ស៊ូដង់ ធ្លាក់ចូលសប្តាហ៍ទី២ នៃសង្គ្រាមស៊ីវិលបង្ហូរឈាម
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៥៨
ស៊ូដង់ ធ្លាក់ក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល១សប្តាហ៍មកហើយ។ ការប្រជែងអំណាចគ្នារវាងឧត្តមសេនីយ៍យោធា ២ រូប បានបណ្តាលឲ្យមនុស្សជាង ៤០០ នាក់ស្លាប់ និងរបួសជាង ៣ ៥០០នាក់។ ស្ថាប័នអន្តរជាតិជាច្រើន បានអំពាវនាវឲ្យទម្លាក់អាវុធនិងបង្កើតបទឈប់បាញ់ យ៉ាងហោចណាស់ ៣ថ្ងៃ សម្រាប់ពេលបញ្ចប់រដូវកាលតមអាហាររបស់សាសនាអ៊ីស្លាម។ ក៏ប៉ុន្តែ សាក្សីនៅកន្លែងសង្គ្រាម បញ្ជាក់ថា បទឈប់បាញ់នោះ ត្រូវពួកទាហានគោរពតិចតួចតែប៉ុណ្ណោះ។ ប្រទេសធំៗ កំពុងតែត្រៀមខ្លួន និង ពិចារណាជម្លៀសប្រជាជនរបស់គេចេញពីស៊ូដង់ ហើយខណៈពេលនេះ អ្នកជំនាញកិច្ចការតំបន់អាហ្វ្រិក ក៏កំពុងតែព្រួយបារម្ភពីការលូកដៃរបស់បរទេស ដែលនោះ នឹងរឹងរឹតធ្វើឲ្យស៊ូដង់ ធ្លាក់ជ្រៅក្នុងវិបត្តិសង្គ្រាមកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
ស្ថានការណ៍ថ្ងៃសៅរ៍ ជាថ្ងៃទី២ នៃសេចក្តីអំពាវនាវបទឈប់បាញ់
នៅរដ្ឋធានីKhartoum របស់ស៊ូដង់ បណ្តាសាក្សីផ្ទាល់នៅសមរភូមិមុខ បានប្រាប់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានបារាំង ថា ភាគីជម្លោះទាំងពីរ មិនឈប់បាញ់គ្នាទេ។ ស្នូរកាំភ្លើងនៅតែលាន់ឮ ក៏ប៉ុន្តែ ជាការគួរឲ្យកត់សម្គាល់ គឺវាមានចំនួនតិចតួច បើធៀបនឹងពេលមុនថ្ងៃអំពាវនាវឲ្យមានបទឈប់បាញ់។ ទន្ទឹមនឹងគ្នានេះ អ្នកវិភាគស្ថានការណ៍ និងភាគីផ្សេងទៀត នៅមិនជឿថា ភាគីជម្លោះទាំង២ គោរពតាមការអំពាវនាវឲ្យឈប់បាញ់នេះទេ។
សង្គ្រាមស៊ីវិលស៊ូដង់ ឈានចូលដើមថ្ងៃសប្តាហ៍ទី២ គិតត្រឹមថ្ងៃសៅរ៍។ ក្នុងការប៉ះទង្គិចគ្នា រវាងកម្លាំងរបស់ឧត្តមសេនីយចំនួនពីររូប គឺលោក អាប់ឌែល ហ្វាតា អាល់ បួរ៉ាន (Abdel Fattah al-Burhane) និងលោក ម៉ូហាម៉េដ ហាំដាន ដាហ្កាឡូ (Mohamed Hamdane Daglo) បានផ្ទុះឡើងថ្ងៃ១៥ ថ្ងៃសៅរ៍មុន។ តុល្យការ ពេញ ១សប្តាហ៍មកនេះ សង្គ្រាមស៊ីវិល បានបណ្តាលឲ្យមនុស្សស្លាប់ មានចំនួន ៤១៣នាក់ និងរបួសចំនួន ៣ ៥៥១នាក់។ នេះតាមទិន្នន័យរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានបាត់បង់មន្ត្រី យ៉ាងហោច ៤នាក់។ បុគ្គលិក ៣ ជារបស់អង្គការកម្មវិធីស្បៀងអាហារពិភពលោក។ ១ ស្លាប់ ជាភ្នាក់ងាររបស់ អង្គការសហប្រជាជាតិ ខាងសិទ្ធិជនភៀសខ្លួន។
ស៊ូដង់ គឺប្រទេសផលិតមាសនិងមានរ៉ែមាស ក្នុងលំដាប់ទី ៣ លើពិភពលោក តែជាប្រទេសនេះ ធ្លាក់ក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ក្រីក្រជាងគេលើពិភពលោក ព្រោះតែសង្គ្រាមរាំងជល់ ២ ទសវត្សរ៍មកនេះ។ អង្គការ Unicef បារម្ភពីសុខភាពក្មេងស៊ូដង់ដែលកំពុងប្រឈមនឹងកង្វះអាហារូបត្ថម្ភ។ បើសង្គ្រាមនៅតែបន្ត ប្រទេសនេះកាន់តែរងគ្រោះខ្លាំង ព្រោះចូលកុំភ្លេច ត្រឹមខែកុម្ភៈកន្លងទៅ អង្គការសហប្រជាជាតិបានវាយតម្លៃថា ពលរដ្ឋប្រមាណ១៥លាន កំពុងតែជួបគ្រោះទុរ្ភិក្ស អត់ចំណីអាហារស្រាប់ផង។ ចំនួននេះ ស្មើ១ភាគ៣ នៃប្រជាជនស៊ូដង់។ ក្រុមគ្រូពេទ្យគ្មានព្រំដែន វិញ បានបញ្ជាក់ថា ៧០% នៃមន្ទីរពេទ្យរបស់ស៊ូដង់ ត្រូវបំផ្លិចបំផ្លាញ។
វិបត្តិផ្ទៃក្នុង ផុយស្រួយ អាចបណ្តាលឲ្យកើតជាបញ្ហាតំបន់ធ្ងន់ធ្ងរ មួយរំពេច។
បញ្ហាចាក់ស្រែះមានច្រើន ទាំងកម្លាំងជម្លោះផ្ទៃក្នុងផង និងកម្លាំងពីក្រៅផង។ ក្នុងប្រទេស ក្រៅពីការប្រជែកគ្នារវាងយោធានៃឧត្តមសេនីយ៍ទាំងពីរ គឺនៅកម្លាំងប្រដាប់អាវុធផ្សេងទៀត ក្រុមជនជាតិភាគតិច និងក្រុមដែលមានជំនោរអ៊ីស្លាមជ្រុលនិយម។ ប្រសិនបើ កម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ដែលមានកម្លាំងពីរធំៗ កំពុងប៉ះទង្គិចគ្នាសព្វថ្ងៃនេះ ទៅរួមរួបនឹងពួកប្រដាប់អាវុធផ្សេងទៀត និងក្រុមជនភាគតិចផ្សេងទៀត នោះ បញ្ហានឹងកាន់តែលំបាកដោះស្រាយ។ ការលំបាកម្យ៉ាងទៀត គឺ ក្តីបារម្ភពីការលូកដៃរបស់បរទេស ដែលប្រជែងឥទ្ធិពលនៅក្នុងតំបន់ ដែលអ្នកវិភាគកំពុងសម្លឹងមើល គឺប្រទេសអេហ្ស៊ីប និង អេមីរ៉ាត់អារ៉ាប់រួម ។
នៅប៉ែកខាងជើង ស៊ូដង់ ជាប់ព្រំដែន អេហ្ស៊ីប ដែលហាក់មានទំនោរគាំទ្រ លោក បួរ៉ាន់ ហើយខាងត្បូង ទល់នឹង អេត្យូពី ដែលប្រឆាំងនឹង អេហ្ស៊ីប គឺខាងអេត្យូពី គាំទ្រលោក ដាហ្គាឡូ។ ប៉ែកខាងកើតវិញ គឺ សមុទ្រ តែជាដែនឥទ្ធិពលរបស់ អេម៊ីរ៉ាត់អារួម និងចូលរួមសង្គ្រាមនៅយេម៉ែន គឺអាចនឹង គាំទ្រ និងលក់អាវុធ ឲ្យលោក ដាហ្គាឡូ។ ចំណែក ខាងលិចវិញ ជាប់នឹងប្រទេស ឆាត និងលីប៊ី ក៏គ្នាដែរ មានសមានចិត្តនៅខាង លោក ដាហ្គាឡូ ដែរ។ គេឃើញថា ស៊ូដង់ នៅចន្លោះនៃវិបត្តិក្នុងតំបន់សង្គ្រាមដ៏ផុយស្រួយ ហើយគេខ្លាចតែ ប្រទេសនេះធ្លាក់ផុងនៅក្នុងសង្គ្រាម ដូចនៅយេម៉ែន និងនៅលីប៊ី ទៀត។
នេះគឺនៅមិនទាន់គិតពីជំហររបស់ពួកប្រទេសបស្ចិមប្រទេសផងទេ។ កាលពីថ្ងៃសុក្រម្សិលមិញ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអង់គ្លេស លោក James Cleverly បានលុបចោលដំណើរទស្សនកិច្ចទៅតំបន់អាស៊ី ដើម្បីនឹងតាមដានស្ថានការណ៍វិបត្តិនៅស៊ូដង់ និងរង់ចាំចាត់ចែងដោះស្រាយស្ថានភាព។ ចំណែក សហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុប ក៏កំពុងតែតានដានស្ថានការណ៍យ៉ាងកៀកកិតណាស់ដែរ។
បណ្តាប្រទេសផ្សេងៗពិចារណានិងត្រៀមលក្ខណៈសម្រាប់ជម្លៀសប្រជាជនចេញពីស៊ូដង់។
កម្លាំងយោធាស៊ូដង់ បានកាប់មូលដ្ឋានហោះហើរតែរៀងៗខ្លួន។ លោកឧត្តមសេនីយ៍ ដាហ្គាឡូ ថានឹងអាចជួយសម្រួលឲ្យប្រទេសជាមិត្តដឹកនាំពលរដ្ឋខ្លួនចេញបាន។ ចំពោះ សហរដ្ឋអាមេរិក គឺនៅតែរារែក នៅឡើយ ព្រោះស្ថានការណ៍តាន់តឹងខ្លាំងពេក។ សហរដ្ឋអាមេរិក មានមូលដ្ឋានយោធានៅ Djibouti (ជីបូទី) ចម្ងាយប្រមាណ១ ១២៦គីឡូម៉ែត្រ ពីរដ្ឋធានី Khartoum របស់ស៊ូដង់។ មន្ទីរបញ្ចកោណអាមេរិក កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ បានផ្តល់សញ្ញាឲ្យមូលដ្ឋានយោធានេះត្រៀមប្រុងប្រៀប ប្រសិនបើត្រូវចាំបាច់ជម្លៀសប្រជាជននិងមន្ត្រីទូត។ ពីថ្ងៃសុក្រ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោក អង់តូនី ប្ល៊ីងកិន បានពិចារណាពីស្ថានការណ៍ និងថ្លែងឲ្យដឹងពីសភាពលំបាក ហើយប្រថុយគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង នៅក្នុងការដឹកជម្លៀសមនុស្សតាមផ្លូវអាកាស។ ជំហរសម្រេចចិត្តរបស់ប្រមុខទូតអាមេរិក ត្រឹមថ្ងៃសុក្រ គឺមិនទាន់ផ្តល់សញ្ញាភ្លើងខៀវឲ្យជម្លៀសមន្ត្រីស្ថានទូត ចេញពីស៊ូដង់ ទេ។
ចំណែកសហភាពអឺរ៉ុប ដែលមានស្ថានទូតរដ្ឋសមាជិកចំនួន៧ នៅស៊ូដង់ គឺ បានប្រុងប្រៀងជម្លៀសពលរដ្ឋខ្លួនប្រមាណ ១ ៥០០នាក់ តែគ្រោងថានឹងជម្លៀសតាមផ្លូវគោក។ ដោយឡែក ប្រទេសជប៉ុន និងកូរ៉េខាងត្បូង ប្រឈមមុខនឹងសង្រ្គាមស៊ូដង់នេះ រដ្ឋបាលតូក្យូនិងសេអ៊ូល បានប្រកាសបញ្ជូនយន្តហោះទាហានទៅរំដោះជនជាតិខ្លួនចេញពីស៊ូដង់។ តាមក្រសួងការបរទេសកូរ៉េខាងត្បូង មានជនជាតិកូរ៉េខាងត្បូងចំនួន ២៦នាក់ ក្នុងនោះក៏មានមន្រ្តីការទូតកំពុងមានវត្តមាននៅស៊ូដង់។ ពីខាងជប៉ុន គឺមានប្រមាណជា ៦០នាក់ដែលត្រូវជម្លៀសចេញពីស៊ូដង់។
ក្នុងការផ្ទុះអាវុធអំលុងពេល១សប្តាហ៍ ប្រជាជនស៊ូដង់ បានចាកចេញទៅប្រទេសឆាត ក្បែរខាង មានចន្លោះ១ ម៉ឺន ទៅ២ម៉ឺននាក់។ នៅឆាត ត្រូវទទួលបន្ទុកធ្ងន់ ដ្បិតថា សង្គ្រាមរាំរ៉ៃច្រើនឆ្នាំមកនេះ ឆាតទទួលជនភៀសខ្លួនស៊ូដង់ ចំនួន៤០ម៉ឺននាក់ស្រេចទៅហើយ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ