសព្វាវុធក្នុងលោក
ក្រៅពីជាអថិជន ចិនក៏ជាប្រទេសស្ថិតចំណាត់ថ្នាក់ទី៣ ខាងនាំចេញគ្រឿងសព្វាវុធទៅបរទេស បន្ទាប់ពីអាមេរិក និងរុស្ស៊ី។ ចូរកុំភ្លេចថា ចិនដែលពីមុនពឹងតែលើកម្មវិធីយោធាក្នុងជំនាន់សហភាពសូវៀត ឬមួយរុស្ស៊ីសព្វថ្ងៃ បានផ្តើមទៅពឹងលើការស្រាវជ្រាវ ការអភិវឌ្ឍន៍ និងការផលិតអាវុធជាមួយនឹងបច្ចេកវិទ្យារបស់ខ្លួន ព្រមទាំងចាប់ផ្តើមបង្កើនការលក់អាវុធរបស់ខ្លួនទៅបរទេស ពិសេសទៅឲ្យទ្វីបអាហ្រ្វិក។ គ្រាន់តែក្នុងរយៈពេលពីឆ្នាំ ២០១២ ដល់ឆ្នាំ ២០១៦ ការលក់អាវុធចិនទៅអាហ្រ្វិកបានកើនជាង ១២២%។ បន្ទាប់មក នៅមានប្រទេសអាស៊ីជាច្រើនផ្សេងទៀតដែលបានទិញអាវុធរបស់ចិន។
ចំណែកនៅអឺរ៉ុបត្រូវបានរបាយការណ៍ Sipri បញ្ជាក់ថា បារាំង និងអាល្លឺម៉ង់ជាប្រទេសនាំចេញគ្រឿងសព្វាវុធស្ថិតលំដាប់ទី៤ បន្ទាប់ពីចិនដោយមានចំណែកគ្រប់គ្រងទីផ្សារពី ៥ ទៅ ៦%។ តាមធម្មតា អាល្លឺម៉ង់ត្រូវស្ថិតចំណាត់ថ្នាក់ទី៣ ខាងនាំចេញគ្រឿងសព្វាវុធ តែអាល្លឺម៉ង់បានបាត់បង់ចំណាត់ថ្នាក់នេះវិញដោយសារតែការលក់អាវុធរបស់ខ្លួនទៅបរទេសបានធ្លាក់ចុះ ៣៦% ក្នុងរយៈពេលពីឆ្នាំ ២០១២ ដល់ឆ្នាំ ២០១៦។
ឥណ្ឌាជាប្រទេសដែលបានទិញអាវុធច្រើនជាងគេក្នុងលោក
អាស៊ីត្រូវបាន Sipri ចាត់ទុកជាតំបន់ដែលបាននាំចូលគ្រឿងសព្វាវុធច្រើនជាងគេក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំ ពីឆ្នាំ ២០១២ ដល់ឆ្នាំ ២០១៦ ហើយឥណ្ឌាជាប្រទេសស្ថិតចំណាត់ថ្នាក់ទី១ បន្តដោយក្រុមប្រទេសនៅតំបន់ឈូងសមុទ្រពែស្ស។ រីឯប្រទេសអឺរ៉ុបដែលធ្លាក់ក្នុងវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុតាំងពីឆ្នាំ ២០០៨ ក៏បានផ្តើមកាត់បន្ថយការចំណាយរបស់ខ្លួនក្នុងវិស័យការពារជាតិ។ តាម Sipri ឥណ្ឌាជាប្រទេសដែលបានចំណាយលុយទិញអាវុធច្រើនជាងគេក្នុងលោក ព្រោះក្នុងរយៈពេល ១០ឆ្នាំកន្លងទៅ ការនាំអាវុធចូលបានកើនឡើង ៤៣%។ ការដែលឥណ្ឌាបានទិញអាវុធច្រើនពីបរទេសក៏ដោយសារតែឥណ្ឌានៅមិនទាន់អាចផលិតអាវុធដែលមានបច្ចេកវិទ្យាទំនើប និងមានប្រសិទ្ធិភាពខ្ពស់នៅឡើយ។
នៅមជ្ឈិមបូព៌ា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតជាប្រទេសដែលបានបង្កើនការទិញគ្រឿងសព្វាវុធ១គុណជា៣ ក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំកន្លងទៅ និងបន្តដោយប្រទេសកាតា។ នៅទ្វីបអាហ្រ្វិកជាលក្ខណៈទូទៅ ការនាំអាវុធចូលមានការធ្លាក់ចុះ ៦,៦% ពីឆ្នាំ ២០១២ ដល់ឆ្នាំ ២០១៦។ តែនៅក្នុងតំបន់ Maghreb ការប្រជែងគ្នាខាងសព្វាវុធកំពុងបន្តមាន ព្រោះគ្រាន់តែប្រទេសអាល់ហ្សេរីម្នាក់ឯងបានគ្រប់គ្រងចំណែកទីផ្សារ ៤៦% នៅក្នុងតំបន់ បន្តដោយប្រទេសម៉ារ៉ុកចំនួន ១៥%។ នៅក្នុងតំបន់អាហ្រ្វិកសាហារ៉ា ប្រទេសដែលទិញអាវុធច្រើនជាងគេ គឺនីហ្សេរីយ៉ា ស៊ូដង់ និងអេត្យូពីដែលជាប្រទេស ៣ ស្ថិតក្នុងតំបន់ជម្លោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ