លោកឡូរ៉ង់ បាក់បូ បរិហារពីការរួមគំនិតក្បត់របស់បារំាង និងអាមេរិក
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:០៦
វិបត្តិប្រធានាធិបតីពីររូបកំពុងបន្តគ្របដណ្តប់ប្រទេសកូតឌីវ័រ។ នៅម្ខាងគឺលោកប្រធានាធិបតីផុតអាណត្តិ ឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) និងនៅម្ខាងទៀត គឺលោក អាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara)។ លោក អាឡាសាន វាត់តារ៉ាដែលបានប្រកាសនៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៧ ធ្នូនេះ ឲ្យមានបាតុកម្មនៅទូទំាងប្រទេស រហូតដល់លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូយល់ព្រមចុះចេញពីតំណែង។ ចំណែកលោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) បានបរិហារពីការរួមគំនិតក្បត់របស់ប្រទេសបារំាង និងសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការលើកបន្តុបលោក អាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara)។
ពាក្យពេចន៍បរិហាររបស់លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) បានធ្វើឡើងនៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយកាសែតបារំាងមួយឈ្មោះ « Le Figaro » កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៦ ធ្នូ។ លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) បានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ៗថា មានការរួមគំនិតក្បត់ក្នុងការលើកបន្តុបលោក អាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara) ឲ្យកាន់តំណែងប្រធានាធិបតីកូតឌីវ័រ ហើយការរួមគំនិតក្បត់នោះត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយប្រទេសបារំាង និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ អ្នកដែលលោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) បានចង្អុលចំមុខ គឺឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារំាង និងអាមេរិកប្រចំាក្នុងទីក្រុង Abidjan។
លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) បានចោទឯកអគ្គរដ្ឋទូតបារំាង និងអាមេរិកថា បាននំាខ្លួនលោក Youssouf Bakayoko ប្រធានគណៈកម្មការបោះឆ្នោតឯករាជ្យទៅកាន់សណ្ឋាគារ Golf កាលពីថ្ងៃទី២ ធ្នូ ដើម្បីបង្ខំឲ្យលោក Bakayoko ប្រកាសលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ននៃការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីដោយផ្តល់ជ័យជំនះឲ្យលោក អាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara)។ សណ្ឋាគារ Golf ដែលលោក វាត់តារ៉ាបានយកធ្វើជាទីស្នាក់ការកណ្តាលនៃគណបក្សរបស់លោកនាសម័យបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី។
ចំណែកក្រុមអ្នកគំាទ្រលោកប្រធានាធិបតី អាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara) ដែលទទួលស្គាល់ដោយសហគមន៍អន្តរជាតិវិញ ពួកគេបានអំពាវនាវឲ្យមានក្បួនបាតុកម្មនៅទូទំាងប្រទេស ចាប់ពីថ្ងៃច័ន្ទ ទី២៧ ធ្នូនេះ រហូតដល់លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូយល់ព្រមចុះចេញពីតំណែងដោយខ្លួនឯង។
Cédéaoព្រមានធ្វើអន្តរាគមន៍យោធា ទម្លាក់លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ
ជារួម ការដោះស្រាយបញ្ហាដោយប្រើកម្លំាងបាយ មិនមែនជាមធ្យោបាយមួយដ៏ប្រសើរទេ។ កុំថាឡើយនៅក្នុងវិបត្តិប្រទេសកូតឌីវ័រ សូម្បីតែវិបត្តិនៅក្នុងប្រទេសណាមួយក៏ដោយ។ គេតែងសង្កេតឃើញថា អន្តរាគមន៍របស់កម្លំាងអន្តរជាតិនៅក្នុងវិបត្តិផ្ទៃក្នុងនៃប្រទេសមួយ ច្រើនតែជម្រុញប្រទេសនោះឲ្យធ្លាក់ទៅក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិលដ៏រុំារ៉ៃ ព្រោះថា ជាអន្តរាគមន៍មួយដើម្បីគំាទ្រ លើកបន្តុបម្នាក់ និងទម្លាក់ បំបាក់មុខ មាត់ម្នាក់ទៀត។
នៅប្រទេសកូតឌីវ័រ សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចនៃបណ្តារដ្ឋអាហ្រ្វិកខាងលិច ហៅកាត់ថា Cédéao បានព្រមាននឹងបណ្តេញលោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo)ចេញពីអំណាច ដោយប្រើកម្លំាងយោធា។ នៅថ្ងៃអង្គារ ទី២៨ ធ្នូស្អែកនេះ ប្រមុខរដ្ឋទំាង ៣ប្រទេស គឺប្រទេស Sierra Léone Bénin និងប្រទេស Cap-Vert ដែលតំណាងឲ្យ Cédéao នឹងអញ្ជើញទៅកាន់ប្រទេសកូតឌីវ័រ។ បេសកកម្មរបស់ឥស្សរជនទំាង ៣រូប គឺមិនមែនព្យាយាមស្វែងរកដំណោះស្រាយផ្លូវកណ្តាលរវាងគូបដិបក្សទំាងពីរនាក់ គឺលោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ និងលោក អាឡាសាន វាត់តារ៉ាទេ តែព្យាយាមនិយាយបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យលោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ ចុះចេញពីតំណែងប្រធានាធិបតី។ គេនៅមិនទាន់ដឹងទេថា តើឥស្សរជនទំាង ៣រូបអាចនឹងបង្ខំឲ្យលោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូបោះបង់ចោលកៅអីប្រធានាធិតី ឬអត់ទេ។ អ្វីដែលគេដឹង គឺប្រតិកម្មខ្លំាងៗបានផ្ទុះឡើងរួចហើយពីសំណាក់ក្រុមអ្នកគំាទ្រលោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ ដោយពួកគេបានចាត់ទុកការគំរាមធ្វើអន្តរាគមន៍យោធាទម្លាក់លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូ ថាជារឿងមួយមិនអាចទទួលយកបានទេ។ មួយវិញទៀត លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូផ្ទាល់ខ្លួនក៏បានប្រកាសឲ្យដឹងថា លោកមិនភ័យខ្លាចនឹងការគំរាមនោះទេ តែក៏មិនបានមើលស្រាលនឹងការគំរាមនោះដែរ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក ឡូរ៉ង់ បាក់បូបានព្រមានទុកជាមុនរួចជាស្រេចថា សង្រ្គាមស៊ីវិលនឹងផ្ទុះឡើងដោយចៀសមិនរួច ប្រសិនបើមានអន្តរាគមន៍យោធាពីអន្តរជាតិមែននោះ។
ប្រទេសកូតឌីវ័រធ្លាក់ក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិលជាថ្មី ?
នេះពិតជាស្ថានភាពមួយដ៏គ្រោះថ្នាក់ និងដែលទំាងអស់គ្នាមិនចង់ឃើញឡើយ។ គេពិតជាចំាបានមិនភ្លេចក្នុងឆ្នំា ២០០២ សង្រ្គាមស៊ីវិលបានផ្ទុះម្តងហើយ ដោយសារតែភាពតានតឹងខាងនយោបាយ។ កាលណោះ ម្ខាងៗសុទ្ធតែមានកម្លំាងទ័ពតែរៀងៗខ្លួន។
ដូច្នេះឃើញថា ចង់ ឬមិនចង់នាពេលនេះ ប្រទេសកូតឌីវ័រត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ជាពីរម្តងទៀតហើយ នៅម្ខាង គឺក្រុមអ្នកគំាទ្រលោកឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) មានទំាងកម្លំាងប្រដាប់អាវុធ និងស៊ីវិល នៅម្ខាងទៀត គឺក្រុមអ្នកគំាទ្រលោកអាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara) មានទំាងជនស៊ីវិល ក្រុមអតីតពួកឧទ្ទាមដែលកំពុងកាន់កាប់តំបន់ប៉ែកខាងជើង និងពិសេសទៅទៀតនោះ គឺការគំាទ្រពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
អ្វីដែលបាននិងកំពុងបន្តកើតមានតំាងពីថ្ងៃផ្ទុះវិបត្តិមក មិនមែនជាសង្រ្គាមស៊ីវិលទេ តែវាហាក់ដូចជាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរឡើងៗ និងអាចនំាទៅរកសង្រ្គាមស៊ីវិល។ អំពើហិង្សាប្រចំាថ្ងៃបាននិងកំពុងបន្តផ្ទុះឡើងយ៉ាងខ្លំាងក្លារវាងក្រុមអ្នកគំាទ្រលោកឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) និងក្រុមអ្នកគំាទ្រលោកអាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara)។ យោងតាមតួលេខផ្តល់ដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ អំពើហិង្សាបានផ្តាច់ជីវិតមនុស្សប្រមាណជា ១៧៣នាក់នៅចន្លោះថ្ងៃទី១៦ និងថ្ងៃទី២០ ធ្នូ។ ម្យ៉ាងទៀត អំពើហិង្សាបានជម្រុញឲ្យមានប្រជាជនកូតឌីវ័រប្រមាណ ១៤ ០០០នាក់ចាកចេញពីប្រទេស។
ដំណោះស្រាយដ៏ប្រសើរបំផុតចំពោះវិបត្តិផ្ទៃក្នុងនៅក្នុងប្រទេសណាក៏ដោយ គឺដំណោះស្រាយផ្ទៃក្នុង មានន័យថា ស្វែងរកការសម្របសម្រួលរវាងគូបដិបក្ខ។ ក៏ប៉ុន្តែ ដើម្បីអាចនិយាយគ្នាបាន និងដើម្បីអាចឲ្យមានដំណោះស្រាយផ្ទៃក្នុងបាន គឺវាអាស្រ័យទំាងស្រុងលើឆន្ទៈរបស់ភាគីជម្លោះ ពោលគឺលោកឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) និងលោកអាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara)។
ដំណោះស្រាយមួយទៀត គឺបង្ខំលោកឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) ឲ្យបោះបង់អំណាចដោយប្រើមធ្យោបាយត្រជាក់។ ពិតណាស់ថារហូតមកទល់ពេលនេះ លោកអាឡាសាន វាត់តារ៉ា (Alassane Ouattara) ជាប្រធានាធិបតីស្របច្បាប់តែម្នាក់គត់ដែលសហគមន៍អន្តរជាតិទទួលស្គាល់ និងធ្វើការជាមួយ។ តែគេក៏មិនត្រូវភ្លេចទេថាខណៈនេះ លោកឡូរ៉ង់ បាក់បូ (Laurent Gbagbo) កំពុងអង្គុយកៅអីប្រធានាធិបតីពិតនៅក្នុងវិមានប្រធានាធិបតីពិត និងកំពុងមានកម្លំាងប្រដាប់អាវុធក្នុងដៃទៀតផង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ