វិបត្តិនយោបាយថៃ៖ក្រុមអាវលឿង និងក្រុមអាវក្រហមកំពុងបន្តហែកហួរគ្នា
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៨:១៦
នៅក្នុងប្រទេសថៃ វិបត្តិនយោបាយបានឈានមកដល់ផ្លូវកែងមួយដោយនៅថ្ងៃសុក្រ ទី៩ ឧសភានេះ ក្រុមបាតុករអាវលឿងដែលដឹកនំាដោយលោកអតីតឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីស៊ូថេបបានចុះផ្លូវធ្វើមហាបាតុកម្មដែលពួកគេហៅថា ជាទឹកផ្តាច់ព្រ័ត្រចុងក្រោយ។ រីឯក្រុមអាវក្រហមឯណោះក៏បានត្រៀមខ្លួននឹងចេញធ្វើបាតុកម្មនៅថ្ងៃសៅរ៍ ទី១០ ឧសភាស្អែក។ ការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងក្រុមអាវលឿង និងអាវក្រហមពេលនេះបានកើតមានឡើង បន្ទាប់ពីតុលាការធម្មនុញ្ញបានដកលោកស្រីយីងឡាក់ចេញពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីចំាផ្ទះ និងក្រោយពីគណៈកម្មការប្រឆំាងអំពើពុករលួយទើបបានចោទលោកស្រីយីងឡាក់ពីបទធ្វេសប្រហែសនៅក្នុងកម្មវិធីជំនួយដែលរដ្ឋាភិបាលបានទិញស្រូវពីប្រជាកសិករក្នុងតម្លៃខ្ពស់ជាងតម្លៃទីផ្សារ។
ក្បួនបាតុកម្មរបស់ក្រុមអាវលឿងថ្ងៃនេះ ក៏មិនខុសអ្វី ពីក្បួនបាតុកម្មមុនៗដែលពួកប្រឆំាងរដ្ឋាភិបាលមួយនេះបានរៀបចំតំាងពី ៦ខែកន្លងមក។ តែអ្វីដែលប្លែកបន្តិចនៅលើកនេះ គឺថា មេបាតុករ គឺលោកស៊ូថេបបានឆ្លៀតយកឱកាសនេះដើម្បីអំពាវនាវឲ្យមានការប្រឆំាងនឹងប្រព័ន្ធដឹកនំាមួយដែលបន្សល់ទុកដោយលោកអតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តីថាក់ស៊ីន។ អ៊ីចឹងហើយបានជាគេសង្កេតឃើញថា ក្រៅពីពួកអាវលឿង ក៏មានប្រជារាស្រ្តថៃផ្សេងទៀតដែលប្រឆំាងនឹងលោកថាក់ស៊ីន។ ក្រុមបាតុករអាវលឿងបាននំាគ្នាបុកទម្លាយចូលក្នុងស្ថានីយទូរទស្សន៍មួយចំនួន ពិសេសទូរទស្សន៍រដ្ឋដោយអហិង្សា និងមិនបានរំខានដល់កម្មវិធីផ្សាយទេ។ ថ្លែងនៅចំពោះមុខហ្វូងបាតុករ លោកស៊ូថេបបានអំពាវនាវឲ្យក្រុមបាតុករបោះទីតំាងដេកនឹងកន្លែងរហូតដល់ទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលបាន ពិសេសអំពាវនាវឲ្យប្រជារាស្រ្តថៃទូទៅចូលរួមជាមួយខ្លួនក្នុងការឈូសឆាយស្លាកស្នាមបាតជើងរបស់លោកថាក់ស៊ីន។ យ៉ាងណាក៏ដោយ កម្លំាងប៉ូលិសបានបើកអន្តរាគមន៍វាយបង្រ្កាបដោយប្រើគ្រាប់បែកបង្ហូរទឹកភ្នែក និងកាណុងបាញ់ទឹកដែលបានបណ្តាលឲ្យមានរបួសជាច្រើននាក់។
គ្រោះថ្នាក់ចំពោះការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងអាវលឿង និងអាវក្រហម
នៅថ្ងៃសៅរិ៍ ទី១០ ឧសភា ពួកអាវក្រហមដែលគំាទ្រលោកថាក់ស៊ីននឹងចូលមកទីក្រុងបាងកកដើម្បីធ្វើបាតុកម្មគំាទ្រគណបក្សភឿថៃ និងលោកស្រីយីងឡាក់ដែលទើបត្រូវបានតុលាការធម្មនុញ្ញដកចេញពីតំណែង។ ព្រឹត្តិការណ៍ដែលគ្រប់គ្នាកំពុងបារម្ភខ្លំាងនោះ គឺការប្រឈមមុខដាក់គ្នារវាងក្រុមអាវលឿង និងក្រុមអាវក្រហម ព្រោះចូរកុំភ្លេចថា តំាងពីពួកអាវលឿងបានចុះផ្លូវធ្វើបាតុកម្មប្រឆំាងរដ្ឋាភិបាលក្នុងរយៈពេល ៦ខែកន្លងទៅ គេកម្រឃើញពួកអាវក្រហមចូលមកទីក្រុងបាងកកដើម្បីធ្វើបាតុកម្មប្រឆំាងនឹងពួកបាតុករអាវលឿងណាស់។ រដ្ឋអំណាចបានដាក់ពង្រាយកម្លំាងប៉ូលិស និងទាហានសរុបមានគ្នាជាង ២០ ០០០នាក់ ដើម្បីប្រឈមទប់នឹងការផ្ទុះអំពើហិង្សាជាយថាហេតុណាមួយ។ អ្នកទទួលខុសត្រូវអាវក្រហមម្នាក់បានថ្លែងថា ពួកគេបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចដើម្បីប្រយុទ្ធ ដោយព្យាយាមចៀសវាងការប្រើអំពើហិង្សា។
សូមជម្រាបជូនថា ពិតមែនតែលោកស្រីយីងឡាក់ត្រូវបានតុលាការធម្មនុញ្ញដកចេញពីតំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីចំាផ្ទះក្តី ក៏រដ្ឋាភិបាលនៅតែបន្តដឹកនំាដោយគណបក្សភឿថៃ និងដែលនាយករដ្ឋមន្រ្តីចំាផ្ទះថ្មីដែលចូលជំនួសកន្លែងលោកស្រីយីងឡាក់ គឺលោកនីវ៉ាត់ទំរ៉ុង ប៊ូនសុងប៉ៃសានក៏ជាមនុស្សជំនិតម្នាក់របស់លោកថាក់ស៊ីនដែរ។ សម្រាប់ពួកអាវលឿង ការខ្ទាតចេញពីតំណែងរបស់លោកស្រីយីងឡាក់គ្រាន់តែជាជោគជ័យមួយជ្រុងប៉ុណ្ណោះ ព្រោះអ្វីដែលពួកគេចង់បាននៅទឹកចុងក្រោយនោះ គឺការទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលសព្វថ្ងៃ ដោយបង្កើតរដ្ឋាភិបាលថ្មីមួយដែលលោកស៊ូថេបហៅថា « ក្រុមប្រឹក្សាប្រជាជន » ដោយមិនចំាបាច់បោះឆ្នោត។ តែគណបក្សភឿថៃធ្លាប់បានបញ្ជាក់រួចហើយថា ខ្លួនមិនអាចទទួលយករដ្ឋាភិបាលណាមួយដែលបានបង្កើតឡើងផ្ទុយនឹងច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេសទេ។
ជីវិតនយោបាយរបស់ក្រុមគ្រួសាស៊ីណាវ៉ាត់នឹងត្រូវចប់ត្រឹមនេះ?
វត្តមានរបស់លោកថាក់ស៊ីនក្នុងឆាកនយោបាយថៃក្នុងឆ្នំា ២០០១ បានធ្វើឲ្យគណបក្សរបស់លោកជាប់ឆ្នោតនៅគ្រប់ការបោះឆ្នោតតំាងពីឆ្នំា ២០០១។ តែគួរឲ្យអភ័ព្វ ឬមួយក៏ថាជាល្បិចនយោបាយ តំណែងនាយករដ្ឋមន្រ្តីត្រូវបានគេតាមទម្លាក់ជាបន្តបន្ទាប់។ លោកថាក់ស៊ីនខ្លួនឯងត្រូវបានគេធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធាទម្លាក់ក្នុងឆ្នំា ២០០៦ បន្ទាប់មក បងថ្លៃរបស់លោក គឺលោកស៊ុមឆៃ វ៉ុងសាវ៉ាតក៏ត្រូវបានតុលាការធម្មនុញ្ញទម្លាក់ក្នុងឆ្នំា ២០០៨ ឥឡូវនេះទៀត ប្អូនស្រីរបស់លោក គឺលោកស្រីយីងឡាក់ក៏ត្រូវបានតុលាការធម្មនុញ្ញដដែលទម្លាក់ដែរ។
តែនេះមិនមែនមានន័យថា ជាការបិទបញ្ចប់ឥទ្ធិពលរបស់ក្រុមគ្រួសារ និងបក្សពួកស៊ីណាវ៉ាត់នៅក្នុងឆាកនយោបាយថៃទេ ព្រោះថា ឥទ្ធិពល និងប្រជាប្រិយភាពរបស់ត្រកូលស៊ីណាវ៉ាត់ មិនមែនមានតែនៅលើសមាជិករបស់គ្រួសារស៊ីណាវ៉ាត់មួយគត់ឯណា តែវាបានសាបព្រោះ និងកំពុងចាក់ឫសយ៉ាងជ្រៅទៅលើគណបក្សដែលជាក្រុមបក្សពួករបស់លោកថាក់ស៊ីន ពិសេសប្រជារាស្រ្តថៃដែលនៅមិនទាន់អាឡោះអាល័យពីលោកថាក់ស៊ីន។ គួរជម្រាបជូនថា ប្រជាប្រិយភាពរបស់លោកថាក់ស៊ីនបានមកពីការអនុវត្តន៍នយោបាយជួយលើកដំកើនជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជារាស្រ្តថៃក្រីក្រ រស់នៅតាមជនបទ ពិសេសនៅប៉ែកឦសាន។ តាមតួលេខរបស់ធនាគារពិភពលោកឲ្យដឹងថា ចំណូលជាមធ្យមរបស់ប្រជាជននៅទីនោះបានកើនឡើង ៤៦% នៅក្នុងសម័យគ្រប់គ្រងរបស់លោកថាក់ស៊ីន។
ដូច្នេះ គេពិបាកនឹងកំចាត់ឲ្យសូន្យសឹងនូវឥទ្ធិពលរបស់លោកថាក់ស៊ីននៅក្នុងឆាកនយោបាយថៃ។ តែវាដូចជាពិបាកបន្តិចសម្រាប់សមាជិកគ្រួសារត្រកូលស៊ីណាវ៉ាត់ក្នុងការត្រឡប់មកកាន់តំណែងកំពូលជាថ្មី។ ដូចករណីលោកស្រីយីងឡាក់ ព្រឹទ្ធសភាកំពុងសិក្សាលើបណ្តឹងរបស់គណៈកម្មការប្រឆំាងអំពើពុករលួយដែលចោទលោកស្រីពីបទធ្វេសប្រហែសនៅក្នុងកម្មវិធីជំនួយទិញស្រូវពីប្រជាកសិករក្នុងតម្លៃថ្លៃជាងតម្លៃទីផ្សារ។ លោកស្រីអាចនឹងត្រូវហាមឃាត់មិនឲ្យធ្វើនយោបាយរយៈពេល ៥ឆ្នំា។
កងទ័ពជាអ្នកមានអំណាចខ្លំាងនៅក្នុងប្រទេសថៃ
វិបត្តិនយោបាយថៃ ជាវិបត្តិច្រំដែលតំាងពីក្រោយរដ្ឋប្រហារយោធាទម្លាក់លោកថាក់ស៊ីនក្នុងឆ្នំា ២០០៦។ តំាងពីពេលនោះមក ថៃបានផុងខ្លួនចូលក្នុងវិបត្តិមួយដែលគ្មានច្រកចេញ។ សង្គមថៃត្រូវបានពុះចែកជាពីរ នៅម្ខាង គឺពួកអាវលឿងដែលសុទ្ធសឹងជាអ្នកចេះដឹងរស់ក្នុងទីក្រុង មានទំនោររករាជានិយម និងកងទ័ព នៅម្ខាងទៀត គឺពួកអាវក្រហមដែលសុទ្ធសឹងជាអ្នកស្រែ ក្រីក្ររស់នៅតាមទីជនបទ។ រវាងគូបដិបក្ខទំាងពីរ គ្មាននរណាម្នាក់យល់ព្រមធ្វើសម្បទាន និងអត់អោនឲ្យគ្នាទេ។ នៅពេលដែលពួកអាវក្រហមឡើងកាន់អំណាច ពួកអាវលឿងរករឿងទម្លាក់ ដល់ពេលពួកអាវលឿងទទួលបានអំណាចម្តង ពួកអាវក្រហមក៏ចេញសងសឹកទម្លាក់វិញ។
ដូច្នេះ និងដើម្បីទប់ស្កាត់សេណារីយ៉ូច្រំដែលរបៀបនេះ គឺមានតែកងទ័ពទេដែលអាចចូលខ្លួនមកធ្វើជាអាជ្ញាកណ្តាលដោយរង់ចំាដំណោះស្រាយសមស្របណាមួយដែលអាចទទួលយកបានទំាងអស់គ្នា។ ដូចគ្រប់គ្នាបានដឹងហើយថា កងទ័ពជាអ្នកដែលមានអំណាចខ្លំាងជាងគេនៅក្នុងប្រទេសថៃ។ គ្រាន់តែក្នុងរយៈពេល ៨១ឆ្នំា ថៃបានស្គាល់រដ្ឋប្រហារយោធា ឬមួយក៏ការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារយោធាចំនួន ១៨ដង។ ចុងក្រោយគឺការទម្លាក់លោកថាក់ស៊ីនក្នុងឆ្នំា ២០០៦។ តែមកដល់ពេលនេះ កងទ័ពបានព្យាយាមរក្សាជំហរអព្យាក្រឹត។ តែមេទ័ពថៃលោក ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចាធ្លាប់បានបញ្ជាក់រួចហើយថា កងទ័ពបានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចដើម្បីធ្វើអន្តរាគមន៍ បើចំាបាច់៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ