សន្និសីទអន្តរជាតិកាន់តែចូលកៀក ប្រទេសអ្នកមានកាន់តែចង់ដោះដៃពីកម្មវត្ថុអាកាសធាតុ
ប៉ុន្មានខែមុនសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីអាកាសធាតុបើកទ្វារនៅទីក្រុងឌូបៃ ទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិទាមទារសុំឲ្យចិន និងក្រុមប្រទេសអ្នកមានប្រឹងប្រែង កាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកឲ្យបានកាន់តែច្រើនថែមទៀត ច្រើនជាងមហិច្ចតាដែលគេបានដៅទុក សម្រាប់ឆ្នាំ ២០៥០។ តាមរបាយការណ៍របស់ទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃអង្គារទី ២៦កញ្ញា ពិភពលោកត្រូវការវិនិយោគ ជិត៤,៥ទ្រីលានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំ ពោលគឺជិត៣ដងនៃការវិនិយោគឆ្នាំ ២០២៣ សម្រាប់ថាមពលស្អាតស្អំ ដែលមិនបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ ដើមហេតុនៃការឡើងកំដៅផែនដី។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:០១
នៅក្នុងរបាយការណ៍ ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃអង្គារ ទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ បានអំពាវនាវឲ្យមហាអំណាចចិន និងក្រុមប្រទេសអ្នកមានបង្កើនល្បឿន ដើម្បីអាចសម្រេចកម្មវត្ថុអព្យាក្រឹតកាបូនរបស់ខ្លួន ឲ្យបានមុនកាលកំណត់។ សម្រេចអព្យាក្រឹតកាបូន មានន័យថា កាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកឲ្យមកនៅកម្រិតទាបបំផុតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ហើយក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ បង្កើនសមត្ថភាពក្នុងការស្រូបយកឧស្ម័នពីបរិយាកាស នៅក្នុងបរិមាណស្មើនឹងឧស្ម័ន ដែលគេមិនអាចកាត់បន្ថយបាន។ ការទូទាត់ចុងក្រោយ គឺការបញ្ចេញឧស្ម័នទៅក្នុងបរិយាកាសនឹងត្រូវធ្លាក់មកនៅត្រឹមកម្រិតសូន្យ។
ហេតុអ្វី ចិន និងក្រុមប្រទេសអ្នកមានត្រូវប្រឹងប្រែងបន្ថែមទៀតដើម្បីសម្រេចអព្យាក្រឹតកាបូនរបស់ខ្លួន?
នៅក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួន ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃអង្គារ ទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិទទួលស្គាល់ថា នៅប៉ុន្មានឆ្នាំមកនេះ ពិភពលោកមានការរីកចម្រើនច្រើននៅក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យថាមពលស្អាតស្អំ ថាមពលកកើតឡើងវិញ ដើម្បីជំនួស ថាមពលផូស៊ីល ដូចជាប្រេង ឧស្ម័ន ដែលជាប្រភពបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក ឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ ដែលជាដើមហេតុនៃការឡើងកំដៅផែនដី។ ផ្ទាំសូ្របកំដៅព្រះអាទិត្យ កង្ហារខ្យល់ សម្រាប់ផលិតថាមពលសូឡា វាយោអគ្គិសនី ក៏ដូចជាការប្រើប្រាស់រថយន្តអគ្គិសនី បានរីកដុះដាលដូចផ្សិត នៅទឹកដីអឺរ៉ុប អាមេរិក និងនៅតាមបណ្តាប្រទេសធំៗនៅអាស៊ី ជាពិសេសចិន ដែលកំពុងនាំមុខគេក្នុងពិភពលោក ក្នុងនាមជាអ្នកផលិតលក់ផ្ទាំងសូឡា និងប្រើប្រាស់រថយន្តអគ្គិសនី។
ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាក៏ដោយ ការអភិវឌ្ឍក្នុងល្បឿនដ៏គួរឲ្យកត់សំគាល់ ក្នុងវិស័យផលិតថាមពលស្អាតស្អំ នៅតែមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ បើប្រៀបធៀបនឹងទៅនឹងការល្មោភប្រើថាមពលផូស៊ីល ប្រេង ឧស្ម័ន ធ្យូងថ្ម ដែលជាប្រភពបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក។ តាមទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ គ្មានអ្វីគួរឲ្យសង្ស័យ ដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឲ្យកំដៅលើផែនដីកើនឡើងច្រើនជាង ១,៥អង្សា ក្រុមប្រទេសដែលទទួលខុសត្រូវក្នុងការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក ច្រើនជាងគេនៅក្នុងពិភពលោក ត្រូវសើរើកម្មវត្ថុអព្យាក្រឹតកាបូនរបស់ខ្លួនឡើងវិញ។
សម្រាប់ក្រុមប្រទេសអភិវឌ្ឍ ដូចជា អាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ជាជាងសម្រេចអព្យាក្រឹតកាបូនឆ្នាំ ២០៥០ គេត្រូវបន្ថយ មកនៅត្រឹមឆ្នាំ ២០៤៥ ចំណែកចិន ដែលជាប្រទេសបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកច្រើនជាងគេបំផុតក្នុងពិភពលោក ត្រូវបង្ខិត មកនៅឆ្នាំ ២០៥០ ជាជាងឆ្នាំ ២០៦០ ទៅតាមការដៅកំណត់របស់លោកប្រធានាធិបតីស៊ី ជីនពីងឆ្នាំ ២០២០។
ក្រុមប្រទេសអ្នកមាន និងមហាអំណាចចិនអាចប្រឹងប្រែងសម្រេចអព្យាក្រឹតកាបូនរបស់ខ្លួន ឲ្យបានកាន់តែឆាប់ តាមរយៈ ការចូលរួមជំរុញការចំណាយ ការវិនិយោគលើថាមពលស្អាតស្អំ។ នៅឆ្នាំ ២០២៣ ការចំណាយលើថាមពលកកើតឡើងវិញ មានប្រមាណ ១,៨ទ្រីលានដុល្លារ។ ប៉ុន្តែ បើតាមការវាយតម្លៃរបស់ទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ ពិភពលោកត្រូវការថវិកាជិត ៤,៥ទ្រីលានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំ សម្រាប់អភិវឌ្ឍ ផលិតថាមពលដែលមិនបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក។ គេត្រូវការទឹកប្រាក់វិនិយោគដ៏ច្រើនសម្បើមទៅលើថាមពលកកើតឡើងវិញ គឺដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យពិភពលោកបែរខ្នង លែងប្រើថាមពលផូស៊ីល ប្រេង ឧស្ម័ននិងធ្យូងថ្ម ប្រភពបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក។ សម្រាប់ទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិ គេមានក្តីសង្ឃឹមច្រើន លើការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ចិន និងក្រុមប្រទេសអ្នកមាន ព្រោះថា សព្វថ្ងៃ នេះ ជាមួយការកើនឡើងនៃថាមពលសូឡា វាយោអគ្គិសនី ការបញ្ជារទិញ ប្រេង ឧស្ម័ន នៅក្នុងពិភពលោកបានធ្លាក់ចុះ ២៥%នៅទសវត្សរ៍នេះ ហើយគេរំពឹងថា វានឹងអាចធ្លាក់ថយចុះ បន្តទៀត ប្រមាណ ៣៥%នៅឆ្នាំ ២០៣០។
សន្និសីទអាកាសធាតុកាន់តែខិតចូលមកដល់ ប្រទេសកាន់តែច្រើនចង់ដោះដៃពីគោលដៅអាកាសធាតុ
មិនមែនជារឿងចៃដន្យឡើយ ដែលទីភ្នាក់ងារថាមពលអន្តរជាតិចេញរបាយការណ៍អំពាវនាវឲ្យក្រុមប្រទេសអ្នកមានបង្កើនការប្រឹងប្រែងដើម្បីសម្រេចអព្យាក្រឹតកាបូន។ នៅពេលដែលសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីអាកាសធាតុ លើកទី ២៨ ដែលត្រូវបើកទ្វារនៅប្រទេសអេមីរ៉ាត់អារ៉ាប់រួម គេសង្កេតឃើញ រដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសអ្នកមានមួយចំនួន ស្រាប់តែដោះដៃ លែងចង់អនុវត្តគោលនយោបាយអាកាសធាតុ ដូចការសន្យារបស់ខ្លួន។
ទី១ គឺអង់គ្លេស។ កាលពីសប្តាហ៍មុន លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី រីស៊ី ស៊ូណាក់បានប្រកាសដំណឹងដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល និងបណ្តាលឲ្យមានរលកតវ៉ារិះគន់ខ្លាំងពីអ្នកការពារបរិស្ថាន។ តាមការប្រកាសរបស់នាយករដ្ឋមន្រ្តីស៊ូណាក់ អង់គ្លេស នឹងពន្យារពេល ៥ឆ្នាំបន្ថែមទៀត រហូតដល់ឆ្នាំ ២០៣៥ ដើម្បីហាមឈប់ឲ្យគេប្រើទាំងស្រុងរថយន្តប្រើប្រេង។ រដ្ឋាភិបាលអង់គ្លេសមុនៗ ធ្លាប់កំណត់ឆ្នាំ ២០៣០ ដែលជាឆ្នាំចុងក្រោយ ដែលអង់គ្លេសអនុញ្ញាតឲ្យមានចរាចររថយន្តប្រើប្រេង។ ប៉ុន្តែ ការប្រកាសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីស៊ូណាក់ នឹងធ្វើឲ្យអង់គ្លេស ដើរថយ មិនអាចសម្រេចកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកតាមគោលដៅកំណត់ទុករបស់ខ្លួន។
បន្ទាប់ពីអង់គ្លេស គឺបារាំង នៅពេលលោកប្រធានាធិបតីអេម៉ានុយអែល ម៉ាក្រុងបានប្រកាសកាលពីថ្ងៃចន្ទទី ២៥ កញ្ញាថា បារាំងអនុវត្តគោលនយោបាយបរិស្ថានតាមបែបបារាំង ពោលគឺជំរុញ ប៉ុន្តែ មិនបង្ខំឲ្យប្រជាជនត្រូវតែកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក។ ជាក់ស្តែង តាមផែនការសម្រាប់បរិស្ថាន ដែលលោកប្រធានាធិបតីម៉ាក្រុង ប្រកាសកាលពីថ្ងៃចន្ទ រដ្ឋាភិបាលបារាំងនៅតែអនុញ្ញាតឲ្យគេប្រើម៉ាស៊ីនកំដៅដើរដោយថាមពលឧស្ម័ន ដែលជាប្រភពបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិក។ ចំណែករដ្ឋនឹងនៅបន្តផ្តល់ថវិកា១០០អឺរ៉ូ ក្នុងមួយគ្រួសារ ដែលនៅប្រើរថយន្តប្រើប្រេង។ លោកប្រធានាធិបតីម៉ាក្រុងធ្លាប់សកម្ម ចេញមុខខ្លាំងណាស់ ក្នុងរឿងបរិស្ថាន ប្រយុទ្ធប្រឆាំងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ប៉ុន្តែ ផែនការសម្រាប់បរិស្ថាន កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ សបញ្ជាក់ថា បារាំងបានផ្លាស់ប្តូរជំហរ របស់ខ្លួនមកវិញ លែងចង់ធ្វើជាអ្នកនាំមុខគេក្នុងរឿងកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់។
ហេតុអ្វីអង់គ្លេស និងបារាំងលែងចង់គោរពការសន្យាអាកាសធាតុ?
រដ្ឋាភិបាលបារាំង និងអង់គ្លេស ប្តូរជំហរ លែងចង់អនុវត្តតឹងរ៉ឹងនយោបាយអាកាសធាតុតទៅទៀត ដើម្បីហេតុផលនយោបាយ។ នៅអង់គ្លេស ដោយសារតែការបោះឆ្នោតសភាខិតជិតចូលមកដល់ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីស៊ូណាក់ទំនងសើរើនយោបាយបរិស្ថានដើម្បីបំពេញចិត្តម្ចាស់ឆ្នោត ដែលកំពុងជួបបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ទំនិញឡើងថ្លៃ ដែលគេជឿថា មានជាប់ទាក់ទងនឹងប្រភពផ្គត់ផ្គង់ថាមពល។ តាមការប្រកាសរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីស៊ូណាក់ ប្រជាជនអង់គ្លេស នៅតែអាចបន្តប្រើរថយន្តប្រើប្រេង ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវប្រញាប់ប្រើរថយន្តអគ្គិសនីដែលមានតម្លៃថ្លៃ ចំណែកម្ចាស់ផ្ទះជួលមិនចាំបាច់ចំណាយលុយដើម្បីប្តូរម៉ាស៊ីនកំដៅដែលបានមកពីប្រភពថាមពលប្រេង និងឧស្ម័ន។
នៅបារាំង រដ្ឋាភិបាលមិនអាចធ្វើតាមមហិច្ឆតាអាកាសធាតុរបស់ខ្លួន ដូចជា បញ្ជាដាច់ណាត់ឲ្យប្រជាជនឈប់ប្រើម៉ាស៊ីនកំដៅ ប្រើឧស្ម័ន ឬត្រូវឈប់ប្រើរថយន្តប្រើប្រេងដើម្បីចូលរួមកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនិកនោះទេ ព្រោះថា ទី ១ រដ្ឋាភិបាលបារាំងមិនចង់ជួបបញ្ហាវិបត្តិសង្គម រលកតវ៉ារបស់ចលនាអាវលឿងសាជាថ្មី។ ម្យ៉ាង រដ្ឋាភិបាលបារាំង បារម្ភខ្លាចថា ក្រុមស្តាំនិយមជ្រុលនៅបារាំង អាចឡើងកូដដូចក្រុមស្តាំនិយមនៅអាល្លឺម៉ង់ ដែលកំពុងទទួលបានសំឡេងគាំទ្រច្រើនក្នុងចំណោមប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់ដែលជឿថា ប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់កំពុងជាអ្នកចាញ់ប្រៀប ខាតបង់ខ្លាំងជាងគេដោយសារតែមហិច្ឆតាអាកាសធាតុរបស់រដ្ឋាភិបាលអាល្លឺម៉ង់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ