កិច្ចចរចារវាងអាមេរិក និងរស្ស៊ីស្តីពីការគ្រប់គ្រងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរកំពុងវិលវល់ដោយវត្តមានចិន
នៅក្នុងទីក្រុងវីយែន ប្រទេសអូទ្រីស សហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ីបានផ្តើមកិច្ចចារឡើងវិញដើម្បីស្វែងរកអនាគតសន្ធិសញ្ញាទ្វេភាគីស្តីពីការគ្រប់គ្រងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។ តែភាគីអាមេរិក និងរុស្ស៊ីបានទទួលស្គាល់ដូចគ្នាក្នុងថ្ងៃអង្គារ ទី២៣ មិថុនាថា ការចរចាមានភាពតានតឹងតិចតួចជុំវិញតួនាទីរបស់ចិន។ អ្នកចរចាអាមេរិកលោក Marshall Billingslea បានបញ្ជាក់ជាថ្មីពីកាតព្វកិច្ចរបស់ចិនក្នុងការចរចាដោយស្មោះត្រង់ជាមួយអាមេរិក និងរុស្ស៊ី។ តាមពិតទៅ អាមេរិកចង់បញ្ចូលភាគីចិនទៅក្នុងអនាគតសន្ធិសញ្ញាថ្មីស្តីពីការគ្រប់គ្រងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ តែរុស្ស៊ីទើសទាល់ចិត្ត ហើយចិនមិនព្រម។ ហេតុអ្វីបានជាអាមេរិកចង់តែអូសចិនឲ្យចូល ?
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ប្រតិកម្មទើសទាល់ចិត្តរបស់រុស្ស៊ីបានធ្វើឡើងតាមរយៈអនុរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសលោក Sergueï Riabkov ដែលតំណាងឲ្យអ្នកចរចារុស្ស៊ី។ លោក Riabkov មិនញញើតនឹងវាយបកដាក់អាមេរិកថា ការទទូចរបស់អាមេរិកឲ្យបញ្ចូលចិនក្នុងកិច្ចចរចាជារឿងមិនអាចទៅរួច ហើយរុស្ស៊ីក៏នឹងមិនប្រើឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនទៅលើចិនដែរ។ គួររម្លឹកថា អាមេរិក និងរស្ស៊ីមានសិទ្ធិសញ្ញារវាងគ្នាស្តីពីការរំសាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរហៅ New Start ចុះហត្ថលេខាក្នុងឆ្នាំ ២០១០។ តាមរយៈសន្ធិសញ្ញា New Start អាមេរិក និងរុស្ស៊ីបានរក្សាគ្រឿងសព្វាវុធនុយក្លេអ៊ែរឲ្យតិចជាងក្នុងសម័យសង្រ្គាមត្រជាក់ ពោលរក្សាទុកក្បាលនុយក្លេអ៊ែរចំនួន ១ ៥៥០គ្រាប់ និងជើងបាញ់គ្រាប់នុយក្លេអ៊ែរយុទ្ធសាស្រ្តចំនួន ៧០០ដើម។
អាមេរិក និងរុស្ស៊ីត្រូវរកឲ្យឃើញនូវសន្ធិសញ្ញាថ្មីដើម្បីចូលជំនួសសន្ធិសញ្ញា New Start ដែលនឹងត្រូវផុតកំណត់នៅដើមឆ្នាំ ២០២១ ខាងមុខ។ តែនៅក្នុងការចរចាស្វែងរកសន្ធិសញ្ញាថ្មី អាមេរិកបន្តទទូចហៅចិនឲ្យចូលរួមដោយលើកយកហេតុផលទៅពន្យល់ថា សមត្ថភាពនុយក្លេអ៊ែររបស់ចិនកំពុងមានសន្ទុះកើនឡើងយ៉ាងលឿន។ ក្នុងថ្ងៃអង្គារ ទី២៣ មិថុនា អ្នកចរចាអាមេរិកលោក Marshall Billingslea បានកត់សម្គាល់ពីល្បឿននៃកម្មវិធីអភិវឌ្ឍគ្រឿងសព្វាវុធចិនគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ និងបរិហារចិនពីបទបានលាក់ និងគ្មានតម្លាភាពនៅក្នុងសំណុំរឿងនេះ។ ចំណែកអ្នកតំណាងរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកបានថ្លែងថា ការដែលចិនបដិសេធមិនបញ្ជូនគណៈប្រតិភូរបស់ខ្លួនទៅកាន់ប្រទេសអូទ្រីសមិនត្រឹមជាការបែរខ្នងដាក់អាមេរិក និងរុស្ស៊ីទេ តែជាការបែរខ្នងដាក់ពិភពលោកទាំងមូល។
តាមពិតទៅ ចិនមិនបានទាត់ចោលលើគ្រប់ការចរចាស្តីពីនុយក្លេអ៊ែរទេ គ្រាន់តែចិនចង់បានកិច្ចចរចាជាលក្ខណៈពហុភាគី ពោលមិនមែនទ្វេភាគី ឬត្រីភាគីដូចដែលអាមេរិកចង់បាននោះឡើយ។ អ្វីដែលក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍មួយចំនួនបារម្ភ គឺខ្លាចអាមេរិកប្រើភាពព្រងើយកន្តើយរបស់ចិនពេលនេះជាលេសដើម្បីដកខ្លួនចេញពីសន្ធិសញ្ញា New Start ដែលអាមេរិកកំពុងមានជាមួយរុស្ស៊ី។ ការបារម្ភយ៉ាងដូចនេះ ព្រោះលោកដូណាល់ ត្រាំធ្លាប់បានដកអាមេរិកចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀង និងសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិចំនួន ៣ គឺកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ សន្ធិសញ្ញាស្តីពីគ្រាប់មីស៊ីលចម្ងាយមធ្យម និងសន្ធិសញ្ញាមេឃចំហ ឬ Open Skies។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក Marshall Billingslea បាននិយាយពីកិច្ចចរចាប្រកបដោយស្ថាបនារវាងប្រទេសទាំងពីរ និងថា អាមេរិក និងរុស្ស៊ីគ្រោងបន្តកិច្ចប្រជុំថ្នាក់អ្នកជំនាញក្នុងក្តីរំពឹងទុកមានកិច្ចចរចាថ្មីនៅដំណាច់ខែកក្កដា ឬដើមខែសីហា។
គួរបញ្ជាក់ថា បើតាមរបាយការណ៍ចុងក្រោយនៃវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសន្តិភាពអន្តរជាតិក្នុងទីក្រុងស្តុកខុលហៅកាត់ Sipri អាមេរិក និងរុស្ស៊ីរួមគ្នាមានអាវុធនុយក្លេអ៊ែរក្នុងដៃជាង ៩០% នៃអាវុធនុយក្លេអ៊ែរសរុបក្នុងលោក៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ