ភាពស្រដៀងគ្នា រវាងចលនាបាតុកម្ម របស់យុវជនហុងកុង និង យុវជនថៃ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:២០
ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ចលនាបាតុកម្មបានផ្ទុះឡើង យ៉ាងភ្លូកទឹកភ្លូកដីនៅដែនដីហុងកុង ដើម្បីទាមទារសេរីភាព និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ដូចគ្នាដែរ ប្រមាណ៤ខែមកហើយ ដែលនៅប្រទេសថៃ ក៏មានចលនាបាតុកម្ម យ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេង ដើម្បីទាមទារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ អ្វីដែលជាការកត់សំគាល់ គឺចលនាបាតុកម្មនៅហុងកុង និងនៅថៃ គឺវាមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នាខ្លាំងណាស់។ ពោលគឺវាជាចលនាបាតុកម្មតវ៉ា ដែលផុសចេញពីក្រុមយុវជន សិស្សនិស្សិត ដែលពោរពេញទៅដោយសេចក្តីក្លាហានអង់អាច មានទឹកចិត្តស្រលាញ់សិទ្ធិសេរីភាព ព្រមទាំងចង់បានការផ្លាស់ប្តូរ ដើម្បីអនាគតរបស់ខ្លួន។
រើបំរាស់ប្រឆាំងនឹងអំណាចផ្តាច់ការ ដែលក្រាញននៀលមិនចង់ផ្លាស់ប្តូរ
បើយើងតាមដានពិនិត្យឲ្យមែនទែន ចលនាបាតុកម្មនៅហុងកុងដ៏ពុះកញ្ជ្រោល កន្លងមកនេះ និងចលនាបាតុកម្មនៅថៃ នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺមានចំណុចស្រដៀងគ្នា ខ្លាំងណាស់។ មិនថានៅហុងកុង ឬនៅថៃទេ ចលនាបាតុកម្មទាំងនេះ បានងើបឈរឡើង ដើម្បីរើបំរះ ទៅនឹងអំណាចនយោបាយផ្តាច់ការ ហើយដែលអ្នកកាន់អំណាចនេះ មិនចង់ឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរថ្មី ណាមួយឡើយ។
នៅហុងកុង ចលនាបាតុកម្មតវ៉ា បានសំដៅវាយប្រហារទៅលើគណបក្សកុម្មុយនីស្តចិនប៉េកាំង ដែលប្រើកណ្តាប់ដៃដែក ក្តោបក្តាប់សិទ្ធិសេរីភាពតំបន់ហុងហុង យ៉ាងតឹងណែន។ ប៉េកាំងបានបដិសេធ រាល់ការធ្វើ សម្បទាន ក្នុងក្របខណ្ឌលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ហើយមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ បានដាក់បន្ថែមច្បាប់ថ្មីមួយ កាលពីខែមិថុនា ដើម្បីបិទខ្ទប់រាល់ការតវ៉ាទាំងអស់ ក្នុងនាមការពារសន្តិសុខជាតិ។ ចំណែកនៅប្រទេសថៃ ចលនាបាតុកម្ម បានសំដៅវាយប្រហារទៅលើអំណាចនៃស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រដ៏មានឥទ្ធិពល និងដែលមានក្រុមយោធាមេទ័ពធំៗ ចាំការពារបម្រើដោយស្មោះស្ម័គ្រ។
ដើម្បីសិទ្ធិសេរីភាព និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
ការទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ សិទិ្ធអំណាច សម្លេងរបស់ពលរដ្ឋ គឺជាស្នូលនៃការចង់បានរបស់បាតុករ។ នៅហុងកុង ចលនាបាតុកម្មបានទាមទារ ឲ្យផ្លាស់ប្តូរនីតិវិធីបោះឆ្នោត ឈានទៅជ្រើសរើសសមាជិកសភាហុងកុង និងឈានទៅតែងតាំងមេដឹកនាំរដ្ឋបាលហុងកុង ដែលឆ្លើយតប ទៅនឹងសម្លេងឆ្នោត ពិតប្រាកដ របស់ប្រជាជន។ ចំណែកនៅថៃវិញ ក្រុមបាតុករ បានទាមទារឲ្យធ្វើកំណែទម្រង់រដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដែលក្រុមយោធាបានសរសេរ ដើម្បីការពារអំណាចរបស់ខ្លួន កាលពីឆ្នាំ២០១៧។ ការផ្លាស់ប្តូរក៏ត្រូវធ្វើផងដែរ តាមរយៈការរៀបចំ ឲ្យមានតុល្យភាពអំណាចឡើងវិញ ព្រោះថាបច្ចុប្បន្ននេះ អំណាចសឹងតែទាំងស្រុង នៅសភា ព្រឹទ្ធិសភា និងរដ្ឋាភិបាល គឺក្រុមយោធាថៃ ជាអ្នកគ្រប់គ្រង។
បញ្ហាច្បាប់ គឺជាចំណុចដែលផ្តើមឲ្យផ្ទុះការតវ៉ាផងដែរ។ នៅហុងកុង ច្បាប់ធ្វើបត្យាប័ន និងក្រោយមកច្បាប់សន្តិសុខជាតិ ដែលចិនបានដាក់មកលើដែនដីហុងកុង គឺជាចំណុចផ្តើមឲ្យមានការតវ៉ា។ ចំណែកនៅថៃ បាតុកម្មប្រមាណ៤ខែមកនេះ ក៏បានទាមទារ ឲ្យលប់ចោលនូវមាត្រាច្បាប់ ដែលដាក់ទោសបទល្មើស ប្រមាថព្រះចេស្តាព្រះមហាក្សត្រ និងក្រុមគ្រួសាររាជវង្ស។ ទោសនេះ អាចត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ ពី៣ឆ្នាំ ដល់១៥ឆ្នាំ។
មាត្រាច្បាប់នេះ គឺជានិម្មិតរូបនៃអំណាចផ្តាច់ការ គ្មាននរណាប៉ះពាល់បានរបស់ស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រ ហើយក៏ជាឧបករណ៍មួយ ដើម្បីបំបិតមាត់មិនឲ្យរិះគន់ក្រុមគ្រួសាររាជវង្ស ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិមហាសាល ខណៈដែលប្រជានុរាស្ត្រថៃ សឹងតែមួយចំហៀងនគរ រស់នៅក្នុងភាពក្រីក្រ។ យោងតាមអង្គការ Human Rights Watch នៅក្នុងរវាង២ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ មានសកម្មជនប្រជាធិបតេយ្យថៃ ដែលបានរត់ភៀសខ្លួនមកបរទេស ក្រោយរដ្ឋប្រហារឆ្នាំ២០១៤ ចំនួនយ៉ាងហោច៩នាក់ បានបាត់ខ្លួន។
យុវជនស្ថិតនៅជួរមុខ ដឹកនាំការតវ៉ា
ចំណុចស្រដៀងគ្នាខ្លាំងបំផុតមួយទៀត រវាងចលនាបាតុកម្មនៅហុងកុង និងនៅថៃ គឺ យុវជនវ័យក្មេងដែលជាអ្នកដឹកនាំ នឹងចូលរួមបាតុកម្ម។ សិស្សវិទ្យាល័យ និស្សិតមហាវិទ្យាល័យរាប់ម៉ឺននាក់ បានមកចូលរួមបាតុកម្ម ទាំងក្នុងឯកសណ្ឋានសាលា។ មេចលនាបាតុកម្មដែលលេចធ្លោខ្លាំង នៅហុងកុង ដូចជាលោក Joshua Wong និង កញ្ញា Agnes Chow ជាដើម បានចាប់ផ្តើមប្រឡូកក្នុងចលនាបាតុកម្មឆ័ត្រលឿង ទាំងដែលអ្នកទាំង២ មានអាយុមិនទាន់គ្រប់១៨ឆ្នាំផងទេ។ តែភាពក្លាហាន ចំណេះដឹង ការវិភាគវែកញែកហេតុផល របស់យុវជនហុងកុងវ័យក្មេងទាំងនេះ បានធ្វើឲ្យមនុស្សចាស់ឯទៀតស្ញើចសរសើរ ហើយគាំទ្រសកម្មភាពរបស់ពួកគេ។ នៅថៃ ក្នុងចំណោមមេចលនាបាតុកម្ម ដែលត្រូវបានសមត្ថកិច្ចថៃ ចាប់ខ្លួនកាលពីសប្តាហ៍កន្លងទៅ ភាគច្រើនបំផុត ពួកគេជានិស្សិត មានអាយុខ្ទង់២០ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ ជាក់ស្តែង ដូចជាលោក Pharit Chivarak និងកញ្ញា Panusaya Sithijirawattanakul។
របៀបរៀបចំនៃចលនាបាតុកម្ម របស់យុវជនថៃ និងហុងកុង ក៏មានលក្ខណៈដូចគ្នាដែរ ដោយប្រើប្រាស់មធ្យោបាយបច្ចេកវិទ្យា បណ្តាញសង្គម។ យុវជនបានទាក់ទង និយាយគ្នា តាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាឆ្លើយឆ្លងដែលបិទជិត ហើយឈានទៅរៀបចំការជួបជុំគ្នា ភ្លាមៗ ដោយមិនចាប់បាច់គ្រោងទុកមុន។ មធ្យោបាយនេះ បានញ៉ាំងឲ្យការជួបជុំប្រមូលផ្តុំគ្នា មានភាពលឿនរហ័ស និងបានចូលសព្វទៅគ្រប់ស្រទាប់យុវជន ដែលស្រេកឃ្លានសិទ្ធិសេរីភាព និងការផ្លាស់ប្តូរ។
ពីមួយជំហាន ទៅមួយជំហាន យុវជនថៃ និង ហុងកុង បានរិះរកមធ្យោបាយ ដើម្បីការពារខ្លួន ប្រឈមនឹងការបង្រ្កាប របស់សមត្ថកិច្ច។ ពួកគេបានប្រើសម្ភារៈមួយចំនួន ដូចជាពាក់មួកសុវត្ថិភាព ពាក់វែនតាការពារភ្នែក ពាក់ម៉ាស ពាក់អាវភ្លៀង និងមានឆ័ត្រការពារ ក្នុងករណីដែលមានការបាញ់ទឹកបំបែក ពីសំណាក់អាជ្ញាធរ។
សេចក្តីក្លាហានដែលមនុស្សចាស់ខ្លះមិនមាន
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ យុវជនថៃ និងហុងកុង បានបង្ហាញឲ្យពិភពលោកបានឃើញថា ទោះបីជាពួកគេនៅក្មេងខ្ចីសេចក្តីមែនពិត តែអ្វីដែលពួកគេបាននឹងកំពុងធ្វើ គឺវាកើតចេញពីការពិចារណា ថ្លឹងថ្លែងដ៏ត្រឹមត្រូវ ហើយដែលមនុស្សចាស់ខ្លះក៏គិតដូចខ្លួន តែគ្មានសេចក្តីក្លាហានគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើវា។ ភាពចាស់ទុំរបស់យុវជនហុងកុង និងយុវជនថៃ ត្រូវបានស្តែងឡើង ក្រោមរូបភាពជាច្រើន ដូចជារបៀបរៀបចំសកម្មភាពតវ៉ា ការនិយាយស្តី និងគំនិតច្នៃប្រឌិតនានា។
ភាពអង់អាចក្លាហាន របស់យុវជនហុងកុង និងយុវជនថៃ នៅក្នុងចលនាបាតុកម្មកន្លងមកនេះ ក៏បានស្តែងចេញ តាមរយៈកាយវិការជានិម្មិតរូបផងដែរ។ នៅហុងកុង យុវជនបានលើកបាតដៃ លាម្រាម៥ ជាតំណាងឲ្យការតវ៉ាទាំង៥ចំណុចធំៗ របស់ពួកគេ។ ចំណែកនៅថៃ យុវជនបានលើកដៃម្រាមបី យកគំរូតាមភាពយន្តហូលីវូដ រឿង Hunger Games ដែលសាច់រឿងបានឆ្លុះបញ្ចាំងពីការតស៊ូរើបំរាស់ របស់យុវជនវ័យក្មេង ដែលប្រឆាំងនឹងអំណាចជិះជាន់កៀបសង្កត់ ពីពពួកមនុស្សមានអំណាចពេញដៃ។
ឆ្លងកាត់សកម្មភាពបាតុកម្មតវ៉ា កន្លងមកនេះ មិនថានៅហុងកុង ឬនៅថៃ អ្វីដែលគេមិនដែលហ៊ានបង្ហើបមកនិយាយសោះពីមុនមក ពេលនេះវាបានក្លាយជាទៅជាការតវ៉ាពិតប្រាកដ របស់យុវជនខ្លះដែលក្លាហាន។ នៅហុងកុង សម្លេងទាមទារឯករាជ្យពេញបរិបូរ ផ្តាច់ខ្លួនចេញពីចិន ចាប់ផ្តើមចេញរូបរាង្គ។ នៅថៃវិញ ស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រដែលមិនដែលមាននរណាហ៊ាននិយាយប៉ះពាល់ តែពេលនេះ យុវជនថៃ ហ៊ានស្រែកតវ៉ា ឲ្យធ្វើកំណែទម្រង់ស៊ីជំរៅ កាត់បន្ថយអំណាច និងគ្រប់គ្រងឲ្យមានតម្លាភាព ទៅលើទ្រព្យសម្បត្តិរបស់គ្រួសារព្រះញាតិវង្ស។
ទោះជាយើងមិនអាចដឹងថា ចលនាបាតុកម្មតវ៉ាទាំងអស់នេះ នឹងហុចផ្លែផ្កាយ៉ាងណាទៅថ្ងៃខាងមុខក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែសម្រាប់អ្នកដែលស្រលាញ់សិទ្ធិសេរីភាព ស្រលាញ់យុត្តិធម៌ និងសច្ចធម៌ នៅពេលដែលឃើញភាពអង់អាចក្លាហាន ការប្តេជ្ញារបស់យុវជនថៃ និងយុវជនហុងកុងនេះ គឺមិនអាចអត់ទ្រាំ មិនសរសើរ និងមិនក្តុកក្តួលក្នុងចិត្តបានឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ