ហេតុអ្វីបានជាអាមេរិកនិងឡាវពិបាកស្តារទំនាក់ទំនងគ្នា?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៤:១៥
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកចន ឃែរី រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិក ទៅកាន់ប្រទេសឡាវ កាលពីថ្ងៃចន្ទដើមសប្តាហ៍នេះ ត្រូវបានគេរាប់ថាជារឿងដ៏កម្រមួយ នៅក្នុងទំនាក់ទំនង ដែលភាគច្រើនតែងតែស្គាល់នូវភាពតានតឹង។ យើងដឹងគ្រប់គ្នាថា សហរដ្ឋអាមេរិក និងឡាវ ធ្លាប់ជាគូសត្រូវនឹងគ្នា នៅក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមវៀតណាម។ ក៏ប៉ុន្តែ សង្រ្គាមវៀតណាមនេះបានបញ្ចប់ទៅអស់រយៈពេលជាង ៤០ឆ្នាំមកហើយ។ តើហេតុអ្វីបានជាអាមេរិក និងឡាវ ពិបាកក្នុងការផ្សះផ្សាទំនាក់ទំនងនឹងគ្នាបែបនេះ?
ឡាវក៏ដូចជាប្រទេសកម្ពុជាដែរសុទ្ធតែធ្លាប់ផុងខ្លួនយ៉ាងជ្រៅទៅក្នុងសង្រ្គាមវៀតណាម គឺសង្រ្គាមរវាងអាមេរិក ទល់នឹងចលនាកុម្មុយនិស្តនៅវៀតណាម និងនៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូចិន។ ក៏ប៉ុន្តែ ខុសពីកម្ពុជា ភាពជាសត្រូវ រវាងអាមេរិក និងឡាវ ដែលបន្សល់ទុកពីសម័យសង្រ្គាមវៀតណាម មានសភាពធ្ងន់ធ្ងរខ្លាំង ហើយបានអូសបន្លាយពេលយ៉ាងយូរ បង្កជាឧបសគ្គយ៉ាងធំ ក្នុងការស្តារទំនាក់ទំនងនឹងគ្នា រហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន។
ជាផ្លូវការ អាមេរិក និងឡាវ បានភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងនឹងគ្នាយ៉ាងពេញលេញ នៅឆ្នាំ១៩៩២ ក៏ប៉ុន្តែ នៅក្នុងការអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែង កិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី រវាងប្រទេសទាំងពីរនេះមានយ៉ាងតិចតួចបំផុត ហើយសូម្បីតែដំណើរទស្សនកិច្ចត្រឹមថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស ដូចដែលលោកចន ឃែរី បានធ្វើនៅក្នុងប្រទេសឡាវ កាលពីថ្ងៃចន្ទកន្លងទៅនេះ ក៏ជារឿងដ៏កម្របំផុតមួយដែរ។
ហេតុផលធំបំផុត ដែលធ្វើឲ្យភាពជាសត្រូវ រវាងអាមេរិក និងឡាវ អូសបន្លាយពេលយូរ គឺដោយសារតែរបបនយោបាយ។ ខុសពីកម្ពុជា ដែលបានស្គាល់នូវការផ្លាស់ប្តូររបបនយោបាយជាច្រើនលើក ឡាវវិញស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់បក្សកុម្មុយនិស្តជាប់រហូត ចាប់តាំងពីសម័យសង្រ្គាមវៀតណាម រហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ន។ និរន្តរភាពនៃរបបនយោបាយ ដែលធ្វើឲ្យមាននិរន្តរភាពនៃភាពជាសត្រូវ។
លើសពីនេះទៅទៀត ស្លាកស្នាមនៃសង្រ្គាមនៅតែបន្តជះផលវិបាកដល់ប្រជាជនឡាវរហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ន ដោយសារតែក្នុងចំណោមគ្រាប់បែកប្រមាណជាង២លានតោន ដែលអាមេរិកទម្លាក់ទៅលើឡាវ ក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមវៀតណាម មានប្រមាណជា ៣០% ជាគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះ ហើយបន្តបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ប្រជាជនឡាវរហូតដល់សព្វថ្ងៃ។ គេប៉ាន់ស្មានថា គ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះ ជាពិសេស គ្រាប់បែកចង្កោម ដែលសល់ពីសម័យសង្រ្គាមវៀតណាម បានសម្លាប់មនុស្សប្រមាណជា ៥ម៉ឺននាក់ នៅក្នុងប្រទេសឡាវ ហើយនេះនៅមិនទាន់និយាយដល់មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ផ្សេងទៀត ដោយរាប់ទាំងកូនក្មេងផងដែរ ដែលត្រូវរបួស និងពិការ។
បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស គឺជាឧបសគ្គដ៏ចម្បងមួយទៀត នៅក្នុងការស្តារទំនាក់ទំនង រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងឡាវ។ អាមេរិកតែងតែរិះគន់ឡាវ អំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ជាពិសេស ការតាមធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើជនជាតិភាគតិចម៉ុង ដែលធ្លាប់ជួយអាមេរិក ក្នុងសង្រ្គាមវៀតណាម។ ចំណែកឯរបបកុម្មុយនិស្តឡាវវិញ តែងតែរិះគន់អាមេរិកថា ព្យាយាមលូកដៃចូលជ្រៀតជ្រែកក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួន។
ទោះជាយ៉ាងណា គេសង្កតឃើញថា ទំនាក់ទំនង រវាងអាមេរិក និងឡាវ បានស្គាល់នូវការវិវឌ្ឍន៍ដ៏សំខាន់មួយ ចាប់តាំងពីលោកអូបាម៉ាឡើងកាន់តំណែងជាប្រធានាធិបតីអាមេរិក។ គឺនៅក្រោមអាណត្តិរបស់លោកអូបាម៉ា ដែលរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិកបានធ្វើដំណើរទៅបំពេញទស្សនកិច្ច នៅក្នុងប្រទេសឡាវ ជាលើកដំបូងបង្អស់ រាប់ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៥៥ គឺដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន នៅឆ្នាំ២០១២។ ហើយឆ្នាំ២០១៦នេះ អាចនឹងក្លាយជាឆ្នាំប្រវត្តិសាស្រ្តនៃទំនាក់ទំនងអាមេរិក-ឡាវ ជាមួយនឹងដំណើរទស្សនកិច្ចផ្ទួនៗលំដាប់កំពូល គឺដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកចន ឃែរី កាលពីថ្ងៃចន្ទ និងជាពិសេស ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកអូបាម៉ា ដែលគ្រោងធ្វើនៅចុងឆ្នាំ២០១៦នេះ។
ជាការពិតថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកអូបាម៉ាទៅកាន់ប្រទេសឡាវ គឺដើម្បីទៅចូលរួមក្នុងជំនួបកំពូលអាស៊ាន ដែលឡាវជាម្ចាស់ផ្ទះ ក៏ប៉ុន្តែ មន្រ្តីក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានបញ្ជាក់ឲ្យដឹងថា ការពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីអាមេរិក-ឡាវ ក៏នឹងជារបៀបវារៈដ៏សំខាន់មួយដែរ នៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ។
តាមការពិត នៅក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចកាលពីថ្ងៃចន្ទ លោក ចន ឃែរី បានលើកឡើងរួចទៅហើយ អំពីចក្ខុវិស័យរបស់អាមេរិក ដែលចង់ពង្រឹងទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីជាមួយឡាវ។ លោកឃែរី បានធ្វើការកត់សម្គាល់ទៅលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើចំណុចដ៏សំខាន់មួយ ដែលធ្លាប់តែបំពុលទំនាក់ទំនងអាមេរិក និងឡាវ គឺកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាមេរិក ក្នុងការបោសសម្អាតគ្រាប់មិនទាន់ផ្ទុះដែលបន្សល់ទុកពីសម័យសង្រ្គាមវៀតណាម ដែលកញ្ចប់ថវិកាជំនួយរបស់អាមេរិកត្រូវបានបង្កើនពី ៥លាន ទៅ ១៥លានដុល្លារនៅឆ្នាំនេះ ហើយថា លោកអូបាម៉ាអាចនឹងប្រកាសបង្កើនជំនួយនេះបន្ថែមទៀត នៅក្នុងអំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចនៅចុងឆ្នាំនេះ។
កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់អាមេរិកក្នុងការស្តារទំនាក់ទំនងជាមួយឡាវនៅពេលនេះ គឺជាផ្នែកមួយ នៃនយោបាយការបរទេសរបស់លោកអូបាម៉ា ដែលចង់ផ្តោតអាទិភាពខ្ពស់ទៅលើតំបន់អាស៊ី និងជាពិសេស គឺដើម្បីទប់ទល់នឹងឥទ្ធិពលរបស់ចិន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ