កាតារៀបចំការបោះឆ្នោតលើកទី១និងជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៣៣
ប្រទេសកាតាកំពុងបើកទំព័រប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីមួយតាមរយៈការបោះឆ្នោតសភាជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាជាលើកដំបូងនៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី២ តុលា ឆ្នាំ២០២១នេះ។ ការបោះឆ្នោតនីតិកាលទី១នៅកាតាគឺជាជាព្រឹត្តិការណ៍មិនធ្លាប់មានពីមុនមកនោះទេក្នុងប្រវត្តិនៃរដ្ឋអារ៉ាប់ និងជាព្រឹត្តិការណ៍មួយបង្ហាញពីនិមិត្តរូបនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
ការបោះឆ្នោតសភាជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៅកាតា
នៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី២ តុលានេះ ប្រទេសកាតាបានរៀបចំការបោះឆ្នោតសភានីតិកាលទី ១ ដើម្បីជ្រើសរើសសមាជិកសភា ឬសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ា។ ការបោះឆ្នោតនៅកាតានេះគឺជាព្រឹត្តិការណ៍មិនធ្លាប់មានទាល់តែសោះក្នុងប្រវត្តិនៃរដ្ឋអារ៉ាប់ពីមុនមក។
ការរៀបចំបោះឆ្នោតគឺជាឱកាសបើកឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកាតាអាចជ្រើសរើសតំណាងសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ា (Shura Council) ចំនួន ៣០ រូបក្នុងចំណោមសមាជិកសរុបទាំង ៤៥ រូប។ មេដឹកនាំដែលកំពុងតែកាន់អំណាចនៅកាតានឹងបន្តតែងតាំងសមាជិក ១៥ រូបទៀតដែលនៅសេសសល់ពីក្រុមប្រឹក្សានេះ។
ជាការគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ក្នុងចំណោមអ្នកឈរឈ្មោះក៏មានបេក្ខភាពជាស្ត្រីផងដែរដែលជាហេតុនាំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋកាតាមានក្តីរីករាយនិងមោទកភាពជាខ្លាំង។ មានស្ត្រីចំនួន ២៨ នាក់ស្ថិតក្នុងចំណោមបេក្ខជនប្រមាណ ២៨៤ នាក់ដែលបានឈរឈ្មោះប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតនៅតាមមណ្ឌលនានានៅទីតាំងខេត្តក្រុងចំនួន ៣០ ក្នុងប្រទេសកាតា។
មណ្ឌលបោះឆ្នោតនានាបានចាប់បើកនៅវេលាម៉ោង ៥ សកល និងបិទវិញនៅម៉ោង១៥ សកល ដោយបុរសនិងស្ត្រីកាតាត្រូវចូលទីតាំងដាច់ដោយឡែកពីគ្នាដើម្បីបោះឆ្នោត។ ចំណែកលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោតវិញ គេរំពឹងថានឹងចេញនៅថ្ងៃសៅរ៍នេះដែរ។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីកាតាលោក អាល់ថានី (Sheikh Mohammed bin Abdulrahman al-Thani) បាននិយាយថាការបោះឆ្នោតជាលើកដំបូងនេះគឺជាការដកពិសោធន៍ថ្មីមួយសម្រាប់កាតា។ ក្រៅពីនេះលោកក៏បានរំឭកដែរកុំឲ្យក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ារំពឹងទទួលបានតួនាទីឬអំណាចពេញលេញទាំងស្រុងនៅសភាជាពិសេសនៅឆ្នាំដំបូងដែលជាវេលាអ្វីៗទើបតែចាប់ផ្តើមដំណើរការ។
តើក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាមានតួនាទីអ្វីខ្លះក្នុងឆាកនយោបាយកាតា?
កាលខែឧសភាកន្លងទៅ គណៈរដ្ឋមន្រ្តីកាតាបានសម្រេចអនុម័តសេចក្តីព្រាងច្បាប់មួយស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ា។ ក្រុមប្រឹក្សានេះ នឹងទទួលបានអំណាចក្នុងស្ថាប័ននីតិបញ្ញត្តិរបស់កាតាតាមរយៈការបោះឆ្នោតដែលប្រព្រឹត្តធ្វើទៅជាលើកទី១ នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ។
ក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាគ្មានសិទ្ធិអំណាចគ្រប់គ្រងលើវិស័យការពារសន្តិសុខ និងគោលនយោបាយវិនិយោគរបស់ប្រទេសឡើយ តែវាមានសិទ្ធិអំណាចអាចបណ្តេញរដ្ឋមន្ត្រីស្នើបង្កើតច្បាប់ និងអនុម័តឬបដិសេធចំពោះគម្រោងថវិកាជាតិរបស់ប្រទេស។ ក៏ប៉ុន្តែមេដឹកនាំកាតា ស្ហៃ តាម៊ីម (Sheikh Tamim) នៅតែអាចមានអំណាចកំពូលវ៉េតូប្រឆាំងនឹងសេចក្តីសម្រេចរបស់ សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាបាន។
ក្រៅពីនេះ ក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាក៏នឹងក្លាយជាអ្នកតំណាងឲ្យប្រទេសកាតានៅក្នុងសមាគមសភានានា និងក្នុងអង្គការអន្តរជាតិជាច្រើនទៀតដូចជា សហភាពអន្តរសភាអារ៉ាប់ សភាអារ៉ាប់ និងសហភាពសភានៃប្រទេសជាសមាជិកអូអាយស៊ី (OIC)។
អនុលោមតាមក្រឹត្យលេខ ៣៧ នៃឆ្នាំ ២០២១ ប្រទេសកាតាត្រូវបានបែងចែកជា ៣០ មណ្ឌលបោះឆ្នោត ដោយប្រជាជនកាតានឹងបោះឆ្នោតជ្រើសរើសបេក្ខជនតំណាងម្នាក់ៗសម្រាប់មណ្ឌលនីមួយៗ។
សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ា អាចបញ្ចប់អាណត្តិដឹកនាំរបស់ខ្លួនក្នុងករណីទទួលមរណភាព មានពិការភាព ផុតកំណត់សមាជិកភាពលាលែងពីតំណែងត្រូវបានបញ្ចប់សមាជិកភាពឬដោយសារមានការរំលាយក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាចោលតែម្តង។
តាមពិតទៅការរៀបចំការបោះឆ្នោតសភាត្រូវបានអនុម័តនៅក្នុងការធ្វើប្រជាមតិមួយតាំងពីឆ្នាំ ២០០៣មកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានពន្យារពេលម្តងហើយម្តងទៀត ក្រោយហេតុផល"ផលប្រយោជន៍ជាតិ"។ ហើយនៅទីបំផុតទៅការបោះឆ្នោតមួយបានលេចរូបរាងឡើងនៅខណៈដែលប្រទេសកាតាកំពុងត្រៀមខ្លួនរៀបចំធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះការប្រកួតបាល់ទាត់ពិភពលោកដែលនឹងចាប់ផ្តើមនាវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០២២ខាងមុខ។
ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍និយាយថារដ្ឋអំណាចកាតាបានពិចារណារៀបចំការបោះឆ្នោតមុនព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតបាល់ទាត់ដើម្បីទាក់ទាញចំណាប់អារម្មណ៍ពិភពលោកអំពីចំណុចវិជ្ជមានរបស់ខ្លួន។
តើការបោះឆ្នោតអាចចាត់ទុកថាជានិមិត្តរូបនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកាតា?
ការរៀបចំបោះឆ្នោតជាលើកដំបូងក្នុងប្រទេសកាតាត្រូវបានគេយល់ថាជាការបង្ហាញពីនិមិត្តរូបនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកវិភាគបាននិយាយថាការបោះឆ្នោតនេះមិនអាចប្រែក្លាយកាតាទៅជាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យបាននៅឡើយទេ។ មួយវិញទៀត ការបោះឆ្នោតនេះក៏មិនអាចនាំឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរអំណាចពីមេដឹកនាំដែលកំពុងកាន់តំណែងនៅរដ្ឋអារ៉ាប់មួយនេះបានដែរ។
ដូចបានបញ្ជាក់មុននេះបន្តិចរួចហើយអំពីសិទ្ធិអំណាចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាថាអាចបណ្តេញរដ្ឋមន្ត្រីបាន អាចស្នើបង្កើតច្បាប់ថ្មីបាន និងអាចអនុម័តឬក៏បដិសេធទាក់ទងគម្រោងថវិកាជាតិរបស់ប្រទេសបាន។ ប៉ុន្តែនៅទីបំផុតទៅ មេដឹកនាំរបស់កាតានៅតែមានសិទ្ធិអំណាចផុតលេខ ពោលគឺមានសិទ្ធិវ៉េតូការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាបានដដែល។
យ៉ាងណាក៏ដោយ យ៉ាងហោចគេអាចមើលឃើញថាការបោះឆ្នោតជាលើកដំបូងរបស់កាតានេះគឺជាការបោះជំហានមួយទៅរកទិសដៅប្រជាធិបតេយ្យ។ ការរៀបចំការបោះឆ្នោតបាននាំកាតាឲ្យដើរឆ្ពោះទៅរកប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចដែលមានតំណាងច្រើន ដោយមិនស្ថិតតែក្នុងកណ្តាប់ដៃបុគ្គលម្នាក់ ឬក្រុមអ្នកមានអំណាចមួយក្រុមណាមួយនោះទេ។
គណបក្សនយោបាយត្រូវបានហាមឃាត់នៅក្នុងប្រទេសអារ៉ាប់មួយនេះ តែយ៉ាងណាប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបានគេអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមបោះឆ្នោតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាស៊ូរ៉ាបាន។ ចំណែកបេក្ខភាពជានារីក៏មានមុខអាចឈរឈ្មោះប្រណាំងប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតទៀត ដូច្នោះនេះគឺជាសញ្ញាល្អមួយហើយ។
គួរបញ្ជាក់ដែរថា ប្រជាជនរស់នៅក្នុងប្រទេសកាតាទាំងអស់ មានចំនួនប្រមាណ ២,៥ លាន។ ពួកគេភាគច្រើនគឺជាជនបរទេសនិងគ្មានសិទ្ធិបោះឆ្នោតនោះទេ។ ជារួម ក្នុងចំណោមមនុស្សទាំង ២,៥ លានមានពលរដ្ឋកាតាប្រមាណតែ ១០ % ប៉ុណ្ណោះដែលមានសិទ្ធិបោះឆ្នោតបាន៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ