ពួកអ៊ុយហ្គួរជាប់សង្ស័យបង្កភេរវកម្មអត្តឃាតនៅធានអានមេន
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៣៤
អាជ្ញាធរចិនបានសម្តែងការសង្ស័យថាគ្រោះថ្នាក់ឡានបុកមនុស្ស និងផ្ទុះឆេះរថយន្ត ដែលបានផ្តាច់ជីវិតមនុស្ស៥នាក់ និងរបួស៣៨នាក់ កាលពីថ្ងៃចន្ទម្សិលមិញ នៅទីលានធានអាន់មេន កណ្តាលក្រុងប៉េកាំង គឺជា អំពើភេរវកម្មអត្តឃាត ដោយទម្លាក់កំហុសទៅ លើពួកអ៊ុយហ្គួផង។ ពេលនេះប៉ូលិសប៉េកាំងកំពុងតាមស្វែងរកដាន តាមចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យពីរនាក់ ជាជនជាតិវួយហ្គួរ មានដើមកំណើតនៅស៊ីនជាំង ដែលអាចនឹងបង្កភេរវកម្មថ្មីទៀតផង។
ជនជាប់សង្ស័យ ជាជនជាតិវួយហ្គួរ
តាំងពីមានផ្ទុះហេតុការណ៍រថយន្តបើកទម្លុះរនាំងសុវត្ថិភាព កៀបុកទេសចរ មុននឹងផ្ទុះឆេះ នៅជិតច្រកចូលវិមានប្រជាជន ដែលមានតាំងរូប ម៉ៅសេងទុង ធំប៉ុនយក្យមក រដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំង មិនបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយអ្វីបន្តិចសោះ។ គេឃើញតែការហាមឃាត់និងបិទខ្ទប់មិនឱ្យដំណឹងនេះលេចឮខ្ចរខ្ចាយបានប៉ុណ្ណោះ។ ព្រោះទីលាននេះ ចំណុចដ៏រសើបនិងជាតំណាងនៃអំណាចបក្សកុម្មុយនិស្ត បានក្លាយជានិមិត្តរូបដ៏ល្បីល្បាញនៃការប៉ះបោរប្រជាធិបតេយ្យរបស់ចលនានិស្សិតនៅឆ្នាំ១៩៨៩ ដែលត្រូវបង្ក្រាបយ៉ាងហិង្សាបង្ហូរឈាមពីអាជ្ញាធរ។ បណ្តាជនចិនមួយភាគធំមិនបានដឹងអំពី ហេតុការណ៍ដែលផ្ទុះឡើងនៅទីលានធានអានមេន កាលពីម្សិលមិញផង ព្រោះព័ត៌មានធ្លាយចេញយ៉ាងតិចតួច និងដោយមិនច្បាស់លាស់។ ប៉ូលិសដ៏បដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអ្វីដែរ។
ចំណែកឯនៅក្នុងទំព័រសារព័ត៌មានវិញ គេឃើញមានដំណឹងផ្ទុះរថយន្តចុះផ្សាយយ៉ាងតិចតួចបំផុតនៅព្រឹកនេះ មានតែសារព័ត៌មានផ្លូវការចិនជាភាសាអង់គ្លេសមួយពីរប៉ុណ្ណោះ ដែលបានព្រលយពាក្យទាក់ទងនឹងតាមចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យពីរនាក់ ជាជនជាតិវួយហ្គួរផង បើផ្អែកទៅលើឈ្មោះរបស់ពួកគេ។
តាមការពិត ក្រោយការផ្ទុះរថយន្តតែប៉ុន្មានម៉ោង ប៉ូលិសចិន បានចេញលិខិតស្វែងរកចាប់ខ្លួន មានបិទនៅតាមគ្រប់សណ្ឋាគារទាំងអស់ ក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង។ ប៉ូលិសស្គាល់ ទាំងអត្តសញ្ញាណផ្ទាល់ ជនសង្ស័យពីរនាក់ ថាមានបណ្ណស្នាក់នៅក្នុងខេត្តស៊ីនជាំង ដែលទើបជួបនឹងហេតុការណ៍ហិង្សាកាលពីខែមិថុនាកន្លងទៅ។ ជននេះទំនងជាបានមកដល់ក្រុងប៉េកាំងតាំងពីថ្ងៃទីមួយតុលាមកម្ល៉េះ។ ហើយប៉ូលិសក៏កំពុងស្វែងរកចាប់ឡាន Jeep បួនគ្រឿង មានពាក់លេខស៊ីនជាំង ខ្លាចក្រែងមានការបង្កសកម្មភាពភេរវកម្មជាថ្មីទៀត។
ប្រវត្តិស៊ីនជាំងនិងអ៊ុយហ្គួរ
ស៊ីនជាំងដែលជាអតីតរដ្ឋឯករាជ្យមួយមានឈ្មោះថា ទួរកេស្តង់ខាងកើត(Turkestan oriental) ត្រូវបានចិនលេបយក កាលពីជាងមួយសតវត្សរ៍មុន គឺនៅឆ្នាំ១៨៨៤។ ហើយតំបន់នេះ ត្រូវបានគ្រប់គ្រងរបៀបឯករាជ្យបំផុត ទាល់តែមកដល់ឆ្នាំ១៩៥៥ ទើបឃើញរបបកុម្មុយនិស្តចិន ពង្រឹងការត្រួតត្រាទៅលើដែនដីនេះ ឱ្យក្លាយជា «តំបន់ស្វយ័តអ៊ុយហ្គួរ ស៊ីងជាំង» ពីព្រោះប្រជាជនភាគច្រើននៅទីនោះជាជនជាតិអ៊ុយហ្គួរ អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម។ លក្ខណៈវប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្រ្តពិសេសខុសគេនៃតំបន់នេះ បង្កឲ្យមានភាពតានតឹងជាច្រើនទសវត្សរ៍កន្លងមកហើយ រវាងពួកអ៊ុយហ្គួរ ដែលជាម្ចាស់ស្រុកនិងពួកជនជាតិចិនហាន ដែលជានិមិត្តរូបនៃអំណាចអាណានិគមនិយមរបស់ទីក្រុងប៉េកាំង រហូតមានចលនាជាតិនិយមជ្រុល បះបោរផ្តាច់ទឹកដីរីកធំធាត់ខ្លាំង។
ដើម្បីត្រួតត្រាតំបន់នេះបាន និងដើម្បីវាយបង្ក្រាបចលនាអ៊ុយហ្គួរផ្តាច់ទឹកដីនិយម ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបាននិងកំពុងបន្តបញ្ជូនជនជាតិចិនហានច្រើនឡើងៗ ទៅរស់នៅស៊ីងជាំង។ ក្នុងបច្ចុប្បន្នកាលនេះ ចំនួនពួកហានមានប្រមាណ៤០%នៃប្រជាជនទាំងស្រុងនៅស៊ីនជាំង ហើយក្នុងខណៈនេះ ពួកហានមានចំនួនច្រើនជាងពួកអ៊ុយហ្គួរ នៅទីក្រុងUrumqi។
លើសពីនេះទៅទៀត អាជ្ញាធរចិនតាមកំចាត់ពួកជាតិនិយមអ៊ុយហ្គួរ ដែលត្រូវចាត់ទុកថាជាភេរវជនមានទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាញអាល-កៃដា (Al-Qaïda)។ ពោលគឺចិនមិនដែលមើលពួកវួយហ្គួក្នុងក្រសៃភ្នែកល្អទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ថ្នាក់ដឹកនាំចិនបានបង្កើតឲ្យមានតំបន់ទ្រនាប់មួយជុំវិញខេត្ត ស៊ីនជាំង ដើម្បីកុំឲ្យពួកអ៊ុយហ្គួរ អ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម អាចទាក់ទងជាមួយប្រទេសជិតខាងកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមដែរ មានជាអាទិ៍បណ្តាប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលនិងដែនដីCachemire ដែលនៅចន្លោះឥណ្ឌានិងប៉ាគីស្ថាន។
អត្តឃាតជនទទួលការបំពាក់បំប៉ននៅស៊ីរី ?
ហើយបើវិលមកនិយាយអំពីព្រឹត្តិការណ៍ភេរវកម្ម ថ្ងៃម្សិលមិញវិញ រដ្ឋាភិបាលចិនមានការសង្ស័យជាច្រើនខែមកហើយ កាលពីខែ កក្កដា សារព័ត៌មានផ្លូវការបានបង្ហើប ថាមានក្រុមជ្រុលនិយមនៅស៊ីនជាំង បានបង្កបង្កើតជាក្រុមប្រយុទ្ធនៅក្នុងជួរពួកឧទ្ទាមស៊ីរី និងគ្រោងបង្កភេរវកម្មនៅពេលត្រលប់ចូលមកប្រទេសចិនវិញ។
ក្រុមជ្រុលនិយម ជាតិវួយហ្គួរ ដែលជាជនជាតិដើមក្នុងតំបន់ស៊ីនជាំង ត្រូវបានក្រុងប៉េកាំងចោទថាពួកបះបោរចង់ផ្តាច់ទឹកដី ក្រុមនេះបានជ្រៀតចូលក្នុប្រទេសស៊ីរីតាំងពីឆ្នាំ២០១២ តាមប្រទេសតួកគី ដើម្បីទៅហាត់ពត់លត់ដំ ជាមួយអង្គការជ្រុលនិយម អ៊ីស្លាម និងអង្គការភេរវនិយម ដែលជាក្រុមបក្សប្រឆាំងស៊ីរីកំពុងវាយប្រហារប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីបច្ចុប្បន្ន។ អង្គការនេះបានចាត់តាំងអត្តឃាតជនឱ្យចូលមកក្នុងទឹកដីចិន ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពបង្កភេរវកម្ម។ នេះបើតាមសេចក្តីចុះផ្សាយក្នុងទំព័រសារព័ត៌មានGlobal Times ដែលតែងនាំពាក្យផ្ទាល់ពីបក្សកុម្មុយនិស្តចិន។
ក្នុងពេលនេះ សហគមន៍វួយហ្គួរ គ្មានប្រតិកម្មអ្វីក្រៅពីសម្តែងការព្រួយបារម្ភ។ សហគមន៍នេះមិនទាន់ចង់ជឿទេ ដរាបណាភស្តុតាងត្រឹមត្រូវទេនោះ បើទោះបីទទួលស្គាល់មានជនជាតិវួយហ្គួរខ្លះជ្រើសរើសមធ្យោបាយជ្រុលនិយមដើម្បីការសិទ្ធិរបស់ក្រុមខ្លួនយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែសង្ឃឹមថា អាជ្ញាធរប៉េកាំងមិនយកលេសនេះ ទៅបន្តឹងគំនាបនៅស៊ីនជាំងទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ