តុលាការក្រុងឡាអេ៖ តំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា
តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ក្រុងឡាអេ បានបើកសវនាការជាសាធារណៈ នៅថ្ងៃចន្ទនេះ ដើម្បីប្រកាសសេចក្តីសម្រេច លើបណ្តឹងរបស់កម្ពុជា ដែលសុំឲ្យបកស្រាយឡើងវិញ នូវសាលក្រមឆ្នាំ១៩៦២ ស្តីពីជម្លោះនៅតំបន់ព្រះវិហារ។ តុលាការបានសម្រេចឲ្យកម្ពុជាឈ្នះក្តី ក៏ប៉ុន្តែ មិនបានសម្រេចទៅតាមការទាមទាររបស់កម្ពុជាទាំងស្រុងនោះដែរ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៦:០០
តុលាការយុត្តិធម៌អន្តរជាតិបានសម្រេចជាឯកចន្ឆន្ទទៅលើពីរចំណុច៖
ទីមួយ តុលាការយល់ឃើញថា កម្ពុជា និងថៃពិតជាមានការយល់ឃើញខុសគ្នា ទៅលើអត្ថន័យ និងវិសាលភាពនៃសាលាក្រមឆ្នាំ១៩៦២ពិតមែន ដូច្នេះ តុលាការសម្រេចថាខ្លួនមានសមត្ថកិច្ចដើម្បីបកស្រាយសាលក្រមនេះ ទៅតាមបណ្តឹងរបស់កម្ពុជា។
ទីពីរ តុលាការបានបកស្រាយថា សាលក្រមឆ្នាំ១៩៦២ តុលាការសម្រេចថា កម្ពុជាត្រូវមានអធិបតេយ្យភាពទៅលើព្រះវិហារ និងតំបន់ជុំវិញព្រះវិហារ ហើយតំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារនេះត្រូវលាតសន្ធឹងទៅខាងជើង រហូតដល់ខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន ដែលមាននៅលើផែនទីឧបសម្ព័ន្ធទី១ ហើយទៅខាងជើងឈៀងខាងលិច ទៅដល់ជើងភ្នំទ្រព្យ។
ភ្នំទ្រព្យមិនស្ថិតក្នុងតំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ
ក៏ប៉ុន្តែ តុលាការបានបញ្ជាក់ច្បាស់ថា ភ្នំទ្រព្យមិនស្ថិតក្នុងតំបន់ជុំវិញព្រះវិហារ ដូចដែលបានចែងក្នុងសាលក្រមឆ្នាំ១៩៦២ មិនមែនមានន័យថា ភ្នំទ្រព្យនេះស្ថិតនៅក្នុងដីថៃនោះទេ គឺមានន័យថា តុលាការមិនបានសម្រេចអំពីតំបន់នេះ ពោលគឺ តុលាការមិនបានសម្រេចថាភ្នំទ្រព្យស្ថិតក្នុងដីខ្មែរ ក៏ប៉ុន្តែ ក៏មិនបានសម្រេចថាវាស្ថិតនៅក្នុងដីថៃដែរ។ វាគឺជាតំបន់ជម្លោះ ដែលភាគីត្រូវធ្វើការដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ទៅតាមធម្មនុញ្ញរបស់អ.ស.ប។
បើនិយាយជារួម នៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចព្រឹកមិញនេះ តុលាការបានបញ្ជាក់ឡើងវិញថា នៅក្នុងសាលក្រមឆ្នាំ១៩៦២ តុលាការមិនបានធ្វើការសម្រេចលើខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន នៅក្នុងផែនទី ឧបសម្ព័ន្ធទាំងមូលទេ គឺធ្វើការសម្រេចតែនៅក្នុងតំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារតែប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកណាឈ្នះ អ្នកណាចាញ់?
បើនិយាយពីអ្នកណាឈ្នះ អ្នកណាចាញ់ យើងអាចនិយាយបានថា នៅក្នុងសេចក្តីសម្រេចនៅថ្ងៃចន្ទនេះ តុលាការបានសម្រេចឲ្យកម្ពុជាឈ្នះក្តី ក៏ប៉ុន្តែ កម្ពុជាក៏មិនទទួលបានទាំងស្រុងនូវអ្វីដែលខ្លួនទាមទារនោះដែរ។
កម្ពុជាឈ្នះថៃ នៅត្រង់ចំណុចទីមួយ ពីព្រោះ កម្ពុជាទាមទារឲ្យតុលាការបកស្រាយសាលក្រម ចំណែកឯថៃវិញទាមទារឲ្យតុលាការច្រានចោលបណ្តឹងរបស់កម្ពុជា ក្នុងហេតុផលថា មិនមានវិវាទណាមួយដែលចាំបាច់ត្រូវបកស្រាយនោះទេ។ នៅចុងបញ្ចប់ តុលាការបានសម្រេចជាឯកច្ឆន្ទថា មានវិវាទទៅលើអត្ថន័យ និងវិសាលភាព នៃសាលក្រមពិតមែន ហើយតុលាការសម្រេចធ្វើការបកស្រាយទៅតាមការទាមទាររបស់កម្ពុជា។
កម្ពុជាឈ្នះថៃ ត្រង់ចំណុចទី២ គឺនៅត្រង់ថា ថៃទាមទារថា តំបន់ព្រំដែនជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ គឺត្រូវយកទៅតាមខ្សែបន្ទាត់ដែលគណៈរដ្ឋមន្រ្តីថៃបានគូស គឺមានន័យថា នៅត្រឹមជើងជណ្តើរប្រាសាទព្រះវិហារ (ដោយកាត់យកទាំងផ្សារនៅជើងជណ្តើរប្រាសាទ ហើយដែលឆេះក្នុងពេលប្រយុទ្ធគ្នា និងទាំងវត្តកែវសិក្ខាគិរីស្វារៈបញ្ចូលទៅក្នុងទឹកដីថៃ)។ នៅទីបំផុត តុលាការប្រកាសច្រានចោលខ្សែបន្ទាត់ដែលគូសដោយគណៈរដ្ឋមន្រ្តីថៃនេះដោយបានសម្រេចជាឯកច្ឆន្ទថា តំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលត្រូវស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា គឺត្រូវលាតសន្ធឹងរហូតទៅដល់ខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែននៃផែនទីឧបសម្ព័ន្ធទី១ ពោលគឺ ទៅហួសខ្សែបន្ទាត់គូសដោយគណៈរដ្ឋមន្រ្តីថៃ។ នេះមានន័យថា ទាំងផ្សារដែលនៅនឹងជើងជណ្តើរប្រាសាទព្រះវិហារ ទាំងវត្តកែវសិក្ខាគិរីស្វារៈ ត្រូវស្ថិតនៅក្នុងទឹកដីកម្ពុជា។
កម្ពុជាមិនទទួលជ័យជម្នះ ១០០% ដោយសារតែកម្ពុជាបានទាមទារថា តំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារ ដែលត្រូវស្ថិតនៅក្រោមអធិបតេយ្យភាពកម្ពុជា ត្រូវលាតសន្ធឹងទៅពាសពេញ ដែនដីជម្លោះ ដែលគេហៅថា តំបន់ ៤,៦គីឡូម៉ែត្រក្រឡា។ ក៏ប៉ុន្តែ តុលាការបានសម្រេចថា តំបន់ជុំវិញប្រាសាទព្រះវិហារមិនគ្របដណ្តប់រហូតដល់ពេញតំបន់ ៤,៦ទាំងស្រុងទេ គឺទៅដល់ត្រឹមតែជើងភ្នំទ្រព្យប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនរាប់បញ្ចូលភ្នំទ្រព្យនេះផងទេ។
ថៃទទួលស្គាល់ថាកម្ពុជាជាអ្នកឈ្នះ
នៅក្រោយការប្រកាសសាលក្រម នៅព្រឹកមិញនេះ តំណាងភាគីថៃ នៅតុលាការក្រុងឡាអេ មិនបានបញ្ចេញប្រតិកម្មអ្វីច្រើនភ្លាមៗទេ ដោយគេនៅចាំកិច្ចប្រជុំបន្ទាន់ ដែលលោកស្រីយីងឡាក់កោះប្រជុំ នៅល្ងាចនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ឯកអគ្គរាជទូតថៃប្រចាំក្រុងឡាអេ ដែលជាតំណាងភាគីថៃបានមានប្រសាសន៍ខ្លីថា “កម្ពុជាឈ្នះបានដីតែមួយចំណែកតូចតែប៉ុណ្ណោះ”។
ខាងភាគីកម្ពុជាវិញ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីហោ ណាំហុង ក៏មិនបានបញ្ចេញប្រតិកម្មអ្វីច្រើនដែរ គឺគ្រាន់តែបានមានប្រសាសន៍ខ្លីថា សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការនៅព្រឹកមិញនេះ ជាសេចក្តីសម្រេច “ល្អគួរសម” សម្រាប់កម្ពុជា៕
ខាងក្រោមនេះ ជាប្រសាសន៍របស់លោកហោ ណំាហុង រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសកម្ពុជា
ប្រសាសន៍របស់លោក ហោ ណំាហុង រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសកម្ពុជា
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ