អ៊ុយក្រែនរំលឹកខួប៩០ឆ្នាំនៃគ្រោះទុរ្ភិក្សបង្កដោយសូវៀត ក្នុងបរិបទសង្គ្រាមជាមួយរុស្ស៊ី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៦:៥៨
សង្គ្រាមរុស្ស៊ីចូលឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន មានរយៈពេលជាង៩ខែហើយ។ រដូវរងារសីតុណ្ហភាពចាប់ធ្លាក់ត្រជាក់ខ្លាំងហើយ ប្រជាពលរដ្ឋអ៊ុយក្រែនជាច្រើនលាននាក់កំពុងរស់ដោយគ្មានអគ្គីសនីប្រើប្រាស់ទៀត ព្រោះរចនាសម្ព័ន្ធថាមពលត្រូវរងការបំផ្លាញពីសំណាក់គ្រាប់ផ្លោងរុស្ស៊ី។ ស្ថានភាពនេះ បានជំរុញឱ្យអ៊ុយក្រែនកាន់តែក្តុកក្តួលក្រៃក្នុងថ្ងៃរំលឹកខួបសោកនាដកម្មរងគ្រោះទុរ្ភិក្សបង្កឡើងដោយរបបផ្តាច់ការស្តាលីន នៃអតីតសហភាពសូវៀត។ បើតាមប្រវត្តិវិទូ គ្រោះមហាទុរ្ភិក្សដ៏ធ្ងន់ធ្ងរក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រពីឆ្នាំ ១៩៣២-១៩៣៣ បានផ្តាច់ជីវិតប្រជាជនអ៊ុយក្រែន ១៥%។ ជាប្រវត្តិដ៏ជូរចត់ ដែលអ៊ុយក្រែនចាត់ទុក និងចង់ឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិទទួលស្គាល់ជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ប៉ុន្តែមូស្គូអះអាងថា រុស្ស៊ីក៏ជាជនរងគ្រោះដែរ។
គ្រោះមហាទុរ្ភិក្សនៅអ៊ុយក្រែន ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ១៩៣២-៣៣ ជាប្រវត្តិសោកនាដកម្មដ៏ឃោរឃៅនៃរបបផ្តាច់ការស្តាលីន ឬរបបសហភាពសូវៀត ដោយបានសម្លាប់ជីវិតមនុស្សអស់ប្រមាណពី៣ទៅ៦លាននាក់ នៅតាមរដ្ឋជាអតីតសហភាពសង្គមនិយមសូវៀត រាប់តាំងពីកាហ្សាក់ស្ថាន ដល់អ៊ុយក្រែន ព្រមទាំងរុស្ស៊ីផង។ នៅអ៊ុយក្រែន គេហៅគ្រោះមហាទុរ្ភិក្ស១៩៣២-៣៣ ថា “អូឡូដូម័រ Holodomor” ដែលមានន័យចំថា ការសម្លាប់រង្គាល ដោយបង្អត់អាហារ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ អ៊ុយក្រែនតែងតែធ្វើពិធីរំលឹកខួបឧទ្ទិសដល់វិញ្ញាណក្ខន្តជនរងគ្រោះ ជារៀងរាល់ថ្ងៃសៅរ៍ចុងខែវិច្ឆិកា។ ឆ្នាំនេះ គ្មានទេការជួបជុំប្រមូលផ្តុំគ្នា ព្រោះខ្លាចមានការទម្លាក់គ្រាប់ពីសំណាក់យោធារុស្ស៊ី គឺមានតែការអុជទៀន តាមផ្ទះរៀងខ្លួនៗ ហើយស្មឹងស្មាតមួយនាទី នៅវេលាម៉ោង ៤រសៀលនេះ។
បង្អត់អាហារកុំឱ្យបះបោរ
ចំពោះប្រវត្តិដំណើរដើមទងវិញ នៅចុងឆ្នាំ ១៩២០ មេដឹកនាំផ្តាច់ការស្តាលីន បានលុបបំបាត់សម្បត្តិឯកជន ហើយអឹមអូសប្រមូលដាក់ជាសមូហភាពទាំងអស់ រាប់ទាំងដីស្រែ ទិន្នផលកសិកម្ម ...។ ការប្តូរផ្លាស់សង្គម នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច បានធ្វើឱ្យប្រជាជនកាហ្សាក់ស្ថាន ១លានកន្លះស្លាប់ (មួយភាគបួននៃប្រទេស) មួយលានកន្លះនៅតំបន់Volga ឬកូសកាសភាគខាងជើងប្រទេសរុស្ស៊ី។ ការបះបោរ និងការប៉ុនប៉ងពង្វាងមិនយកផលទៅដាក់ជាសមូហភាព បានលេចឡើងគ្រប់ទិសទី។ បើតាមប្រវត្តិវិទូបារាំងម្នាក់ នៅចុងឆ្នាំ១៩៣២ មេដឹកនាំស្តាលីន សំឡឹងឃើញអ៊ុយក្រែនមានជំហរប្រឆាំងនឹងនយោបាយសូវៀតខ្លាំងជាងគេ ដោយមិនព្រមបញ្ជូនទិន្នផលកសិកម្មមកដាក់រួមតាមផែនការ ក៏ចាប់ផ្តើមរឹតបន្តឹង គៀប ដាក់អ៊ុយក្រែនឱ្យនៅឯកា និងធ្វើឱ្យមានការអត់ឃ្លានកាន់តែខ្លាំង ដោយចេតនានយោបាយ។ សូម្បីតែអង្ករមួយគ្រាប់ក្នុងផ្ទះប្រជាជនក៏មិនឱ្យមានដែរ។ ទង្វើនេះ បានធ្វើប្រជាពលរដ្ឋអ៊ុយក្រែនស្លាប់យ៉ាងត្រដនិងវេទនាបំផុត អស់ចំនួន ៣,៦លាននាក់ពីខែមករាដល់ខែកក្កដា១៩៣៣។
ការបកស្រាយប្រវត្តិសាស្ត្រ
អ៊ីចឹងហើយបានជាអ៊ុយក្រែន ចាត់ទុកគ្រោះទុរ្ភិក្សក្នុងអំឡុងពេលនោះ គឺជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍។ ថ្វីបើទង្វើរបស់ស្តាលីន ជាចេតនាបែបឧក្រិដ្ឋដោយប្រកែកមិនបានមែន តែសម័យនោះ គ្មានទេរដ្ឋឬប្រទេសរុស្ស៊ី។ យើងអាចនិយាយបានថារុស្ស៊ីសម័យថ្មី រុស្ស៊ីដឹកនាំដោយលោកពូទីនបច្ចុប្បន្នបន្តប្រកាន់ទ្រឹស្តីនិងសកម្មភាពបែបផ្តាច់ការដូចស្តាលីន ប៉ុន្តែរុស្ស៊ីមិនមែនសូវៀត ហើយលោកពូទីន តែងពន្យល់ជារហូតមកថា រុស្ស៊ីក៏ជាជនរងគ្រោះនៃរបបសហភាពសូវៀតដែរ។ ហើយរុស្ស៊ីតែងតែច្រានចោលជានិច្ចនូវពាក្យ “ប្រល័យពូជសាសន៍” នៅពេលនិយាយអំពីគ្រោះមហាទុរ្ភិក្សឆ្នាំ១៩៣២-៣៣នោះ ដោយលើកហេតុផលថា ជនរងគ្រោះក្នុងរបបសហភាពសូវៀត មិនមែនមានតែអ៊ុយក្រែនទេ តែក៏មានដែរពលរដ្ឋកាហ្សាក់ស្ថាន ពលរដ្ឋរុស្ស៊ី អាល្លឺម៉ង់ វ៉ុលហ្កា និងពលរដ្ឋដទៃទៀតនៅភាគខាងត្បូងសហភាពសូវៀត។ គ្រាន់តែ អ៊ុយក្រែន រងគ្រោះធ្ងន់ជាងគេ ព្រោះស្តាលីនខ្លាចអ៊ុយក្រែនធ្វើបដិវត្ត ទើបប្រើវិធីបង្អត់អាហារហើយ បំបិទសេរីភាពមិនឱ្យដើរហើរទៀត។
អាល្លឺម៉ង់ត្រៀមទទួលស្គាល់អំពើប្រល័យពូជសាសន៍ដោយទុរ្ភិក្ស អូឡូដូម័រ នៅអ៊ុយក្រែន
អ៊ុយក្រែនបានធ្វើយុទ្ធនាការឃោសនា ឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិទទួលស្គាល់គ្រោះទុរ្ភិក្សអូឡូដូម័រ ជាអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ តាំងពីជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ជាផ្លូវការមានប្រទេសមួយចំនួនហើយ ដូចជាកាណាដា អាមេរិក និងអាហ្សង់ទីន ព្រមទាំងសហភាពអឺរ៉ុបបានទទួលស្គាល់គ្រោះទុរ្ភិក្សអូឡូដូម័រ ជាអំពើឧក្រិដ្ឋកម្មហើយ ហើយរដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់កំពុងរៀបចំ គម្រោងសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ចាត់ទុក គ្រោះទុរ្ភិក្សសម័យនោះ ថាជាអំពីប្រល័យពូជសាសន៍ដែរ។ រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់បានដាក់គម្រោងសេចក្តីសម្រេចចិត្តជូនទៅសភាកាលពីម្សិលមិញ ដែលនឹងធ្វើការពិចារណានៅថ្ងៃពុធខាងមុខ។
ឧក្រិដ្ឋកម្មនេះជាចំណែកមួយនៃប្រវត្តិសាស្ត្ររួមរបស់អឺរ៉ុប។ អ៊ុយក្រែនទាំងមូលបានរងគ្រោះទុរ្ភិក្សនិងការបង្ក្រាប មិនត្រឹមតែនៅតំបន់កសិកម្មទេ។ នេះបើតាមខ្លឹមសារនៃគម្រោងសេចក្តីសម្រេចចិត្តអាល្លឺម៉ង់ ដែលបន្ថែមថា គ្រោះទុរ្ភិក្សនៅអ៊ុយក្រែនឆ្នាំ១៩៣២-៣៣ ជាឧក្រិដ្ឋកម្មបែបអមនុស្សនៃ ប្រព័ន្ធដឹកនាំបែបផ្តាច់ការដែលបានលុបបំបាត់ជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់នៅអឺរ៉ុប។ រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់យល់ថា ក្នុងទស្សនៈវិស័យបច្ចុប្បន្ន (សង្គ្រាមឈ្លានពានរុស្ស៊ីលើអ៊ុយក្រែន) វាជាកត្តាសត្យានុម័តដែលត្រូវចាត់ទុក តាមផ្លូវនយោបាយនិងប្រវត្តិសាស្ត្រ ថាគ្រោះHolodomor ជាអំពីប្រល័យពូជសាសន៍នោះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ