ស៊ីរី៖ រុស្ស៊ីនិងអាមេរិកកំពុងដើរជាន់ដានប្រវត្តិសាស្រ្តអាហ្វហ្កានីស្ថានក្នុងសង្រ្គាមត្រជាក់?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:១១
ចាប់តាំងពីមានអន្តរាគមន៍យោធារបស់រុស្ស៊ី សង្រ្គាមស៊ីវិលនៅស៊ីរីបានឈានចូលដល់របត់ថ្មីមួយ គឺស៊ីរីកំពុងតែក្លាយជាដែនសមរភូមិដោយប្រយោល រវាងមហាអំណាចយោធាអាមេរិក និងរុស្ស៊ី ដែលធ្វើឲ្យគេនឹកឃើញឡើងវិញ អំពីសង្រ្គាមនៅអាហ្វហ្កានីស្ថានក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមត្រជាក់។
កាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅនេះ លោកអូបាម៉ាបានប្រាប់ទូរទស្សន៍ CBS News ថា នយោបាយរបស់លោកនៅស៊ីរី គឺធ្វើយ៉ាងណាចៀសវាងកុំឲ្យអាមេរិកត្រូវផុងខ្លួនជ្រៅទៅក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិល និងជាពិសេស ចៀសវាងការប្រឈមមុខដាក់គ្នាជាមួយនឹងរុស្ស៊ី ដែលកំពុងតែបង្កើនវត្តមានកងទ័ពនៅទីនោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្វីដែលកំពុងតែកើតឡើងនៅលើដីជាក់ស្តែង គឺវាខុសពីអ្វីដែលលោកអូបាម៉ាបានលើកឡើង។
បើទោះបីជាលោកអូបាម៉ាចង់ ឬមិនចង់ឲ្យកើត ប៉ុន្តែសង្រ្គាមដោយប្រយោល រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ី កំពុងតែកើតមានឡើងនៅក្នុងប្រទេសស៊ីរី គឺរុស្ស៊ីជួយកងទ័ពរដ្ឋាភិបាលរបស់លោកបាស្ហា អាល់អាសាដ ដើម្បីប្រយុទ្ធតទល់នឹងក្រុមឧទ្ទាមប្រឆាំង ដែលមានអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តនៅខាងក្រោយ។ សង្រ្គាមដោយប្រយោលរវាងរុស្ស៊ីនិងអាមេរិក ដែលសឲ្យឃើញតាមរយៈខ្សែវីដេអូជាច្រើនចុះផ្សាយតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធ័រនែត ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃចុងក្រោយនេះ បង្ហាញពីសកម្មភាពប្រយុទ្ធនៅសមរភូមិ ដែលមីស៊ីលរបស់អាមេរិក ប្រើដោយក្រុមឧទ្ទាម កំពុងបាញ់ប្រហារទៅលើរថក្រោះរបស់រុស្ស៊ី ប្រើដោយកងទ័ពរបស់លោកបាស្ហា អាល់អាសាដ។
មេដឹកនាំកងឧទ្ទាមស៊ីរីបានប្រាប់បណ្តាញព័ត៌មានអាមេរិកថា មីស៊ីលបាញ់រថក្រោះ (TOW anti-tank missile) របស់អាមេរិកបានហូរចូលយ៉ាងច្រើនមកក្នុងប្រទេសស៊ីរី ចាប់តាំងពីមានអន្តរាគមន៍យោធារបស់រុស្ស៊ី។ មីស៊ីលបាញ់រថក្រោះនេះ ត្រូវបានបញ្ជូនទៅឲ្យក្រុមឧទ្ទាមស៊ីរី តាមរយៈអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត នៅក្នុងកម្មវិធីសម្ងាត់ចាត់ចែងដោយទីភ្នាក់ងារចារកិច្ចអាមេរិក CIA។ ក្រុមឧទ្ទាមស៊ីរីក៏បានឲ្យដឹងផងដែរថា ដោយសារតែមានមីស៊ីលនេះហើយ ដែលពួកគេអាចទប់ស្កាត់កងទ័ពលោកអាសាដ ដែលបានបើកការវាយលុកទៅលើទីតាំងរបស់ក្រុមឧទ្ទាម ក្រោយពីមានការវាយប្រហារតាមផ្លូវអាកាសរបស់រុស្ស៊ី។
យន្តហោះចម្បាំង និងនាវាចម្បាំងរុស្ស៊ីបាញ់ប្រហារទៅលើក្រុមឧទ្ទាម ដែលហ្វឹកហ្វឺន និងបំពាក់អាវុធដោយអាមេរិក ចំណែកឯមីស៊ីលអាមេរិកបាញ់ប្រហារទៅលើរថក្រោះរបស់រុស្ស៊ី ប្រើដោយកងទ័ពដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់រុស្ស៊ី។ ចង់ឬមិនចង់ រូបភាពទាំងនេះ ប្រាកដជាធ្វើឲ្យគេនឹកឃើញទៅដល់សង្រ្គាមនៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន កាលពីក្នុងអំឡុងសង្រ្គាមត្រជាក់ ដែលអាមេរិក និងរុស្ស៊ី (កាលណោះជាសហភាពសូវៀត) បានប្រឈមមុខដាក់គ្នាដោយប្រយោល នៅក្នុងសង្រ្គាមស៊ីវិល រវាងម្ខាងទាហានរដ្ឋាភិបាលអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលស្និទ្ធិនឹងសូវៀត និងម្ខាងទៀត ក្រុមឧទ្ទាម ដែលគេឲ្យឈ្មោះថា ពួកមូចាហ៊ីឌីន ដែលទទួលបានការគាំទ្រពីសំណាក់សហរដ្ឋអាមេរិកនិងសម្ព័ន្ធមិត្ត។ រូបភាពរថក្រោះរុស្ស៊ីត្រូវផ្ទុះឆេះសន្ធោរសន្ធៅដោយត្រូវមីស៊ីលរបស់អាមេរិក ក៏រំឭកផងដែរពីសម័យសង្រ្គាមអាហ្វហ្កានីស្ថាន ដែលឧទ្ធម្ភាគចក្រចម្បាំងរបស់សូវៀតរាប់រយគ្រឿងត្រូវបានពួកមូចាហ៊ីឌីនបាញ់ទម្លាក់ ដោយប្រើមីស៊ីលបាញ់យន្តហោះលីលើស្មា (Stinger) បានមកពីជំនួយរបស់អាមេរិក។
ដូច្នេះ វាមិនមែនជារឿងហួសហេតុពេកនោះទេ ដែលបណ្តាសារព័ត៌មានរដ្ឋរបស់ចិនបាននាំគ្នាចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃអង្គារ រិះគន់អាមេរិក និងរុស្ស៊ីថាកំពុងតែលេងល្បែងសង្រ្គាមត្រជាក់នៅស៊ីរី ដែលជាល្បែងហួសសម័យ។ ចំណែកឯមេដឹកនាំក្រុមឧទ្ទាម Al Nousra នៅស៊ីរីវិញ បានចេញសេចក្តីប្រកាសនៅថ្ងៃអង្គារនេះដែរថា អ្វីដែលរុស្ស៊ីកំពុងធ្វើនៅស៊ីរី គឺជាការដើរជាន់ដានប្រវត្តិសាស្រ្ត គឺប្រវត្តិនៃបរាជ័យដ៏សែនជូរចត់នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន។
ក៏ប៉ុន្តែ កាលណានិយាយអំពីលទ្ធផលនៃការប្រឈមមុខគ្នាដោយប្រយោល រវាងអាមេរិក និងសូវៀត នៅអាហ្វហ្កានីស្ថាន គេគួរនិយាយពីផលវិបាកទាំងសងខាង។ ជាការពិតថា នៅពេលនោះ សហភាពសូវៀតត្រូវទទួលបរាជ័យយ៉ាងជូរចត់ ដោយត្រូវបង្ខំចិត្តដកទ័ពចេញពីអាហ្វហ្កានីស្ថាន នៅឆ្នាំ១៩៨៩។ ក៏ប៉ុន្តែ សហរដ្ឋអាមេរិកវិញក៏មិនបានទទួលផលល្អពីសង្រ្គាមនេះដែរ។ អាមេរិកអរសប្បាយនឹងជោគជ័យរបស់ពួកមូចាហ៊ីឌីនដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្ត អរសប្បាយនឹងបរាជ័យរបស់សូវៀត ក៏ប៉ុន្តែ អរសប្បាយតែមួយរយៈពេលតែប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះថា មិនយូរប៉ុន្មានក្រោយមក គឺពួកមូចាហ៊ីឌីនដែលអាមេរិកបានជួយហ្វឹកហ្វឺននិងបំពាក់អាវុធនៅក្នុងសង្រ្គាមអាហ្វហ្កានីស្ថាននេះហើយ ដែលបានក្លាយទៅជាក្រុមភេរវជនអន្តរជាតិ គឺក្រុមភេរវជនអាល់កៃដា ដឹកនាំដោយប៊ិនឡាដិន ហើយដែលបានបង្កបញ្ហាអសន្តិសុខដល់អាមេរិកនិងសម្ព័ន្ធមិត្តអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ គឺតាំងពីមុនការវាយប្រហារ១១កញ្ញា២០០១ ហើយនៅតែបន្តរហូតមកទល់នឹងពេលបច្ចុប្បន្ន។
ដូច្នេះ អ្វីដែលកំពុងតែកើតមានឡើងនៅស៊ីរី នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ វាអាចជាការដើរជាន់ដានប្រវត្តិសាស្រ្ត គឺប្រវត្តិជូរចត់ ទាំងសម្រាប់រុស្ស៊ី និងសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក។ ជាពិសេស គេមិនត្រូវភ្លេចទេថា នៅក្នុងចំណោមកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ដែលប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលលោកបាស្ហា អាល់អាសាដ នៅក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានមួយផ្នែកធំ គឺជាក្រុមភេរវជនជ្រុលនិយម ហើយមានមួយក្រុមធំគឺជាសត្រូវរបស់អាមេរិករួចទៅហើយ គឺក្រុម Al Nousri ដែលជាសាខាក្រុមអាល់កៃដាប្រចាំប្រទេសស៊ីរី។ នេះនៅមិនទាន់និយាយដល់ក្រុមជីហាតរដ្ឋអ៊ីស្លាម ដែលជ្រុលនិយម និងឃោរឃៅ ជាងក្រុមអាល់កៃដាទៅទៀត៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ