ភូមានិងកម្ពុជា៖ ក្រោយកំណែទម្រង់ តើប្រទេសណាដើរលឿនជាង?
នៅថ្ងៃនេះ ប្រធានាធិបតីភូមា ផ្តើមធ្វើទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋនៅកម្ពុជា។ ក្នុងរយៈ៤ថ្ងៃនេះ លោក ធិន ច (U Htin Kyaw) នឹងចូលគាល់ ព្រះមហាក្សត្រ និងជួបលោក ហ៊ុន សែន ព្រមទាំងទៅទស្សនាប្រាសាទអង្គរ នៅខេត្តសៀមរាប។ ឆ្លៀតឱកាសនេះ អ្នកវិភាគនយោបាយនិងអ្នកតាមដានកិច្ចការអន្តរជាតិមួយចំនួន ផ្តើមសាកល្បងពិនិត្យមើលការវិវត្តរបស់ប្រទេសទាំងពីរ ចាប់ពីពេលក្រោយកំណែទម្រង់នៃការបោះឆ្នោត។ តើប្រទេសណាដើរលឿនជាង?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់
ជាបឋមគួររម្លឹកថា ភូមាបានបោះឆ្នោតជាតិចុងក្រោយនៅចុងឆ្នាំ ២០១៥។ បក្សប្រឆាំងរបស់លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី ឈ្នះឆ្នោត ហើយដើមឆ្នាំ២០១៦ គឺបានរៀបចំគណៈរដ្ឋមន្ត្រីថ្មី ជាមួយនឹងកំណែទម្រង់បើកចំហសេដ្ឋកិច្ច និងវិស័យផ្សេងៗទៀត។ ចំណែកស្រុកខ្មែរ ក្រោយការបោះឆ្នោតជាតិ ឆ្នាំ២០១៣ គឺមានកំណែទម្រង់ក៏មិនតិចដែរ។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ បណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធិ យល់ឃើញថា គេលំបាកនឹងវាយតម្លៃថាប្រទេសណាដើរលឿនជាងស្រុកណាណាស់! ដ្បិតថាគ្មានការសិក្សាបែបវិទ្យាសាស្ត្រ បែប Académie ត្រឹមត្រូវច្បាស់លាស់ណាមួយនៅឡើយ។
ប៉ុន្តែបើសាកល្បងនិយាយពីសេរីកម្មនយោបាយ និងលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ចំពោះបណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធ លើកសរសើរថា ភូមាមានការផ្ទេរអំណាចដោយរលូន គ្មានអំពើហិង្សា ដែលហួសពីការស្មាន បើទោះបីប្រទេសនេះ កាន់របបសឹកដុះស្លែហើយក្តី។ ចំណែកកម្ពុជាវិញ ដ្បិតតែមានប្រជាធិបតេយ្យចាស់ជាង រហូតដល់ជាង ២០ហើយក៏ដោយ តែមិនទាន់ឆ្លងកាត់ការផ្ទេរអំណាចម្តងណាឡើយ គឺអំណាចក្តាប់ក្នុងដៃបក្សមួយតែរហូតមក។
ត្រង់ចំណុចនេះ អ្នកនាំពាក្យបក្សកាន់អំណាចនៅកម្ពុជា គឺលោក សុខ ឥសាន បានឆ្លើយតបថា បក្សប្រឆាំងនៅស្រុកខ្មែរ គឺមិនអាចឈ្នះឆ្នោតទេ! ដូច្នេះហើយ ទើបគ្មានការផ្ទេរអំណាច។ ទន្ទឹមនេះ លោក សុខ ឥសាន មើលឃើញថា បើទោះបីជាបក្សរបស់លោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី នៅភូមា បានឈ្នះឆ្នោតនិងរៀបចំរដ្ឋាភិបាលថ្មីពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែរហូតមកទល់ពេលនេះ ក៏គ្មានទាន់សម្រេចបានអ្វីជាដុំកំភួននៅឡើយដែរ។
រីឯសាស្រ្តាចារ្យច្បាប់ និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ លោក នៅ សករាជ បានកត់សម្គាល់ថា ក្រោយកំណែទម្រង់ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ របស់ប្រទេសទាំងពីរ គឺភូមាបានផ្តល់សិទ្ធិដល់បក្សប្រឆាំង និងដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយ ឬអ្នកទោសមនសិការ។ ប៉ុន្តែកម្ពុជា បានផ្តើមធ្វើទុក្ខបុកម្នេញអ្នកនយោបាយនិងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល។ ទោះយ៉ាងនេះ ចំពោះអ្នកច្បាប់ លោក នៅ សករាជ គឺវាមិនទាន់ធ្ងន់ធ្ងរពេកនោះទេ បើប្រៀបធៀបនឹងបញ្ហានៅភូមា។ ព្រោះថានៅភូមា នៅមានបញ្ហាសង្គមជាច្រើនទៀត ដែលដើរក្រោយកម្ពុជាឆ្ងាយណាស់ ដូចជា៖វិបត្តិគ្រឿងញៀនធ្ងន់ធ្ងរ បញ្ហាអត់ការងារធ្វើ ការអប់រំ និងរឿងសន្តិសុខសង្គមជាដើម។
ចំពោះទិដ្ឋភាពសង្គមនិងប្រជាជនវិញ បណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធិ ប្រមើលមើលឃើញថា ប្រជាជនខ្មែរ យល់ពីសេរីភាពនិងលិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងផ្តើមចេះរើបម្រាស់ច្រើនជាងពលរដ្ឋភូមា។ ម្យ៉ាងទៀត ខ្មែរអត់មានជម្លោះសាសនា ខុសពីនៅភូមា។ ដោយឡែក ពលរដ្ឋភូមា ជឿស្លុងនឹងជំនឿកម្មផល ដោយគិតថា អ្នកធ្វើអាក្រក់គង់តែទទួលបានផលអាក្រក់។
ដោយឡែក ចំពោះទិដ្ឋភាពសេដ្ឋកិច្ចវិញ! បណ្ឌិត ឈាង វណ្ណារិទ្ធិ អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវតំបន់អាស៊ី បញ្ជាក់ថា តាំងពីក្រោយកំណែទម្រង់បន្ទាប់ពីបោះឆ្នោតរួច ភូមាបន្តរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងរង្វង់ ៨ចុចរហូតមក។ ចំណែកកម្ពុជា គឺត្រឹមតែជិត ៧ចុចប៉ុណ្ណោះ។ ចំពោះកំណើតសេដ្ឋកិច្ចនេះ គេមិនទាន់ដឹងដែរថា តើភូមានៅតែបន្តកើនរហូតដល់ពេលណា តែនៅស្រុកខ្មែរមានច្បាប់វិនិយោគសំបូរបែបជាង។
លោក នៅ សករាជ សាស្រ្តាចារ្យច្បាប់និងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ សិក្សាឃើញថា សេដ្ឋកិច្ចភូមាកើនឡើង ព្រោះឧស្សហកម្មនិងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធធំៗ គឺមានច្រើនតាំងតែក្នុងរបបសឹកមកម្ល៉េះ ដូច្នេះ នៅពេលដែលបើកចំហសេដ្ឋកិច្ចភ្លាម គឺងាយស្រួលស្រូបទាញ។ ចំណែកកម្ពុជាវិញ តាំងពីងើបពីសង្គ្រាមមក គឺបាត់ដៃទទេតែម្តង៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ