តើសហរដ្ឋអាមេរិកអាចបញ្ចុះបញ្ចូលក្រុមប្រទេសអារ៉ាប់ឲ្យភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយអ៊ីស្រាអែលបានដែរ ឬទេ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៨
ប្រមុខការទូតអាមេរិកលោកម៉ៃ ប៉ុមប៉េអូកំពុងបន្តដំណើរទស្សនកិច្ចមួយជុំតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា។ បន្ទាប់ពីប្រទេសអ៊ីស្រាអែលនាថ្ងៃចន្ទ ទី២៤ សីហា លោកប៉ុមប៉េអូបានទៅដល់ប្រទេសស៊ូដង់នៅថ្ងៃអង្គារ ទី២៥ សីហា។ កម្មវត្ថុរបស់ប្រមុខការទូតអាមេរិកនៅក្នុងតំបន់ គឺព្យាយាមអូសទាញបណ្តាប្រទេសអារ៉ាប់ផ្សេងទៀតឲ្យភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងប្រក្រតីជាមួយប្រទេសអ៊ីស្រាអែល។ អ៊ីស្រាអែលដែលទើបភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងប្រក្រតីជាមួយប្រទេសអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួមក្រោមការជួយជ្រោមជ្រែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក។ តែវត្តមានរបស់លោកប៉ុមប៉េអូនៅស៊ូដង់ពេលនេះបានធ្វើឡើង ខណៈដែលស៊ូដង់មិនដែលមានទំនាក់ទំនងផ្លូវទូតជាមួយអ៊ីស្រាអែល ហើយក្នុងពេលដែលទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងស៊ូដង់ទើបស្គាល់ភាពធូរស្រាលឡើងវិញបន្តិច។
១៥ឆ្នាំក្រោយដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អតីតប្រមុខការទូតអាមេរិកលោកស្រីកុងដូលីហ្សា រ៉ៃ (Condoleezza Rice) ក្នុងឆ្នាំ ២០០៥ នេះជាលើកទី១ ដែលមានប្រមុខការទូតអាមេរិកម្នាក់ដាក់ជើងជាន់ទឹកដីស៊ូដង់។ ស៊ូដង់ដែលធ្លាប់ស្គាល់ទំនាក់ទំនងល្អក់កករខ្លាំងជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងមិនដែលធ្លាប់មានទំនាក់ទំនងផ្លូវទូតជាមួយប្រទេសអ៊ីស្រាអែលសោះឡើយមកដល់សព្វថ្ងៃ។ តែអ្វីជាការកត់សម្គាល់ ប្រមុខការទូតអាមេរិកលោកម៉ៃ ប៉ុមប៉េអូបានធ្វើដំណើរតាមយន្តហោះពីអ៊ីស្រាអែលទៅកាន់ស៊ូដង់ដោយហោះផ្ទាល់ពីទីក្រុងតេឡាវីទៅចុះនៅទីក្រុងការទូម។ ដូច្នេះគេអាចនិយាយបានថា នេះជាជើងហោះហើរផ្លូវការដោយផ្ទាល់លើកទី១ រវាងអ៊ីស្រាអែល និងស៊ូដង់។
គួររម្លឹកថា តាំងពីទទួលបានឯករាជ្យ និងក្នុងនាមជាប្រទេសសមាជិកម្នាក់នៃសម្ព័ន្ធអារ៉ាប់ ស៊ូដង់តែងចេញមុខប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្រាអែលរហូតមិនចង់ឃើញ ទឹកដីអ៊ីស្រាអែលនៅលើផែនទីពិភពលោកទៀតផង។ នៅក្រោមឥទ្ធិពលរបស់ក្រុមអ៊ីស្លាមនិយមជ្រុលដែលបានក្តាប់អំណាចជាមួយប្រធានាធិបតីលោកអូម៉ារ អ៊ែលបេឆៀរក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៩ ស៊ូដង់បានធ្វើជាសម្ព័ន្ធមិត្តដ៏យូរជាមួយអ៊ីរ៉ង់។ ស៊ូដង់បានគាំទ្របុព្វហេតុប៉ាឡេស្ទីន និងក៏បានគាំទ្រចលនាប៉ាឡេស្ទីនហាម៉ាស់ដែរ។ ក្នុងរយៈពេល ៣០ឆ្នាំនៃការកាន់អំណាចរបស់លោកអូម៉ារ អ៊ែលបេឆៀរ ស៊ូដង់បានទទួលក្រុមអ៊ីស្លាមនិយមជ្រុលឲ្យជ្រកកោណ ពិសេសមេអង្គការភេរវនិយមអាល់កែដាអូសាម៉ា បិនឡាដិនពីឆ្នាំ ១៩៩៣ ដល់ឆ្នាំ ១៩៩៦ មុននឹងបិនឡាដិនទៅបោះទីតាំងក្នុងប្រទេសអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
គឺជំហរ និងឥរិយាបទរបស់ស៊ូដង់ក្នុងជំនាន់លោកអូម៉ារ អ៊ែលបេឆៀរកាលនោះឯងដែលអាមេរិកបានដាក់ទណ្ឌកម្មចាប់ពីទសវត្ស ៩០ ដោយបញ្ចូលស៊ូដង់ទៅក្នុងបញ្ជីប្រទេសគាំទ្រភេរវនិយម។ ចាប់ពីពេលនោះមក ទំនាក់ទំនងរវាងក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងក្រុងការទូមកាន់តែដុនដាបទៅៗរហូតដល់កាត់បន្ថយទំនាក់ទំនងការទូតឲ្យនៅត្រឹមកម្រិតអ្នកទទួលបន្ទុកកិច្ចការកំប៉ិកកំប៉ុកប៉ុណ្ណោះក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៧ ឬនិយាយឲ្យស្រួលយល់ គ្មានវត្តមានឯកអគ្គរដ្ឋទូតទេ។ គេត្រូវរង់ចាំដល់ខែមករាដើមឆ្នាំ ២០២០ នេះដែលប្រទេសទាំងពីរបានសម្រេចបញ្ជូនឯកអគ្គរដ្ឋទូតទៅវិញ ទៅមកឡើងវិញ។ តាមពិតទៅ គឺការធ្លាក់ពីអំណាចផ្តាច់ការរបស់លោកអូម៉ារ អ៊ែលបេឆៀរក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៩ នៅក្រោមបាតុកម្មមហាជនដែលទំនាក់ទំនងរវាងស៊ូដង់ និងសហរដ្ឋអាមេរិកបានស្គាល់ពីភាពតានតឹងទៅភាពធូរស្រាលឡើងវិញ។
តែគេនៅមិនទាន់អាចនិយាយពីរាត្រីទឹកខ្មោះទៅជារាត្រីទឹកឃ្មុំបាននៅឡើយទេ ព្រោះស៊ូដង់សព្វថ្ងៃកំពុងស្ថិតក្នុងសម័យអន្តរកាល និងកំពុងបន្តដឹកនាំដោយរដ្ឋាភិបាលចម្រុះអន្តរកាលមួយតាំងពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២៩ រវាងក្រុមគណបក្សនយោបាយ និងក្រុមស៊ីវិល រួមទាំងកងទ័ព ពិសេសឧត្តមសេនីយអាប់ឌែល ហ្វាតា អាល់ បួរ៉ានដែលជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអធិបតេយ្យ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ រដ្ឋអំណាចក្រុងការទូមបានបញ្ជាក់នាដើមខែសីហានេះថា ខ្លួនបានត្រៀមរួចជាស្រេចដើម្បីធ្វើការជាមួយរដ្ឋបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនក្នុងការបង្កើតឲ្យមានបរិយាកាសល្អដែលអាចជំរុញឲ្យមានការដកស៊ូដង់ចេញពីបញ្ជីប្រទេសគាំទ្រភេរវនិយម និងដាក់ស៊ូដង់ទៅក្នុងប្រទេសដៃគូរបស់អាមេរិក។ គួរបញ្ជាក់ថា ទណ្ឌកម្មអាមេរិកបានខ្ទប់រាល់វិនិយោគទាំងអស់នៅស៊ូដង់ដែលកំពុងស្គាល់វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរ។
អតិផរណាប្រចាំឆ្នាំបានឡើងដល់កម្រិត ១៤៣% ហើយលុយស៊ូដង់កំពុងបន្តធ្លាក់ថ្លៃធៀបនឹងលុយដុល្លារអាមេរិក។ គេនៅមិនទាន់ដឹងថា តើដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រមុខការទូតអាមេរិកលោកម៉ៃ ប៉ុមប៉េអូនៅស៊ូដង់ពេលនេះអាចបង្កើនទំនាក់ទំនង និងហុចប្រយោជន៍អ្វីខ្លះសម្រាប់ស៊ូដង់ទេ។ អ្វីដែលគេដឹង អាទិភាពរបស់លោកប៉ុមប៉េអូនៅក្នុងតំបន់គឺដើម្បីអូសទាញក្រុមប្រទេសអារ៉ាប់ឲ្យភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសអ៊ីស្រាអែលដូចដែលអាមេរិកបានបង្រួមប្រង្រួមរវាងអ៊ីស្រាអែល និងអេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម។ នេះមិនមែនជាការងារងាយស្រួលឡើយ ព្រោះសម្រាប់ក្រុមប្រទេសអារ៉ាប់ និយាយជារួម និងសម្រាប់ស៊ូដង់ និយាយដោយឡែក ការបង្កើតរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីនឯករាជ្យ និងការបញ្ឈប់ទន្ទ្រានយកដីប៉ាឡេស្ទីនពីអ៊ីស្រាអែលជាលក្ខខណ្ឌតែមួយគត់ដើម្បីអាចភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងធម្មតាជាមួយអ៊ីស្រាអែលបាន។
តែនៅក្នុងជំនួបជាមួយលោកប៉ុមប៉េអូ នាយករដ្ឋមន្រ្តីស៊ូដង់លោកអាប់ដាឡា ហាំដុកមិនបានលើកឡើងចំណុចនេះទេ និងបានត្រឹមបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលអន្តរកាលស៊ូដង់សព្វថ្ងៃកំពុងបន្តនីតិវិធីស្តារសន្តិភាព និងស្ថិរភាពប្រទេសដើម្បីរៀបចំបោះឆ្នោតដោយសេរីនៅឆ្នាំ ២០២២។ រីឯការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងប្រក្រតីជាមួយអ៊ីស្រាអែលត្រូវបានលោកហាំដុកប្រាប់លោកប៉ុមប៉េអូត្រង់ៗថា មិនអាចធ្វើឡើងនៅមុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០២២ បានឡើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ