អ៊ីរ៉ាក់៖ វិបត្តិនយោបាយ ឈានទៅដល់ការធ្វើបាតុកម្មដល់ក្នុងសភា
កាលពីល្ងាចថ្ងៃសៅរ៍ទី ៣០មេសា នៅទីក្រុងបាដាដ ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ មានបាតុកម្មបានកើតឡើង ស្របពេលដែលរដ្ឋសភាត្រូវបើកកិច្ចប្រជុំ ដើម្បីអនុម័តសមាសភាពរដ្ឋាភិបាលថ្មី។ ប៉ុន្តែទីបំផុតទៅសមាជិកសភា មួយចំនួនបានអវត្តមាន ដែលធ្វើឲ្យអង្គប្រជុំត្រូវខកខាន។ ការនេះ បានធ្វើឲ្យក្រុមបាតុករឡើងកំហឹង ហើយបន្ទោសសមាជិកសភាពីភាពអសកម្ម និងឆន្ទៈក្រាញននាលនឹងលាភសក្ការៈពុករលួយរបស់ពួកគេ ដោយមិនចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលកំណែទម្រង់ថ្មីចេញរូបរាង្គ។ ក្រុមបាតុករបានសំរុកចូលទៅដល់ក្នុងសភា ហើយបានបំផ្លាញសម្ភារៈមួយចំនួន។ ស្ថានភាពបានវិលត្រលប់មករកភាពធូរស្រាលវិញនៅថ្ងៃអាទិត្យ តែយ៉ាងណា វិបត្តិនយោបាយអ៊ីរ៉ាក់ កំពុងធ្វើឲ្យមតិអន្តរជាតិព្រួយបារម្ភជាខ្លាំង។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៦:១១
តំណាងរាស្ត្រកំសាក ខ្លាចបាត់បង់លាភសក្ការៈ
ដើមដំបូងគឺជាបាតុកម្មអហិង្សាទេ នៅទីក្រុងបាដាដ ខាងមុខរដ្ឋសភា។ កាលពីថ្ងៃសោរ៍ សមាជិកសភា ត្រូវបើកសម័យប្រជុំដើម្បីអនុម័តយល់ព្រមលើសំណើសមាសភាពរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដែលជាសំណើរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីរ៉ាក់ លោក Al Abadi។ សំណើសមាសភាពរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ គឺក្នុងន័យមួយដាក់បញ្ចូលមនុស្សថ្មីទៅក្នុងរដ្ឋាភិបាល ពោលគឺដាក់បញ្ចូលអ្នកប្រជាធិបតេយ្យ មិនមែនពួកមនុស្សចាស់ៗ ដែលធ្លាប់ក្រាញននាលនឹងអំណាចដូចសម័យមុនទេ។ នេះគឺជាឆន្ទៈរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីរ៉ាក់ ដើម្បីធ្វើកំណែទម្រង់ ហើយជាពិសេសលប់បំបាត់អំពើពុករលួយ ស៊ីរូង។
សំណើសមាសភាពរដ្ឋាភិបាលថ្មីនេះ ត្រូវបានរដ្ឋសភាទាត់ចោលច្រើនដងមកហើយ ហើយកាលពីថ្ងៃ២៦មេសា រដ្ឋសភាបានសម្រេចយល់ព្រមតែទៅលើបេក្ខភាពមួយចំនួនប៉ុណ្ណោះ ដូចជារដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងថាមពលអគ្គីសនី ក្រសួងឧត្តមសិក្សា ក្រសួងសុខាភិបាល និងក្រសួងធនធានទឹកជាដើម។ ចំណែកក្រសួងធំៗមួយចំនួនទៀត រដ្ឋសភាបានបដិសេធ ហើយតម្រូវឲ្យធ្វើសំណើថ្មី។
សំណើថ្មីបានដាក់ជូនរដ្ឋសភា កាលពីថ្ងៃសៅរ៍ ទី៣០មេសា តែជាលេសដោយមិនចង់អនុម័ត តំណាងរាស្ត្រមួយចំនួនបានអវត្តមាន ដែលធ្វើសម័យប្រជុំមិនគ្រប់កូរុំ ហើយលើកទៅធ្វើនៅថ្ងៃ១០ខែឧសភាវិញ។ ដោយហេតុនេះហើយ ទើបក្រុមបាតុករ មានការខឹងមួរម៉ៅ ចំពោះភាពកំសាករបស់សមាជិកសភាក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់ ហើយឈានទៅដល់ការប្រើអំពើហិង្សា សម្រុកចូលទៅដល់ដំបន់បៃតង់ ដែលជាតំបន់ហាមឃាត់ជុំវិញសភា និងស្ថាប័នរដ្ឋធំៗ ហើយជាចុងក្រោយ ពួកគេបានចូលទៅដល់ក្នុងសភា វាយបំផ្លាញសម្ភារៈ តុកៅអី មួយផ្នែកផងដែរ។
បាតុករ៖ “សម័យពុករលួយ ត្រូវតែបិទបញ្ចប់”
ដូចយើងដឹងស្រាប់ហើយ ថាកន្លងមកបញ្ហាវិបត្តិជាទូទៅនៅអ៊ីរ៉ាក់ គឺកើតឡើងពីភាពប្រទូស្តរាយគ្នា ប្រជែងគ្នារវាងក្រុមនិកាយឈីអ៊ីត និងនិកាយស៊ុនីត។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ កម្មវត្ថុនៃបាតុកម្ម នៃការតវ៉ានេះ គឺកើតចេញពីការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យអ៊ីរ៉ាក់ ពីការបោសសំអាតវប្បធម៌ពុករលួយ ដែលនៅចាល់ឫសក្នុងសង្គមអ៊ីរ៉ាក់ ជាពិសេសក្នុងបណ្តាស្ថាប័នដឹកនាំប្រទេស។ វិបត្តិនយោបាយ សន្តិសុខ ទាំងអស់នេះវាមកបន្ថែមពីលើវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ដោយសារតែចំណូលបានមកពីការលក់ប្រេងឆៅរបស់អ៊ីរ៉ាក់ កាន់តែធ្លាក់ ព្រោះតម្លៃប្រេងបានធ្លាក់ចុះកាន់តែខ្លាំង។
ក្រុមបាតុករគឺភាគច្រើនជាប្រជាជនអ៊ីរ៉ាក់និកាយអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត។ គួរកត់សម្គាល់ដែរ ថាហេតុផលមួយទៀតដែលបង្កើនកំហឹងរបស់ពួកគេ គឺថាកាលពីថ្ងៃសៅរ៍នេះដែរ មានអំពើភេរវកម្មមួយរបស់ពួកជីហាដអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាម សំដៅវាយប្រហារក្បួនដង្ហែរសាសនារបស់អ្នកកាន់និកាយឈីអ៊ីត ដែលបានសម្លាប់មនុស្ស២៣នាក់ និងរបួសជាច្រើននាក់។ បូកផ្សំជាមួយនឹងភាពអសកម្មនយោបាយសន្តិសុខ បោសសំអាតអំពើពុករលួយ ហើយមកទល់ពេលនេះ ពួកតំណាងរាស្ត្រនៅតែអូសជើង មិនចង់ឲ្យមានរដ្ឋាភិបាលថ្មីចេញរូបរាង្គ គឺទាំងអស់នេះបានធ្វើឲ្យក្រុមបាតុករ អត់ទ្រាំលែងបាន។
Moqtada Al Sadr មេចលនារិះគន់តវ៉ា ឲ្យមានកំណែទម្រង់៖
ចរន្តប្រឆាំងរិះគន់នេះ មិនមែនកើតឡើងដោយឯកឯងទេ ដរាបណាគ្មានមនុស្សម្នាក់ ជាអ្នកជំរុញអូសទាញ រឺក៏ដឹកនាំ។ បាតុកម្មប្រឆាំងដែលទាមទារឲ្យមានកំណែទម្រង់ បំបាត់អំពើពុករលួយនៅអ៊ីរ៉ាក់នេះ គឺទទួលឥទ្ធិពលដោយផ្ទាល់ពី អ្នកនយោបាយឈីអ៊ីតម្នាក់ គឺលោក Moqtada Al Sadr។ លោកម្នាក់នេះ បានដឹកនាំជម្រុញឲ្យមានបាតុកម្មជាច្រើនលើក ដើម្បីដាក់កំហិតលើរដ្ឋសភាអ៊ីរ៉ាក់ ក្នុងការធ្វើច្បាប់រឺកំណែទម្រង់ចាំបាច់នានា ព្រមទាំងទាមទារឲ្យមានការរុះរើមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលដែលពុករលួយចោល។
ចំណុចមួយទៀតដែលគួរលើកឡើងដែរ គឺថាលោកម្នាក់នេះ មាននិន្នាកានយោបាយ ប្រឆាំងនិងលោក Al Maliki អតីតនយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីរ៉ាក់។ តាមការរិះគន់របស់លោក Al Sadr គឺលោក Al Maliki នេះហើយ ជាអ្នកនៅពីក្រោយភាពរឹងទទឹងរបស់តំណាងរាស្ត្រ ព្រោះគាត់ចង់កំចាយលោក នាយករដ្ឋមន្ត្រី Al Abadi ហើយវិលត្រឡប់មកកាន់តំណែងវិញ។
មុននឹងមានហេតុការណ៍ហិង្សាកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ លោក Al Sadr បានថ្កោលទោសតំណាងរាស្ត្រ ដែលកំសាក ដែលគ្មានការទទួលខុសត្រូវ ខ្លាចបាត់លាភសក្ការៈខ្លួនឯង បានជាមិនចង់ឲ្យមានកំណែទម្រង់បំបាត់អំពើពុករលួយ។ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកនយោបាយរូបនេះ មិនបានអំពាវនាវឲ្យក្រុមបាតុករ ធ្វើអំពើហិង្សា ចូលទៅដល់ក្នុងមន្ទីររដ្ឋសភាទេ។
អ្នកនយោបាយរវល់ឈ្លោះគ្នា ពួកជីហាដអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាម ឆ្លៀតឱកាសយកឈ្នះ៖
ខាងសហភាពអឺរ៉ុប ក៏ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក បានអំពាវនាវ ឲ្យអ្នកនយោបាយព្រមទាំងហ្វូងបាតុករ យកបញ្ហាមកដោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ចៀសវាងការប្រើអំពើហិង្សា។ ព្រោះថាអំពើហិង្សា គឺអ៊ីរ៉ាក់ បានហែលឆ្លងមកឆ្អែតឆ្អន់ហើយ។
តែបើតាមការសន្និដ្ឋានរបស់អ្នកវិភាគម្នាក់ឈ្មោះ Zaid Al-Ali បានយល់ថា វាជាការលំបាកណាស់ ក្នុងការធ្វើឲ្យតំណាងរាស្ត្រចាស់ៗរបស់អ៊ីរ៉ាក់ សុខចិត្តប្តូរផ្នត់គំនិត បោះបង់ចោលលាភសក្ការៈ ដែលបានមកពីប្រព័ន្ធពុករលួយ បក្សពួកនិយមនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែចលនាបះបោរ បាតុកម្មតវ៉ា ក៏មិនទាន់ចប់ត្រឹមនេះដែរ។
អ្នកដែលចាំឆក់ឱកាស នៃការបែកបាក់ ប្រវាយប្រតប់គ្នានេះ គឺក្រុមជីហាដអង្គការរដ្ឋអ៊ីស្លាម។ ថ្វីត្បិតក្រុមនេះបាត់បង់កម្លាំងបន្តិចមែន តែបើប្រហែស ពួកភេរវកម្មដ៏សាហាវនេះ អាចនឹងសង្គ្រប់លើកងទ័ពអ៊ីរ៉ាក់ ហើយដណ្តើមយកដែនដីគ្រប់គ្រងបានវិញ។ អ្វីដែលអ៊ីរ៉ាក់ ត្រូវការនាពេលនេះ គឺអំណាចនយោបាយរឹងមាំ មានប្រសិទ្ធិភាព ព្រោះពុំនោះទេអំពើភេរវកម្ម និងកើតមានជាប្រចាំ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ