ក្រុម Hezbollah និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់គេ ទម្លាក់រដ្ឋាភិបាល
វិបត្តិនយោបាយផ្ទៃក្នុងបានផ្ទុះជាថ្មីនៅក្នុងប្រទេសលីបង់។ វិបត្តិនយោបាយដែលបានកើតឡើង បន្ទាប់ពីការលាឈប់ពីមុខតំណែងរបស់រដ្ឋមន្រ្តីចំនួន១១នាក់នៃ គណបក្សប្រឆំាងនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះនៅថ្ងៃពុធ ទី១២ មករាម្សិលមិញ។ ទង្វើរបស់រដ្ឋមន្រ្តីទំាង ១១រូបដែលភាគច្រើនជាសមាជិកនៃចលនា Hezbollah គឺដើម្បីប្រឆំាងនឹងតុលាការពិសេសសម្រាប់ប្រទេសលីបង់។ តុលាការពិសេស គ្រោងចេញសេចក្តីចោទប្រកាន់លើមនុស្សមួយចំនួន ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធ នឹងឃាតកម្មលើរូបលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីលីបង់ Rafic Hariri កាលពីថ្ងៃទី១៤ កុម្ភៈ ឆ្នំា ២០០៥។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
បទអន្តរាគមន៍របស់ គួច គន្ធារ៉ា
រដ្ឋមន្រ្តីទំាង ១១នាក់ដែលលាឈប់ពីមុខតំណែង មាន ១០នាក់ជាសមាជិករបស់ចលនា Hezbollah និងម្នាក់ទៀត ជាសមាជិកនៃគណបក្សប្រឆំាងនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ។ គឺការលាឈប់ពីមុខតំណែងរបស់រដ្ឋមន្រ្តីទី១១នេះហើយ ដែលបានទាញទម្លាក់រដ្ឋាភិបាលរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី Saad Hariri ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។ បច្ចុប្បន្ននៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលចម្រុះលីបង់ មានរដ្ឋមន្រ្តីទំាងអស់ ៣០នាក់ ហើយបើយោងតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញលីបង់ ប្រសិនបើមានចំនួនរដ្ឋមន្រ្តីជាង ១ ភាគ ៤ដើរចេញពីរដ្ឋាភិបាលចម្រុះ នោះរដ្ឋាភិបាលចម្រុះត្រូវដួលរលំដោយស្វ័យប្រវត្តិ។
ការដើរចេញពីរដ្ឋាភិបាលចម្រុះរបស់រដ្ឋមន្រ្តីទំាង ១១រូបបានកើតមានឡើង ចំពេលដែលលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី Saad Hariri កំពុងបំពេញទស្សនកិច្ចនៅសហរដ្ឋអាមេរិក ពិសេស លោក Saad Hariri បានទទួលដំណឹងដ៏អាក្រក់នេះ ជួនពេលដែលលោកកំពុងជួបពិភាក្សាជាមួយលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ានៅសេតវិមាន។
តុលាការពិសេសសម្រាប់លីបង់ត្រៀមចោទប្រកាន់សមាជិករបស់ចលនា Hezbollah ក្នុងរឿងឃាតកម្មលោក Rafic Hariri
ចលនា Hezbollah បានលើកយកហេតុផលថា ការដែលពួកគេបានដកខ្លួនចេញពីរដ្ឋាភិបាល គឺមកពីលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី Saad Hariri មិនព្រមទទួលយកសំណើរបស់ពួកគេ ជុំវិញរឿងតុលាការពិសេសសម្រាប់ប្រទេសលីបង់។ តុលាការពិសេសសម្រាប់ប្រទេសលីបង់ដែលបានបង្កើតឡើងនៅថ្ងៃទី១០ មិថុនា ឆ្នំា ២០០៧ ដើម្បីស៊ើបអង្កេតអំពើភេរវកម្មបំផ្ទុះគ្រាប់បែកក្នុងទីក្រុង Beyrouth កាលពីថ្ងៃទី ១៤ កុម្ភៈ ឆ្នំា ២០០៥។ អំពើភេរវកម្មដែលបានផ្តាច់ជីវិតលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី Rafic Hariri និងមនុស្សចំនួន ២២នាក់ផ្សេងទៀត។ គួរជម្រាបជូនថា លោក Rafic Hariri គឺជាឪពុកបង្កើតរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីលីបង់ Saad Hariri បច្ចុប្បន្ន។
តែគេសង្កេតឃើញថា នៅពេលដែលដំណើរការស៊ើបអង្កេតកាន់តែរំកិលទៅមុខ ក្រុម Hezbollah ហាក់ដូចជាកាន់តែបារម្ភខ្លំាងឡើងៗ។ ការបារម្ភរបស់ពួកគេ គឺក្រោយពីបានទទួលព័ត៌មានថា តុលាការពិសេសសម្រាប់លីបង់ត្រៀមនឹងចេញសេចក្តីចោទប្រកាន់លើមនុស្សមួយចំនួន ដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងសមាជិករបស់ខ្លួនជាច្រើននាក់នៅក្នុងអំពើភេរវកម្មសម្លាប់លោក Rafic Hariri ក្នុងឆ្នំា ២០០៥។ បើយោងតាមប្រភពការទូតមួយចំនួន តុលាការថែមទំាងត្រៀមចេញដីកាចាប់ខ្លួនសមាជិក Hezbollah ទំាងនោះទៀតផង។
នេះហើយ ជាមូលហេតុដែលអស់រយៈពេលជាច្រើនខែកន្លងមកក្រុម Hezbollah បានចាប់ផ្តើមធ្វើយុទ្ធនាការប្រឆំាងនឹងតុលាការពិសេសនោះ និងបន្តដាក់គំនាបលើរូបលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី Saad Hariri ដោយទាមទារឲ្យលោក Saad Hariri ដកចៅក្រមជនជាតិលីបង់ចំនួន ៤នាក់ចេញពីតុលាការ និងឲ្យរដ្ឋាភិបាលលីបង់បញ្ឈប់ការផ្តល់ថវិកាទៅឲ្យតុលាការពិសេសនោះ។
លោក Hassan Nasrallah ប្រមុខចលនា Hezbollah បានអះអាងថា គ្រប់សាក្សីដែលតុលាការបានចោទសួរកន្លងមក សុទ្ធសឹងជាសាក្សីក្លែងក្លាយ និងចោទចំៗថា តុលាការពិសេសសម្រាប់លីបង់ គឺជាឧបករណ៍របស់សហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងគោលដៅបំផ្លាញចលនា Hezbollah។
វិបត្តិនយោបាយលីបង់ គ្មានច្រកចេញ ?
ទោះបីជាប្រទេសលីបង់ទើបតែរួចផុតពីអាណាព្យាបាលរបស់ប្រទេសស៊ីរីក្នុងឆ្នំា ២០០៥ក៏ដោយ ក៏តំាងពី ៦ឆ្នំាកន្លងទៅនេះ លីបង់មិនដែលស្គាល់ស្ថិរភាពនយោបាយពិតប្រាកដទេ។ នៅម្ខាង គឺក្រុមអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម Sunnite និងនៅម្ខាងទៀត គឺក្រុមអ្នកកាន់សាសនាអ៊ីស្លាម Chiites ដែលមានចលនា Hezbollah។ ចលនា Hezbollah គឺជាចលនាមួយដែលបានបង្កើតឡើងនៅក្នុងឆ្នំា ១៩៨២ និងដែលមានកម្លំាងប្រដាប់អាវុធខ្លំាងជាងគេនៅលីបង់បច្ចុប្បន្ន។ ក្រុមនេះមានទីតំាងនៅប៉ែកខាងត្បូងប្រទេសលីបង់ ជាប់នឹងព្រំដែនរដ្ឋអ៊ីស្រាអែល។ ប្រទេសលោកខាងលិចមួយចំនួន ពិសេសអាមេរិក តែងចាត់ទុកចលនានេះ ថាជាចលនាភេរវនិយម។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ចលនានេះកំពុងមានឥទ្ធិពលខ្លំាងណាស់នៅក្នុងប្រព័ន្ធនយោបាយលីបង់។ ជារឿយៗ ដើម្បីអាចបិទបញ្ចប់វិបត្តិនយោបាយផ្ទៃក្នុងបាន ការធ្វើសម្បទានជាមួយចលនា Hezbollah និងបក្សពួករបស់គេ ជារឿងមួយមិនអាចចៀសរួច។
សូមជម្រាបជូនថា មានប្រទេសស៊ីរីដែលគំាទ្រចលនា Hezbollah និងប្រទេស Arabie Saoudite ដែលគំាទ្រលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី Saad Hariri បានព្យាយាមអន្តរាគមន៍ដើម្បីដោះស្រាយនូវភាពមិនចុះសម្រុងគ្នារវាងរដ្ឋាភិបាល និងចលនា Hezbollah ជុំវិញដំណើរការរបស់តុលាការពិសេសសម្រាប់លីបង់។ តែទីបំផុត គ្មានភាគីជម្លោះណាមួយព្រមស្តាប់ទេ។
ខណៈនេះ និងចាប់ពីថ្ងៃពុធ ទី១២ មករាមក លោកប្រធានាធិបតីលីបង់មានរយៈពេល ៤៨ម៉ោង ដើម្បីទទួលការលាឈប់របស់រដ្ឋាភិបាល និងប្រកាសរៀបចំរដ្ឋាភិបាលថ្មី ជាមួយនឹងនាយករដ្ឋមន្រ្តីថ្មី ដែលត្រូវចេញពីក្រុមអ្នកកាន់សាសនា Sunnite ដូចលោក Saad Hariri ដែរ។ នេះហើយ ជាការលំបាក ព្រោះថាចង់ ឬមិនចង់ បើលោក Saad Hariri ត្រូវតែងតំាងជាថ្មី ចលនា Hezbollah នឹងតាមឈ្នានីសជាថ្មី។ តែបើជ្រើសយកនាយករដ្ឋមន្រ្តីម្នាក់មកពីក្រុម Chiite តែសម្លេងភាគច្រើននៅក្នុងសភាសុទ្ធសឹងជាក្រុម Sunnite នោះ នាយករដ្ឋមន្រ្តីថ្មីរឹតតែពិបាកធ្វើការ។
ដូច្នេះ នៅចំពោះមុខ វិបត្តិគ្មានរដ្ឋាភិបាលបានផ្ទុះជាថ្មីនៅក្នុងប្រទេសលីបង់ និងគ្មាននរណាម្នាក់អាចទាយទុកជាមុនបានឡើយ ថាតើវិបត្តិនេះនឹងបន្តរហូតដល់ពេលណា និងហុចលទ្ធផលយ៉ាងណានោះ ?
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ