ចិនកំពុងបន្ថែមមន្តស្នេហ៍នៅអាស៊ីកណ្តាល ខណៈដែលរុស្ស៊ីកំពុងជាប់ដៃនៅក្នុងសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:០០
នៅថ្ងៃទី១៨ និងទី១៩ ឧសភាខាងមុខ ចិននឹងបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលចិន -អាស៊ីកណ្តាលនៅក្នុងទីក្រុងស៊ីអាន។ កម្មវត្ថុនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលមួយនេះ គឺផ្តល់សន្ទុះបន្ថែមនូវគម្រោងខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវដែលផ្តួចផ្តើមដោយប្រធានាធិបតីចិនលោកស៊ី ជីនពីងកាលពីឆ្នាំ ២០១៣។ កិច្ចប្រជុំកំពូលធ្វើឡើងនៅក្នុងបរិបទនៃសង្រ្គាមរុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន ហើយសង្រ្គាមមួយនេះជាឱកាសដ៏ល្អខ្លាំងដើម្បីឲ្យចិនអាចបន្ថែមមន្តស្នេហ៍លើបណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីកណ្តាលដែលជាអតីតសាធារណរដ្ឋសហភាពសូវៀត។ តើមន្តស្នេហ៍របស់ចិនមានអ្វីខ្លះ និងថា តើបណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីកណ្តាលគិតយ៉ាងម៉េចរវាងជម្រើសនៅជាមួយចិន និងនៅជាមួយរុស្ស៊ី?
ក្នុងនាមជាអតីតសាធារណរដ្ឋសហភាពសូវៀតមែន តែបណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីកណ្តាលជាទីកន្លែងមួយដ៏សំខាន់នៅក្នុងគម្រោងខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវរបស់ចិន។ ផ្តួចផ្តើមដោយប្រធានាធិបតីចិនលោកស៊ី ជីនពីងក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ គម្រោងខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវជាកម្មវិធីនៃការពង្រីកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ចិនទៅកាន់បរទេសតាមរយៈការសាងសង់ផ្លូវគោក ផ្លូវដែក ឬកំពង់ផែ។ តាមរយៈគម្រោងមួយនេះ ចិនបានយល់ព្រមឲ្យបណ្តាប្រទេសពាក់ព័ន្ធខ្ចីលុយដោយមិនយកការប្រាក់ ឬយកការប្រាក់តិចតួច។ នៅពេលដែលគេនិយាយពីបណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីកណ្តាល គេចង់សំដៅលើប្រទេសកាហ្សាក់ស្ថាន កៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន តាហ្ស៊ីគីស្ថាន តួកមេនីស្ថាន និងអូសបេគីស្ថាន។
ចិនបានបញ្ជាក់ថា ពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួនជាមួយបណ្តាប្រទេសទាំងនេះមានទឹកប្រាក់ដល់ទៅ ៧០ ០០០លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០២២ និងបានហាក់ឡើងចំនួន ២២% នៅត្រីមាសទី១ ឆ្នាំ ២០២៣។ នេះ ស បញ្ជាក់ឲ្យឃើញថា ជំនួញរវាងចិន និងអាស៊ីកណ្តាលកំពុងមានដំណើរដោយរលូន និងទទួលបានផលល្អដែលគ្មានភាគីណាមួយអាចនិយាយផ្ទុយពីនេះបានឡើយ។ ចំណែកក្រុមអ្នកវិភាគបានយល់ឃើញថា សង្រ្គាមរុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែនជាឱកាសមួយបន្ថែមទៀតដើម្បីរុញបណ្តាប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលឲ្យងាករកចិនកាន់តែខ្លាំងជាងមុន ពិសេសចង់បានការធានានៅក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងការទូត។
ពិតណាស់ ក្នុងនាមជាអតីតសាធារណរដ្ឋសហភាពសូវៀត បណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីកណ្តាលបាន និងកំពុងបន្តមានទំនាក់ទំនងប្រពៃណី រួមទាំងវប្បធម៌ជាមួយរុស្ស៊ីសព្វថ្ងៃ។ តែគេមិនត្រូវភ្លេចនិយាយទេថា នៅពេលដែលប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោកពូទីនបានសម្រេចប្រើកម្លាំងទ័ពចូលឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន មានប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលខ្លះបានផ្តើមព្រួយបារម្ភពីបូរណភាព និងអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួនដោយចោទជាសំណួរថា តើនៅថ្ងៃណា ខែណា និងឆ្នាំណាទៅដែលខ្លួននឹងទទួលវាសនាដូចអ៊ុយក្រែន?។ ដូច្នេះសម្រាប់ចិន វាជាឱកាស និងជាពេលវេលាដែលមានអំណោយផលល្អណាស់សម្រាប់អូសទាញ និងផ្តល់សន្ទុះបន្ថែមនូវគម្រោងខ្សែក្រវ៉ាត់ និងផ្លូវនៅអាស៊ីកណ្តាល។
គួរបញ្ជាក់ថាសព្វថ្ងៃនេះ មានគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធខ្លះកំពុងជាប់គាំងក្រោមហេតុផលផ្សេងៗ។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង ភាពជាប់គាំងលើគម្រោងសាងសង់ផ្លូវដែកដែលត ភ្ជាប់រវាងចិនជាមួយកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន និងអូសបេគីស្ថានក្នុងតម្លៃ ៦ ០០០លានដុល្លារ ឬមួយក៏ការពង្រីកបន្ថែមនូវបំពង់បង្ហូរប្រេងរវាងចិន និងអាស៊ីកណ្តាលជាដើម។ តាមអ្នកជំនាញលោកស្រីណាហ្ស៊ី កាសេណូវ៉ា អាស៊ីកណ្តាល និងចិនមានចំណងរវាងគ្នាដោយការមានព្រំដែនរួម និងប្រវត្តិសាស្រ្តយូរអង្វែង។ ប្រវត្តិសាស្រ្តយូរអង្វែងរវាងចិន និងបណ្តាប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលដែលលោកស្រីណាហ្ស៊ីចង់និយាយ គឺទាក់ទងនឹងផ្នែកសន្តិសុខ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងការអភិវឌ្ឃន៍។ ដូច្នេះសម្រាប់លោកស្រីណាហ្ស៊ី ការដែលចិនរំកិលទៅកាន់អាស៊ីកណ្តាលជារឿងធម្មតា និងមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នា។
ក៏ប៉ុន្តែ ឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់មិនចេះតែមានដំណើរដោយរលូន គ្មានឧបសគ្គ និងអាចទទួលយកបានពីប្រជាជនគ្រប់រូបនៅក្នុងតំបន់នោះឯណា។ ជាក់ស្តែងក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ មានផ្ទុះបាតុកម្មប្រឆាំងចិននៅកាហ្សាក់ស្ថាន ហើយក្នុងឆ្នាំ ២០២០ បាតុកម្មប្រឆាំងចិនក៏មាននៅក្នុងប្រទេសកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានដែរ។ កំហឹង និងក្តីបារម្ភរបស់ពួកគេ គឺខ្លាចចិនប្រើឥទ្ធិពលដើម្បីចូលជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសពួកគេ។ កំហឹងប្រឆាំងនឹងចិនរបស់ពួកគេបន្ទាប់ទៀត គឺការដែលចិនបាន និងកំពុងបន្តធ្វើបាបជនជាតិភាគតិចអ៊ុយហ្គួរអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមក្នុងខេត្តស៊ីនជាំង។ ចូរកុំភ្លេចថា វប្បធម៌ និងភាសារបស់ជនជាតិភាគតិចអ៊ុយហ្គួរមានលក្ខណៈស្រដៀងគ្នានឹងពលរដ្ឋភាគច្រើននៅអាស៊ីកណ្តាល។
តាមពិត តម្រូវការវិនិយោគបរទេស មិនថាពីចិន ឬពីប្រទេសដទៃជារឿងចាំបាច់មិនអាចខ្វះបានសម្រាប់តំបន់អាស៊ីកណ្តាល ឬតំបន់ផ្សេងទៀតក្នុងលោក។ តែសាស្រ្តាចារ្យជនជាតិអាមេរិកលោកSébatien Peyrouse កត់សម្គាល់ឃើញពីលក្ខណៈពិសេសនៃគម្រោងវិនិយោគរបស់ចិនដែលថា វាហាក់បានហុចប្រយោជន៍ឲ្យចិនខ្លួនឯងជាជាងឲ្យប្រទេសដែលចិនបានចូលទៅបោះទុនរកស៊ី។ តាមលោក Sébatien Peyrouse ការវិនិយោគរបស់ចិនមិនមែនដើម្បីអភិវឌ្ឍផលិតកម្មក្នុងស្រុកទេ តែដើម្បីបង្កើតលក្ខខណ្ឌអំណោយផលសម្រាប់ការនាំចេញផលិតផលចិនទៅកាន់ប្រទេសនោះ និងការនាំចូលវត្ថុធាតុដើមពីប្រទេសនោះទៅកាន់ចិន។
មួយវិញទៀត ការវិនិយោគរបស់ចិននៅក្នុងប្រទេសណាមួយក៏ហាក់មិនបានជួយបង្កើតការងារសម្រាប់ពលរដ្ឋក្នុងប្រទេសនោះ និងថែមទាំងបានរុញប្រទេសនោះឲ្យជាប់បំណុលវ័ន ក របស់ខ្លួនទៀតផង។ ទាំងនេះសុទ្ធសឹងជាអារម្មណ៍ និងជាការមើលឃើញរបស់ប្រជាជនភាគច្រើននៅអាស៊ីកណ្តាល។ ការសិក្សាថ្មីៗមួយបានបង្ហាញថា ប្រជាជនភាគច្រើននៅអាស៊ីកណ្តាលនៅរក្សាមនោសញ្ចេតនាជាមួយរុស្ស៊ីជាជាងជាមួយចិនដោយគេប្រៀបធៀបរវាងការជាប់ខ្សែអន្ទាក់រុស្ស៊ី និងខ្សែអន្ទាក់ចិន។ ខ្សែអន្ទាក់រុស្ស៊ីធ្វើពីលីឡុងដែលអាចស្រាយរួច ទោះអាចត្រូវប្រើពេលយូរ។ ចំណែកខ្សែអន្ទាក់ចិនធ្វើពីដែកដែលមិនអាចស្រាយបាន និងប្រហែលគ្មានថ្ងៃដោះរួចទៀតផង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ