«ពីផ្គាប់ចិត្តមេទៅផ្គាប់ចិត្តម្ចាស់ឆ្នោត»ជាវិញ្ញាសាថ្មីសម្រាប់មន្ត្រីខ្មែរ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:០៥
ឥរិយាបថរបស់មន្ត្រីគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ដែលចូលចិត្តយកចិត្តថ្នាក់លើជាងយកចិត្តប្រជាពលរដ្ឋគឺជាចំណុចសំខាន់បំផុតមួយដែលធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបាត់បង់ការគាំទ្រពីប្រជាជនកាន់តែខ្លាំង។ ក្នុងការដឹកនាំតាមបែបប្រជាធិបតេយ្យដែលប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់សន្លឹកឆ្នោតដើម្បីជ្រើសរើសមេដឹកនាំ មន្ត្រីគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់គ្មានជម្រើសណាផ្សេងក្រៅពីការបំពេញចិត្តម្ចាស់ឆ្នោតរបស់ខ្លួននោះទេ។ ការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថពីផ្គាប់ចិត្តថ្នាក់លើមកផ្គាប់ចិត្តម្ចាស់ឆ្នោតវិញគឺជារបត់នយោបាយស្លាប់រស់សម្រាប់មន្ត្រីខ្មែរក្នុងយុគសម័យប្រជាធិបតេយ្យ។
កម្ពុជាប្រហែលជាត្រូវការពេលវេលាច្រើនទៀតដើម្បីកែប្រែឥរិយាបថរបស់មនុស្សជាពិសេសឥរិយាបថរបស់មន្ត្រីដែលមានតួនាទីដឹកនាំគេ។ អាកប្បកិរិយាឆ្មើងឆ្មៃ ក្រអឺតក្រទម តាមបែបអ្នកធំដែលត្រូវធ្វើខ្លួនឲ្យខុសពីអ្នកតូចតាចហាក់បានក្លាយជាអត្តចរិតរបស់ខ្មែរទៅហើយ។ ជាទូទៅ មិនថាតែអ្នកនោះចេញមកពីមជ្ឈដ្ឋានណាទេឲ្យតែមានអំណាច ពួកគេក៏ផ្តើមធ្វើឫកឲ្យខុសពីមនុស្សសាមញ្ញភ្លាម។
ការរៀបឫកពារដើម្បីធ្វើខ្លួនឲ្យសមនឹងមុខតំណែងប្រហែលជាមិនមែនជាអ្វីដែលគួរឲ្យស្តីបន្ទោសទេពីព្រោះវាជារឿងធម្មតាដែលមនុស្សត្រូវរៀនសូត្រអំពីរបៀបរបបដើម្បីសម្របខ្លួនឲ្យចូលចុះក្នុងសង្គម។ ប៉ុន្តែ ការសម្ញែងអំណាចឲ្យគេកោតខ្លាចគឺជារឿងហួសសម័យសម្រាប់មន្ត្រីក្នុងសតវត្សរ៍ថ្មីនេះដែលអំណាចបានមកពីសន្លឹកឆ្នោត។ តាមពិតទៅ ដូនតាខ្មែរបានមើលឃើញបញ្ហានេះតាំងពីយូរលង់ណាស់មកហើយ។ អ៊ីចឹងហើយបានជាមានសុភាសិតបុរាណពោលថា«ងើយស្កក ឱនដាក់គ្រាប់»។ សុភាសិតនេះមានន័យចង់ទូន្មានកូនចៅជំនាន់ក្រោយឲ្យវៀរចាកភាពឆ្លើងឆ្មៃហើយចេះឱនលំទោនចំពោះមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួន។
ប៉ុន្តែ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ក៏មនុស្សខ្មែរជាច្រើននៅតែមិនបានយកទស្សនវិជ្ជាដ៏មានតម្លៃនេះមកអនុវត្តឡើយ។ ជាក់ស្តែង អាកប្បករិយារបស់មន្ត្រីអាជ្ញាធរនិងអ្នកមានអំណាចភាគច្រើនច្រើនតែងើយមើលលើច្រើនជាងសម្លឹងចុះក្រោម។ ក្រៅពីអត្តចរិតពីធម្មជាតិ ក៏មានមូលហេតុផ្សេងមួយចំនួនទៀតដែរ៖
មូលហេតុទី១៖ គឺទម្លាប់នៃការដឹកនាំតាមបែបការចាត់តាំងរបស់ថ្នាក់លើ។ ទម្លាប់ដែលអ្នកដឹកនាំថ្នាក់លើអាចសម្រេចអ្វីក៏បានតាមចិត្តបានធ្វើឲ្យមន្ត្រីគិតពីការយកចិត្តមេកើយរបស់ខ្លួនតៗគ្នាដោយមិនសូវគិតគូរដល់ប្រជាពលរដ្ឋឡើយពីព្រោះពួកគេត្រូវផ្គាប់ចិត្តថ្នាក់លើទើបអាចរក្សាអំណាចបាន។
មូលហេតុទី២៖ គឺមកពីផ្នត់គំនិតមនុស្សខ្មែរជាទូទៅដែលច្រើនតែយល់ថាអំណាចគឺមិនមែនដើម្បីបម្រើប្រជាជនទេ តែជាអ្វីដែលត្រូវប្រើដើម្បីឲ្យគេកោតខ្លាច។ អ៊ីចឹងហើយបានជាមន្ត្រីខ្មែរភាគច្រើនតែងបោះបង់ចោលអស់នូវភាពសាមញ្ញហើយបែរមកសម្ញែងអំណាចដើម្បីឲ្យអ្នកផងទាំងពួងកោតខ្លាចអំណាចរបស់ខ្លួន។
មូលហេតុទី៣៖ គឺទម្លាប់នៃការប្រើអំណាចដើម្បីស្វែងរកលាភសក្ការៈផ្ទាល់ខ្លួន។ ជាទូទៅមនុស្សច្រើនយល់ថា មានអំណាចគឺត្រូវមានលុយបើទោះជាលុយនោះបានមកពីប្រភពណាក៏ដោយ។ ដើម្បីបានលុយ អ្នកមានអំណាចតែងប្រើប្រាស់តួនាទីរបស់ខ្លួនគាបសង្កត់អ្នកនៅ ក្រោមដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍តាមគ្រប់រូបភាពដែលអាចធ្វើបាន។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជានៅស្រុកខ្មែរឲ្យតែឡើងធំគឺមានលុយទោះជាប្រាក់ខែមិនច្រើនក៏ដោយ។
មូលហេតុដូចបានលើកឡើងខាងដើមប្រមូលផ្តុំគ្នាចាក់ឫសយ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងផ្នត់គំនិតខ្មែរស្ទើរគ្រប់គ្នា។ ឥរិយាបថរបស់មន្ត្រីគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ដែលច្រើនតែស្វែងរកប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន និងចូលចិត្តផ្គាប់ថ្នាក់លើហើយមិនសូវអើពើនឹងបញ្ហារបស់ប្រជាពលរដ្ឋគឺជាឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង។ ជាទូទៅ មន្ត្រីច្រើនធ្វើសកម្មភាពដើម្បីយកគុណសម្បត្តិពីថ្នាក់លើជាងយកគុណសម្បត្តិពីប្រជាពលរដ្ឋ។
ជាផលវិបាក ប្រជាពលរដ្ឋទទួលរងគ្រោះព្រោះទម្លាប់ផ្គាប់ថ្នាក់លើរបស់មន្ត្រី។ ជាក់ស្តែង ទំនាស់ដីធ្លី អំពើពុករលួយនៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន ការរំលោភបំពានទៅលើប្រជាពលរដ្ឋ រួមទាំងបញ្ហារាប់រយជំពូកផ្សេងទៀតដែលមិនអាចដោះស្រាយបានកំពុងធ្វើឲ្យពលរដ្ឋអស់ជំនឿកាន់តែខ្លាំងទៅលើមន្ត្រីអាជ្ញាធរ។ ការស្រុតចុះប្រជាប្រិយភាពរបស់បក្សកាន់អំណាចក្នុងការបោះឆ្នោតលើកចុងក្រោយដែលប្រៀបបាននឹងរលកយក្សស៊ូណាមិសម្រាប់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាគឺជាផលវិបាកជាក់ស្តែងបំផុតដែលកើតចេញពីទម្លាប់យកចិត្តថ្នាក់លើរបស់មន្ត្រីអាជ្ញាធរ។
ដូច្នេះ អំណឹះតទៅ គណបក្សនយោបាយដែលកំពុងដឹកនាំប្រទេសដ៏ដូចជាគណបក្សដែលសង្ឃឹមថានឹងអាចឡើងដឹកនាំប្រទេសនៅថ្ងៃអនាគត ពិតជាមិនអាចមើលរំលងការកែប្រែឥរិយាបថមន្ត្រីរបស់ខ្លួនបានឡើយពោលគឺពួកគេត្រូវប្តូរទម្លាប់ពីធ្វើការបម្រើថ្នាក់លើទៅបម្រើថ្នាក់ក្រោមវិញ។ វាជាការលំបាក ប៉ុន្តែ នេះគឺជាលក្ខខណ្ឌចាំបាច់ដើម្បីក្លាយជាគណបក្សដឹកនាំប្រទេសនៅក្នុងយុគសម័យប្រជាធិបតេយ្យដែលហាក់កំពុងលូតលាស់ខ្លាំងក្នុងចំណោមពលរដ្ឋថ្នាក់ក្រោមជាងក្នុងចំណោមមន្ត្រីថ្នាក់លើ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ