ជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនបានថយចុះច្រើន ដោយថ្នាំបង្ការមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:៤២
ករណីកើតជំងឺមហារីកកស្បូន បានថយចុះយ៉ាងខ្លាំង នៅក្នុងចំណោមស្ត្រីអង់គ្លេសដែលបានទទួលថ្នាំបង្ការប្រឆាំងនឹងការឆ្លងមេរោគប៉ាពីឡូម៉ាវីរុសPapillomavirus។ នេះបើតាមលទ្ធផលនៃការសិក្សាមួយចេញផ្សាយនៅកាលពីដើមខែវិច្ឆិកា២០២១ ក្នុងទស្សនាវដ្តីវិទ្យាសាស្ត្រ Lancet។ ថ្នាំបង្ការជំងឺមហារីកកស្បូន មានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់យ៉ាងដូច្នេះ តើត្រូវរកចាក់ថ្នាំ នៅពេលណា ? តើជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនជាជំងឺអ្វី ?
៩៩%នៃជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន បង្កឡើងដោយការឆ្លងមេរោគ Papillomavirus ឬហៅខ្លីថា HPV ។ វីរុសនេះ ឆ្លងខ្លាំងណាស់ និងឆ្លងតាមផ្លូវភេទ។ ប៉ុន្តែខុសពីមេរោគឆ្លងតាមផ្លូវភេទផ្សេងទៀត HPVវីរុសអាចឆ្លងដោយគ្រាន់តែមានការស្ទាបប៉ះពាល់ប្រដាប់ភេទខាងក្រៅដំបូងភ្លាម និងមិនទាំងចាំបាច់ដល់ថ្នាក់មានរួមរក្សផង។ ស្រោមអនាម័យក៏មិនអាចការពារបានដែរ ព្រោះវីរុសតូចខ្លាំងក្រៃ អាចជ្រៀតចូលក្នុងខ្លួនមនុស្សយើងបានតាមរន្ធញើស។ គេប៉ាន់ស្មានថា ស្ត្រីបុរសប្រមាណ៨០% ធ្លាប់បានឆ្លងមេរោគប៉ាពីឡូម៉ាវីរុសនេះយ៉ាងហោចណាស់ ក៏ម្តងដែរក្នុងមួយជីវិត។ ចំពោះស្រ្តី ករណីឆ្លង HPVវីរុស នៅកស្បូនមួយភាគធំនឹងត្រូវជាទៅវិញដោយឯងៗ។ មានតែ១០%ប៉ុណ្ណោះ ដែលវីរុសនៅបន្តត្រាំតោងជាប់លើមាត់ស្បូន ហើយបង្កឱ្យមានដំបៅឈានទៅរកជំងឺមហារីក ឬក្លាយជាជំងឺមហារីក។
ប៉ាពីឡូម៉ាវីរុសវីរុសជាភ្នាក់ងារបង្កជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនដ៏ចម្បងមែនហើយ តែក៏នៅមានកត្តាគួបផ្សំសំខាន់មួយចំនួនផ្សេងទៀតដែរ ជាពិសេសគឺបារី ព្រោះបារីអាចរារាំងមិនឱ្យជាពីការបង្ករោគ។ ការប្រើថ្នាំពន្យារកំណើតជាថ្នាំគ្រាប់លេបយូរពេក ឬបង្កើតកូនដោយឆ្លងទន្លេច្រើនដង ពី៦ទៅ៨ដង អាចមានចំណែកធ្វើឱ្យស្ត្រីងាយរងគ្រោះ កើតជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនដែរ តែក្នុងករណីតិចតួចទេ។ ឯការមានដៃគូច្រើន មិនមែនជាកត្តាហានិភ័យខ្លាំងឡើយ។
ប្រសិទ្ធភាពនៃវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងនឹងវីរុសHPV
មានតែការចាក់ថ្នាំបង្ការប្រឆាំងនឹងវីរុសHPVតែប៉ុណ្ណោះ ដែលធានាថានឹងអាចការពារមិនឱ្យរោគសញ្ញាមហារីក លេចឡើងបាន។ អ្នកស្រាវជ្រាវបានរកឃើញ ថ្នាំបង្ការប្រឆាំងនឹងជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនតាំងពីពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០០០មកម្ល៉េះ។ មានប្រទេសជាច្រើនបានបើកយុទ្ធនាការឃោសនាឱ្យយុវតីនិងយុវជន ទៅទទួលថ្នាំបង្ការនេះ ឱ្យបានមុនការចាប់ផ្តើមជីវិតផ្លូវភេទ។ ហើយពេលនេះ ពិភពលោកមានភស្តុតាងជាក់ស្តែងថ្មីមួយទៀត បញ្ជាក់អំពីប្រសិទ្ធភាពនៃថ្នាំ។ បើតាមលទ្ធផលនៃការសិក្សារស្រាវជ្រាវអង់គ្លេស ចេញផ្សាយកាលពីដើមខែវិច្ឆិកា វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងជំងឺ មហារីកមាត់ស្បូន Cervarix មានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ កំរិតហានិភ័យកើតជំងឺ មហារីកស្បូន បានច្រើន ដោយអត្រាស្រ្តីកើតជំងឺមហារីកស្បូន បានធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ គិតចាប់តាំងពីអង់គ្លេសបើកយុទ្ធនាការចាក់ថ្នាំបង្ការប្រឆាំងមហារីកនៅចុងឆ្នាំ ២០០០មក។ ជាការធ្លាក់ចុះស្ទើរលែងមានជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនសោះ នា ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ក្នុងចំណោមស្ត្រីដែលបានទទួលវ៉ាក់សាំង កាលពីនៅជាយុវតី អាយុ ១២-១៣ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ ត្រូវសិក្សាបន្តទៀត ដើម្បីបានដឹងនៅថានៅឆ្នាំ ខាងមុខ ករណីកើតមហារីកមានកំណើនកំរិតណា។
ក្រៅពីការពារខ្លួនដោយការចាក់ថ្នាំបង្ការ សូមឧស្សាហ៍ទៅត្រួតពិនិត្យសុខភាពមាត់ស្បូន ជាមួយគ្រូពេទ្យជំនាញ ព្រោះដូចជាជំងឺមហារីកមួយចំនួនផ្សេងទៀតដែរ គេអាចព្យាបាលនិងសង្គ្រោះអ្នកជំងឺបានច្រើន ប្រសិនបើស្ថានភាពជំងឺស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលដំបូងៗ។ សូមចងចាំថាជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន វិវឌ្ឍទៅដោយស្ងាត់បំផុត និងពុំមានផ្តល់រោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់ បើពុំទាន់មានលេចជាដំបៅមហារីកទេនោះ។
តើត្រូវថ្នាំបង្ការជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន នៅពេលណា ?
ការចាក់ថ្នាំបង្ការមានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំងប្រសិនបើស្ត្រីបានចាក់តាំងពី នៅក្មេង អាយុចន្លោះពី ១១ទៅ១៣-១៤ឆ្នាំ ឬអាចដល់អាយុ១៩ឆ្នាំ ពោលគឺនៅក្នុងវ័យទើបពេញក្រមុំ មិនទាន់មានទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទ។ ក្មេងប្រុសក៏អាចចូលរួមទប់ស្កាត់ការចម្លងមេរោគប៉ាពីឡូម៉ាវីរុស ដែលជាភ្នាក់ងារបង្កមហារីកមាត់ស្បូនដ៏ចំបងនេះដែរ។ នៅប្រទេសជឿនលឿនខ្លះ ដូចយ៉ាងប្រទេសបារាំង អាជ្ញាធរក៏បានបើកយុទ្ធនាការចាក់ថ្នាំបង្ការនេះលើក្មេងប្រុស និងយុវជន (ស្រលាញ់ភេទដូចគ្នា) អាយុក្រោម២៦ឆ្នាំ។ ប៉ុន្តែជាទូទៅ សូម្បីតែនៅក្នុងប្រទេសបារាំង ក៏ការចាក់ថ្នាំបង្ការជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន នៅមានកំរិតទាបនៅឡើយដែរ។
បច្ចុប្បន្ននេះ ថ្នាំបង្ការជំងឺមហារីកមាត់ស្បូន មានធ្វើចរាចរណ៍ក្រោមរូបភាពបី ៖ Cervarix, Gardasil et Gardasil 9 ដែលមានប្រសិទ្ធភាពការពារប្រឆាំងនឹងពូជមេរោគប៉ាពីឡូម៉ាវីរុស ដែលជាភ្នាក់ងារចំបងបង្កជំងឺមហារីកមាត់ស្បូនប្រមាណ ៧០%។
ថ្នាំបង្ការHPV និងជំងឺមហារីកផ្សេងៗ
សូមជម្រាបផងដែរថា ថ្នាំបង្ការប្រឆាំងនឹងHPV នេះមិនត្រឹមតែអាចការពារស្ត្រី ទល់នឹងជំងឺ មហារីកមាត់ស្បូនទេ តែថែមអាចការពារយើងពីជំងឺមហារីកផ្សេងទៀតដែលមានពាក់ព័ន្ធនឹងវីរុស HPV ក្នុងនោះខ្លះក៏កើតមានលើរូបបុរស ដូចជាជំងឺមហារីក នៅត្រចៀកចម្រុះ បំពង់ក នៅលើអង្គជាតិបុរស នៅទ្វារលាមក នៅលើយោនី ទ្វារមាស ឬការពារយើងពីជំងឺឆ្លងតាមផ្លូវភេទជាច្រើនផ្សេងទៀតដែលអាចនាំទៅជំងឺមហារីកបាន ព្រមទាំងការពារមិនឱ្យមានដំបៅបង្ករោគស្រាលៗបង្កឡើងដោយប៉ាពីឡូម៉ាវីរុស៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ