អ៊ីស្រាអែល៖ បាតុកម្មដ៏ធំសម្បើម ប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលដែលចង់កែប្រែប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៥:៥៨
ពីរសប្តាហ៍មកហើយនៅអ៊ីស្រាអែល ដែលប្រជាពលរដ្ឋងើបឈរធ្វើបាតុកម្មតាមដងផ្លូវ និងបិទផ្លូវខ្លះផង។ យប់ថ្ងៃសៅរ៍ បាតុករបានកើនឡើងដល់ចំនួនជាង ១០ ម៉ឺននាក់។ នេះពីព្រោះតែពួកគេមិនសប្បាយចិត្តចំពោះគម្រោងការកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌អ៊ីស្រាអែល ដែលផ្តួចផ្តើមឡើងដោយរដ្ឋាភិបាលចម្រុះមាននិន្នាការស្តាំនិយមជ្រុល។ ប្រធានាធិបតីអ៊ីស្រាអែលអំពាវនាវឲ្យទម្លាក់ចោលគម្រោងពិភាក្សានេះ ក៏ប៉ុន្តែ ប្រធានរដ្ឋសភា បានបើកភ្លើងខៀវឲ្យផ្តើមពិភាក្សាច្បាប់ចាប់ពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី១២មីនា។
នៅថ្ងៃសៅរ៍ អ្នកចូលរួមបាតុកម្ម គឺច្រើនជាងសព្វមួយដង។ តើមកពីហេតុអ្វី?
បាតុកម្មសម្តែងក្តីមិនសប្បាយចិត្តចំពោះរដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែល គឺ ផ្ទុះឡើងច្រើនសប្តាហ៍មកហើយ ១០សប្តាហ៍ជាប់ៗគ្នា។ អ្នកសារព័ត៌មានបរទេស សង្កេតឃើញថា ពីរសប្តាហ៍ចុងក្រោយនេះ សន្ទុះបាតុកម្ម គឺកាន់តែខ្លាំង និងមានចំនួនអ្នកចូលរួម កាន់តែច្រើន។ បាតុកម្មនៅថ្ងៃសៅរ៍ គឺ ច្រើនកន្លែងណាស់ នៅតាមបណ្តាទីក្រុងសំខាន់ៗ។
នគរបាលអ៊ីស្រាលអែល មិនបញ្ជាក់ប្រាប់ពីចំនួនបាតុករទេ ក៏ប៉ុន្តែ បណ្តាកាសែតអ៊ីស្រាអែលនៅក្នុងស្រុក ផ្សាយថា នៅប៉ែកខាងត្បូងប្រទេស មានបាតុករជាង១ម៉ឺននាក់ នៅខាងជើង ជាង៥ម៉ឺននាក់ ហើយបូកនិងបាតុករនៅក្រុង Tel Avil ទៀត ជាសរុសប្រមាណ ជាង១០ម៉ឺននាក់ឯណោះ ដែលចុះផ្លូវតវ៉ានៅល្ងាចនិងយប់ថ្ងៃសៅរ៍ម្សិលមិញនេះ។ នេះព្រោះតែសមាជិកសភា បើកសវនាពិភាក្សា នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ។
ប្រធានរដ្ឋសភា Knesset បានកំណត់របៀបវរៈ ចំពោះពង្រាងច្បាប់កែប្រែប្រព័ន្ធតុលាការនេះ ជជែកពិភាក្សាជារៀងរាល់ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃអាទិត្យដល់ថ្ងៃអង្គារ៍ ហើយគ្រោងនឹងបោះឆ្នោតសម្រេចអនុម័ត នៅថ្ងៃទី២មេសា។ ៣សប្តាហ៍ខាងមុខនេះ។
ផ្ទុយទៅវិញ ប្រធានាធិបតីអ៊ីស្រាអែល លោក Isaac Herzog បានអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋសភា ទម្លាក់ចោលកិច្ចពិភាក្សាពីកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធតុលាការ នោះចោលទៅ។ នេះក៏ព្រោះតែលោកប្រធានាធិបតី ចាត់ទុកថា «ពង្រាងច្បាប់នេះ គំរាមកំហែងដល់មូលដ្ឋានគ្រឹះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ»។ ក៏ប៉ុន្តែ សម្តីនិងទឹកមាត់របស់ប្រមុខរដ្ឋអ៊ីស្រាអែល មិនប្រៃទេ ព្រោះតួនាទីប្រធានាធិបតី មិនសូវមានអំណាចទេ នៅអ៊ីស្រាអែល។
តើគម្រោងកែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នេះ មានអ្វីមិនល្អ ដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនមិនសប្បាយចិត្ត និងបះបោរប្រឆាំងយ៉ាងដូច្នេះ?
ចំណុចមិនល្អ ក្នុងពង្រាងចង់កែប្រែប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌អ៊ីស្រាអែល គឺក្រុមពលរដ្ឋបាតុករយល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលចម្រុះអ៊ីស្រាអែល ដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី បេនយ៉ាមីន ណេតាន់យ៉ាហ៊ូ ចង់កាត់បន្ថយអំណាចតុលាការកំពូល និងចង់ត្រួតត្រាចៅក្រម។ នេះគឺតាមរយៈការផ្តល់សិទ្ធអំណាចឲ្យ រដ្ឋសភា តែងតាំងចៅក្រមតុលាការកំពូល និងតែងតាំងទីប្រឹក្សាច្បាប់សម្រាប់រដ្ឋាភិបាល។ រដ្ឋសភា ដែលគណបក្សស្តាំនិយមនិងស្តាំនិយមជ្រុល រួមគ្នា មានសំឡេងភាគច្រើន គឺច្បាស់ជានឹងជ្រើតតាំងចៅក្រមណា ដែលមាននិន្នាការរបស់ក្រុមខ្លួន ជាមិនខាន។ ហេតុនេះ គឺធ្វើឲ្យ តុលាការកំពូល នឹងលែងក្លាយជាស្ថាប័នឯករាជ្យ ដូចពីមុនទៀតហើយ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍នៅអ៊ីស្រាអែល វិភាគឃើញថា នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក បេនយ៉ាមីន ណេតាន់យ៉ាហ៊ូ កាន់អំណាចយូរជាងគេនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអ៊ីស្រាអែល ហើយក៏ជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណុំរឿងពុករលួយ និងការរំលោភអំណាចជាច្រើនជាងគេដែរ នៅក្នុងអាណត្តិដឹកនាំពីមុនៗ។ នៅក្នុងអាណត្តិចាស់ លោក ណេតាន់យ៉ាហ៊ូ ក៏ត្រូវជាប់រងការចោទប្រកាន់ និងមានរឿងក្តីក្តាំជាច្រើន តាមផ្លូវតុលាការ។ អាស្រ័យហេតុដូច្នេះ ពេលនេះ ពេលឡើងកាន់អំណាចរដ្ឋជាថ្មី លោកចង់ជម្រះបញ្ជីជាមួយបណ្តាចៅក្រម និងរដ្ឋអាជ្ញា ដែលហ៊ានកាត់ក្តី និងហ៊ានចោទប្រកាន់លើរូបលោក។
សំណុំរឿងតុលាការកំពូលអ៊ីស្រាអែល ទំនងជាមិនមែនមានត្រឹមតែរឿងបុគ្គលនាយករដ្ឋមន្ត្រីតែមួយមុខទេ។
តុលាការកំពូលអ៊ីស្រាអែល ត្រូវប្រជាពលរដ្ឋអ៊ីស្រាអែល ផ្តល់ទំនុកចិត្តខ្លាំង ថាជាស្ថាប័នជម្រះក្តីឯករាជ្យ ហើយកន្លងមក ថែមទាំងហ៊ានស្តីបន្ទោសរដ្ឋាភិបាល ជុំវិញនយោបាយអាណានិគមកិច្ច ទៀតផង។ កន្លងទៅ សេចក្តីសម្រេចចិត្តរបស់តុលាការកំពូល ផ្ទុយពីការចង់បានរបស់បន្ទាន់នយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។ នេះជារឿងមួយ។
រឿងមួយទៀត ចំពោះគម្រោងកែប្រែច្បាប់វិស័យយុត្តិធម៌នៅលើកនេះ គឺអ្នកវិភាគស្ថានការណ៍ចាប់អារម្មណ៍ពីវត្តមានរបស់ក្រុមអង្គការ វេទិកា Kohelet Policy Forum ដែលនៅពីក្រោយគម្រោងការកែប្រែច្បាប់ និងដែលជាអ្នកជួយជំរុញអ្នកតំណាងរាស្ត្រនិងសមាជិករដ្ឋាភិបាលពួកស្តាំនិយម។ កាលពីឆ្នាំ២០២១ កាសែតនិន្នាការឆ្វេងនិយមនៅអ៊ីស្រាអែល Haaretz បានស៊ើបអង្កេតនិងធ្វើសេចក្តីរាយការណ៍ថា អង្គការ វេទិកា Kohelet Policy Forum នេះ គឺទទួលការផ្តត់ផ្គង់លុយកាក់ដោយពួកគាំទ្របក្សសាធារណរដ្ឋនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ ពោលគឺសេដ្ឋីអាមេរិក ដើមកំណើតជ្វីហ្វ ដែលជាមនុស្សជាតិនិយមជ្វីហ្វ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ