ស៊ីរី៖ហេតុអ្វីបានជាអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រេចពន្យាការស៊ើបអង្កេតរឿងអាវុធគីមី?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៤៤
ថ្មីៗនេះ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិបានអនុម័តជាឯកច្ឆន្ទលើសេចក្តីសម្រេចចិត្តមួយដែលអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមអ្នកស៊ើបអង្កតស្វែងរកអាវុធគីមីបន្តបេសកកម្មរបស់ខ្លួនមួយឆ្នាំថែមទៀត ពោលរហូតដល់ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៧ នៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី។ គោលដៅ គឺដើម្បីចង់ដឹងពីបរិមាណអាវុធគីមីដែលមាននៅក្នុងទឹកដីស៊ីរី និងវែកមុខរកអ្នកដែលបានប្រើអាវុធគីមីសម្លាប់ជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់ក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ និង ២០១៥។ហេតុអ្វីបានជាអង្គការសហប្រជាជាតិសម្រេចពន្យាការស៊ើបអង្កេតរឿងអាវុធគីមីនៅស៊ីរី?
កាលពីមួយឆ្នាំមុន ពោលក្នុងខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៥ អង្គការសហប្រជាជាតិ និងអង្គការដើម្បីហាមការប្រើប្រាស់អាវុធគីមីបានបង្កើតឲ្យមានយន្តការស៊ើបអង្កេតរួមគ្នាមួយសម្រាប់ប្រទេសស៊ីរី។ យន្តការស៊ើបអង្កេតរួមគ្នានេះមានតួនាទីស្វែងរកអ្នកដែលបានប្រើអាវុធគីមីសម្លាប់ជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់ស៊ីរីក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ និង ២០១៥ ពោលក្នុងពេលដែលស៊ីរីធ្លាក់ក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិលរវាងរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមប្រឆាំង។ ទន្ទឹមគ្នានេះ តួនាទីរបស់យន្តការស៊ើបអង្កេតរួមក៏ចង់ដឹងឲ្យបានច្បាស់អំពីបរិមាណអាវុធគីមីដែលស៊ីរីមាន និងព្យាយាមធ្វើយ៉ាងណារារាំងកុំឲ្យអាវុធគីមីធ្លាក់ទៅក្នុងកណ្តាប់ដៃក្រុម ឬចលនាភេរវនិយម ដូចយ៉ាងអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាមជាដើម។
បន្ទាប់ពីបានបំពេញបេសកកម្មស្រាវជ្រាវអស់រយៈពេលជាង ១ឆ្នាំមក ស្ថាប័នយន្តការស៊ើបអង្កេតរួមបានចេញសេចក្តីសន្និដ្ឋានដោយគ្មានអាល់អែកថា កងទ័ពស៊ីរីជាអ្នកដែលបានប្រើអាវុធគីមីសម្លាប់ជនស៊ីវិលស៊ីរីស្លូតត្រង់ ហើយពួកជីហាតអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាមក៏បានប្រើប្រាស់អាវុធគីមីនៅក្នុងការវាយប្រហាររបស់ខ្លួនដែរ។ នេះជាលើកទី១ ដែលរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីរបស់លោកប្រធានាធិបតីអាសាដបានរងការចោទប្រកាន់ចំមុខ ហើយកងទ័ពជាអ្នកទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងនៅក្នុងបញ្ហានេះ។ គួររម្លឹកជូនថាកន្លងមក រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងដាម៉ាស់ និងក្រុមបះបោរតែងតែទម្លាក់កំហុសដាក់គ្នាទៅវិញ ទៅមក។ ទីក្រុងដាម៉ាស់បានបញ្ជាក់ថា ខ្លួនប្រើអាវុធគីមីតែក្នុងករណីណាដែលមានការឈ្លានពានពីខាងក្រៅតែប៉ុណ្ណោះ។
ឥឡូវនេះ យន្តការស៊ើបអង្កេតរួមមានភស្តុតាងគ្រប់គ្រាន់ដែលបញ្ជាក់ពីការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី តែសំណួរដែលកំពុងចោទពេលនេះគឺថា តើមានការងារអ្វីខ្លះដែលត្រូវបន្តធ្វើ?។ ក្រុមប្រទេសបស្ចិមលោកភាគច្រើនបានយល់ឃើញដូចគ្នាថា គេត្រូវតែផ្តន្ទាទោសលើរដ្ឋាភិបាលក្រុងដាម៉ាស់ ហើយបើអាច ត្រូវអូស កជនដៃដល់ទៅកាត់ទោស។ នៅត្រង់ចំណុចនេះ ប្រទេសបារាំង អាមេរិក និងអង់គ្លេសបានទាមទារឲ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាអ្នកចាត់ការ។ តែបញ្ហានៅត្រង់ថា រុស្ស៊ីដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តចាក់ទឹកមិនលេចរបស់ស៊ីរីបានចេញមុខប្រឆាំងរួចជាស្រេច។
រុស្ស៊ីដែលសុខចិត្តឲ្យបន្តបេសកកម្មរបស់យន្តការស៊ើបអង្កេតរួមបានយល់ឃើញថា ស្ថាប័នអន្តរជាតិមួយនេះគួរតែផ្តោត ឬបង្វែរការស៊ើបអង្កេតរបស់ខ្លួនឲ្យបានស៊ីជម្រៅបន្ថែមទៅលើក្រុមជ្រុលនិយម ដូចយ៉ាងពួកជីហាតអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាម ពោលមិនគួរសំដៅលើផ្ទាំងស៊ីបតែលើរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីមួយគត់ប៉ុណ្ណោះទេ។ សូមជម្រាបជូនថា ការដែលរុស្ស៊ីបានព្រមព្រៀងជាមួយក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខឲ្យបន្តបេសកកម្មស្រាវជ្រាវអាវុធគីមីនៅស៊ីរីពេលនេះមិនមែនជារឿងចៃដន្យទេ មិនចៃដន្យ ព្រោះស៊ីរីជាប្រទេសស្តុកអាវុធគីមីមួយដ៏សំខាន់ក្នុងលោក។ តែគេក៏មិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា គឺបរទេសជាអ្នកដែលបានជួយបណ្តុះបណ្តាលស៊ីរីឲ្យចេះផលិតអាវុធគីមី។
នៅដើមទសវត្សឆ្នំា ៨០ ពោលបន្ទាប់ពីបានចាញ់សង្គ្រាមជាមួយប្រទេសអ៊ីស្រាអែលចំនួន ៣លើកបន្តបន្ទាប់គ្នាមក ស៊ីរីក៏បានផ្តើមអភិវឌ្ឍកម្មវិធីអាវុធគីមីស្ងាត់ៗដោយយកហេតុផលទៅពន្យល់ថា ដើម្បីការពារខ្លួនទប់នឹងការគំរាមកំហែងរបស់អ៊ីស្រាអែល។ បន្តិចម្តងៗ និងដោយមានជំនួយពីប្រទេសជិតខាង ក៏ដូចពីសម្ព័ន្ធមិត្តអឺរ៉ុប ស៊ីរីក៏បានក្លាយជាប្រទេសដែលអាចផលិតអាវុធគីមីប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់ និងដែលមានបរិមាណស្តុកដ៏សំខាន់មួយក្នុងលោក។
បើតាមក្រុមអ្នកឯកទេសយោធា ស៊ីរីច្រើនស្តុកសារធាតុគីមីជាទ្រង់ទ្រាយវត្ថុរាវនៅក្រោមដីយ៉ាងជ្រៅ និងដោយមានសន្តិសុខយ៉ាងត្រឹមត្រូវនៅតាមមូលដ្ឋានយោធាសំខាន់ៗ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ការស្តុកក៏មាននៅតាមរូងភ្នំដាច់ស្រយាលដែរ។ ស៊ីរីបានយកសារធាតុគីមីទៅដាក់នៅក្នុងក្បាលគ្រាប់មីស៊ីលអន្តរទ្វីប ឬមួយនៅក្នុងក្បាលគ្រាប់កំាភ្លើងត្បាល់។ តាមពិតទៅ ប្រភេទសារធាតុគីមីដែលស៊ីរីបានផលិតច្រើនជាឧស្ម័ន ពិសេសឧស្ម័នសារ៉ាង « Gaz sarin) ដែលពុលខ្លំាង និងមានប្រតិកម្មផ្ទាល់ទៅលើប្រព័ន្ធសរសែប្រសាទរបស់មនុស្ស ក៏ដូចជាសត្វ។
តែអ្វីដែលសហគមន៍អន្តរជាតិនៅមិនអាចកំណត់បានមកទល់ពេលនេះគឺថា តើស៊ីរីមានស្តុកអាវុធគីមីប៉ុន្មានតោន និងមានប្រភេទអាវុធគីមីអ្វីខ្លះ។ នេះហើយជាបេសកកម្មរបស់យន្តការស៊ើបអង្កេតរួមដែលត្រូវបានពន្យាពេលរហូតដល់ខែវិច្ចិកា ឆ្នាំ ២០១៧៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ