អ៊ីតាលីធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីស្ថានភាពនៅក្នុងប្រទេសលីប៊ី
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:២៤
នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី៦ មីនា ប្រទេសអ៊ីតាលីបានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះរៀបចំសន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីសា្ថនភាពនៅក្នុងប្រទេសលីប៊ី។ លីប៊ីដែលទើបបានប្រារព្ធខួបគម្រប់ ៣ឆ្នំានៃការធ្វើបដិវត្តន៍ផ្តួលរំលំរបបដឹកនំាផ្តាច់ការរបស់លោកមូអំាម៉ា កាដាហ្វីកាលពីថ្ងៃទី១៧ កុម្ភៈ ឆ្នំា ២០១១។ អ្វីជាការកត់សម្គាល់ សន្និសីទអន្តរជាតិនេះបានរៀបចំឡើង ជួនចំពេលដែលអំពើហិង្សាសម្លាប់មនុស្សបាន និងកំពុងកើតមានសឹងតែរាល់ថ្ងៃនៅទូទំាងប្រទេស ពិសេសនៅតំបន់ប៉ែកខាងត្បូងដែលកំពុងទទួលការគំរាមកំហែងកាន់កាប់ដោយពួកជីហាត។
គឺជាសន្និសីទអន្តរជាតិថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសដែលចូលរួមដោយគណៈប្រតិភូមកពីប្រទេសប្រមាណជា ១០ ក្នុងនោះ ប្រទេសបារំាង តំណាងដោយលោកប្រមុខការទូត Laurent Fabius និងអាមេរិក តំណាងដោយលោកប្រមុខការទូត John Kerry។ ការរៀបចំឲ្យមានសន្និសីទនេះត្រូវបានធ្វើឡើង ជួនចំពេលដែលភាពអនាធិបតេយ្យ និងអសន្តិសុខកំពុងសោយរាជ្យនៅទូទំាងប្រទេសលីប៊ី។ អ្វីដែលក្រុមប្រទេសលោកខាងលិចបានដាក់សំណើទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលអន្តរកាលលីប៊ីនោះ គឺការពង្រឹងតួនាទីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅក្នុងដំណើរស្វែងរកសន្តិភាពឲ្យប្រជាជនលីប៊ី។ បេសកកម្មជាអាទិភាពដែលអង្គការសហប្រជាជាតិអាចបំពេញបាននៅក្នុងប្រទេសលីប៊ី គឺការរៀបចំឲ្យមានកិច្ចចរចាថ្នាក់ជាតិមួយដែលចូលរួមដោយគ្រប់ភាគីជម្លោះទំាងអស់។ បន្ទាប់មក តួនាទីមិនអាចខ្វះបានមួយទៀតរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ គឺការកាត់បន្ថយ និងការប្រមែប្រមូលគ្រឿងសព្វាវុធពីចលនាប្រដាប់អាវុធផ្សេងៗ។ នេះជាសំណុំរឿងមួយបន្ទាន់ និងដែលបារំាង និងអាល្លឺម៉ង់ធ្លាប់បានដាក់ចេញនូវរូបមន្តមួយដើម្បីការពារឃ្លំាងស្តុកអាវុធ និងគ្រាប់រំសេវ។
ប្រទេសអង់គ្លេស អាមេរិក អ៊ីតាលី និងទួកគីធ្លាប់បានរៀបចំឲ្យមានកម្មវិធីបង្ហាត់បង្រៀនមួយនៅក្រៅដែនដីលីប៊ី និងដែលអាចជួយហ្វឹកហ្វឺនទាហានលីប៊ីចំនួន ១៥ ០០០នាក់។ បារំាងបានសន្យាជួយបង្ហាត់បង្រៀនកម្លំាងប៉េអឹម និងនគរបាលលីប៊ីចំនួន ៣ ០០០នាក់។ រីឯសហភាពអឺរ៉ុបបានធានាហ្វឹកហ្វឺនកម្លំាងឆ្មំាការពារព្រំដែន តាមរយៈបេសកកម្ម EUBAM។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុមអ្នកការទូតបស្ចិមលោកបានប្រាប់ឲ្យដឹងពីភាពយឺតយ៉ាវខ្លំាងនៅក្នុងការអនុវត្តន៍គម្រោងកម្មវិធីទំាងនោះ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ មានអ្នកការទូតបរទេសខ្លះបានយល់ឃើញថា ការផ្តួចផ្តើមឲ្យមានគម្រោងកម្មវិធីទំាងនោះសម្រាប់រយៈពេលខ្លី គឺមិនសូវមានប្រយោជន៍ប៉ុន្មានទេ។
អ្វីជាការកត់សម្គាល់ សន្និសីទអន្តរជាតិស្តីពីប្រទេសលីប៊ីពេលនេះបានធ្វើឡើង ២សប្តាហ៍ បន្ទាប់ពីប្រជាជនលីប៊ីបាននំាគ្នាប្រារព្ធខួបគម្រប់ ៣ឆ្នំានៃការផ្តើមធ្វើបដិវត្តន៍ប្រឆំាងមេដឹកនំាផ្តាច់ការមូអំាម៉ា កាដាហ្វីក្នុងថ្ងៃទី១៧ កុម្ភៈ ឆ្នំា ២០១១។ បដិវត្តន៍ដែលបានផ្តួលរំលំរបបផ្តាច់ការកាដាហ្វីទំាងស្រុង ព្រមទំាងសម្លាប់បានរូបកាដាហ្វីទៀតផង។ តែបញ្ហានៅត្រង់ថា ៣ឆ្នំាក្រោយការដួលរលំរបបកាដាហ្វីមក ប្រទេសលីប៊ីទំាងមូលបាន និងកំពុងប្រឈមមុខនឹងអំពើហិង្សា និងអស្ថិរភាពនយោបាយជាប់ជាប្រចំា។ ទំាងនេះពិតជារូបភាពមួយដែលប្រជាជនលីប៊ីមិនបានរង់ចំាទាល់តែសោះ នៅក្រោយការធ្វើបដិវត្តន៍របស់ពួកគេ។
អំពើហិង្សា និងអស្ថិរភាពនយោបាយដែលបានលេចធ្លោឡើងពិតៗ ដោយមិនអាចកំបំាងភ្នែករបស់មហាជនទូទៅបានទេ។ ថ្មីៗចុងក្រោយ គឺការលេចចេញនូវពាក្យចចាមអារ៉ាមជុំវិញការអំពាវនាវរបស់មេឧទ្ទាមចូលនិវត្តន៍ម្នាក់ឲ្យធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធាទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នសព្វថ្ងៃ។ កាលពីខែមេសា ឆ្នំា ២០១៣ ក្រុមអតីតឧទ្ទាមប្រដាប់អាវុធបានចូលកាន់កាប់ក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងការបរទេសអស់ជាច្រើនសប្តាហ៍ដើម្បីទាមទារឲ្យមានការជម្រុះបុគ្គលិកដែលធ្លាប់បម្រើការងារក្នុងរបបកាដាហ្វី។ ធ្ងន់ធ្ងរជាងនេះ រូបលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីត្រូវបានក្រុមអតីតឧទ្ទាមចាប់ឃុំអស់ជាច្រើនម៉ោងកាលពីខែតុលា ឆ្នំា ២០១៣។ ទំាងនេះសុទ្ធសឹងជារូបភាពមួយដែលបង្ហាញឲ្យឃើញពីភាពផុយស្រួយរបស់រដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្នលីប៊ី។
គួរជម្រាបជូនថា ៣ឆ្នំាក្រោយការដួលរលំរបបផ្តាច់ការកាដាហ្វីមក លីប៊ីកំពុងបន្តស្ថិតក្រោមការដឹកនំារបស់រដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន ដោយនៅមិនទាន់បានរៀបចំការបោះឆ្នោតអ្វីទេ។ តាមធម្មតា សភាបណ្តោះអាសន្នលីប៊ីត្រូវផុតអណត្តិតំាងពីថ្ងៃទី៧ កុម្ភៈកន្លងទៅមកម្ល៉េះ តែត្រូវបានពន្យាពេលបន្ថែមរហូតដល់ខែធ្នូ ឆ្នំា ២០១៤នេះ។ ក្នុងសម័យអន្តរកាល សភាបណ្តោះអាសន្ននោះត្រូវតាក់តែងច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញឡើងវិញ រួចដាក់ច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះឲ្យមានការបោះឆ្នោតប្រជាមតិ បន្ទាប់មក ត្រូវរៀបចំឲ្យមានការបោះឆ្នោតសភា និងប្រធានាធិបតី។ ក៏ប៉ុន្តែជាង ១ឆ្នំាកន្លះកន្លងទៅ សភានោះមិនបានធ្វើអ្វីទំាងអស់។ ផ្ទុយទៅវិញក្នុងរយៈពេល ១ឆ្នំា កន្លះ លីប៊ីស្គាល់តែអំពើហិង្សា អស្ថិរភាពនយោបាយ និងគ្មានទិសដៅអនាគតពិតប្រាកដ។
អំពើហិង្សា និងអស្ថិរភាពនយោបាយដែលបានផ្តើមផ្ទុះខ្លំាងនៅក្រោយការវាយប្រហារលើស្ថានកុងស៊ុលអាមេរិកំាងក្នុងទីក្រុង Benghazi កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នំា ២០១២ ដោយផ្តាច់ជីវិតឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកំាងលោក Chris Steven។ បន្ទាប់មក ការវាយប្រហារប្រឆំាងនឹងស្ថានទូតបារំាងក្នុងទីក្រុង Tripoli កាលពីថ្ងៃទី២៣ មេសា ឆ្នំា ២០១៣។ ជាទូទៅ គ្មានក្រុម ឬក៏ចលនាណាមួយបានចេញមុខប្រកាសថា ជាស្នាដៃរបស់ខ្លួនទេ តែគេបានដឹងថា ជាស្នាដៃរបស់ក្រុមជីហាត ដូចយ៉ាងចលនា Ansar al-Charia ដែលមានវត្តមានច្រើនក្នុងទីក្រុង Benghazi Derna ឬមួយក៏ Syrte ជាដើម។ តែអ្វីដែលគ្រប់គ្នាបារម្ភខ្លំាងជាងគេនោះ គឺកំណើនវត្តមានពួកជីហាតនៅប៉ែកខាងត្បូងដែលហូរចូលពីប្រទេសម៉ាលី។
ក្រៅពីក្តីបារម្ភរឿងអសន្តិសុខ រឿងសេដ្ឋកិច្ចក៏បាន និងកំពុងចោទជាបញ្ហាចម្បងដែរសម្រាប់ប្រទេសលីប៊ី។ តំាងពីពាក់កណ្តាលឆ្នំា ២០១៣ មក ស្ថានីយ៍បូមប្រេងដ៏សំខាន់មួយត្រូវបានបិទទ្វារដោយសារការអុកឡុកពីក្រុមឧទ្ទាម។ ទង្វើនេះបានធ្វើឲ្យលីប៊ីបាត់បង់ចំណូលមួយយ៉ាងសំខាន់ ព្រោះសូមជម្រាបជូនថា ផលិតផលសរុបលីប៊ីចំនួន ៧០% បានមកពីការលក់ប្រេងឆៅនោះឯង។ រដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសឲ្យដឹងថា ខ្លួនប្រហែលជាគ្មានលុយគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបើកប្រាក់ខែឲ្យមន្រ្តីរដ្ឋការរបស់ខ្លួនសម្រាប់ឆ្នំា ២០១៤ នេះទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ