កញ្ឆា ៖ កាន់តែហាម កាន់តែកើនអ្នកជក់ តើគួរដកបម្រាមឬយ៉ាងណា ?
ជាថ្មីម្តងទៀត ប្រធានបទ “ចង់បើកច្បាប់ឱ្យលក់កញ្ឆា” ដែលបានព្រលយចេញពីមាត់រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងទំនាក់ទំនងសភា កាលពីថ្ងៃចន្ទ បានក្លាយជាការតស៊ូមតិយ៉ាងផុសផុល នៅប្រទេសបារាំង មិនថាពីសំណាក់អ្នកនយោបាយ អ្នកឯកទេសសេដ្ឋកិច្ច ឬអ្នកជំនាញសុខាភិបាលទេ។ តើគេពិតជាគួរពិចារណាដកបម្រាមជួញដូរកញ្ឆា ដើម្បីផ្តល់កម្លាំងដល់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ដោយមិនអើពើនឹងបញ្ហាសុខភាពសាធារណៈឬ ?!
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៤:៥៩
នេះមិនមែនជាលើកទីមួយទេ ដែលរដ្ឋមន្ត្រីបារាំង ក្រោមអំណាចរបស់លោកប្រធានាធិបតី ហ្វ្រង់ស័រ ហូឡង់ បានបង្ហើបអំពីចេតនាចង់ពិភាក្សា រឿងបើកច្បាប់ឱ្យលក់កញ្ឆា។ កាលពីឆ្នាំ២០១២ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំ និងបន្ទាប់មករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងលំនៅដ្ឋាន ក៏ធ្លាប់បានបង្ហើបគំនិតចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាល លើកយកមកជជែកអំពី ការដាក់ឱ្យលក់កញ្ឆ ដោយស្របច្បាប់។ នៅសប្តាហ៍នេះ លោករដ្ឋលេខាធិការក្រសួងទំនាក់ទំនងសភា បានគាស់កកាយរឿងចាស់នេះឱ្យរហើបឡើងវិញ ដោយយល់ថា បារាំងគួរតែពិចារណាអំពីយន្តការច្បាប់លក់កញ្ឆា បើយល់ស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន។
ប៉ុន្តែបើទោះបីជាលោក បានបញ្ជាក់ថា នេះជាទស្សនៈបុគ្គលសុទ្ធសាធក៏ដោយ ក៏រដ្ឋាភិបាលមិនបង្អង់នឹងបញ្ចេញប្រតិកម្មតាមរយៈអ្នកនាំពាក្យថាមិនមែនជាជំហររបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយក៏គ្មានដែរការគិត ការពិចារណា ឬការត្រេះរិះលើប្រធានបទកញ្ឆានេះ។ ចំណែកឯអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងទាំងឡាយ ក៏មិនបង្អង់នឹងបញ្ចេញប្រតិកម្មដែរ។
ពាក្យតែមួយឃ្លាសោះ អាចដុតបញ្ចេះឱ្យមានភ្លើងប្រតិកម្មឆេះឡើងយ៉ាងព្រោងព្រាត ! ខ្លះប្រឆាំងយ៉ាងដាច់ខាត ខ្លះគាំទ្រនិងសោកស្តាយដែលរដ្ឋាភិបាលគ្មានសេចក្តីក្លាហាននឹងលើកយកប្រធានបទកញ្ឆាមកជជែក។
អ្នកឯកទេសសេដ្ឋកិច្ចខ្លះ សំឡឹងឃើញថា ការលក់កញ្ឆាស្របច្បាប់ គឺជាមធ្យោបាយបំប៉ោងកម្លាំងសេដ្ឋកិច្ចដ៏ប្រសើរ។ រដ្ឋកូឡូរ៉ាដូអាមេរិកជាភស្តុតាង ! តាំងពីបើកឱ្យលក់កញ្ឆាដោយស្របច្បាប់មក រដ្ឋប្រមូលពន្ធបានបន្ថែមដល់ទៅ ៤៣លានអឺរ៉ូ នៅឆ្នាំ២០១៥។ នៅប្រទេសបារាំង អ្នកស្រាវជ្រាវគុណគិតឃើញថាអាចប្រមូលប្រាក់ចំណូលបានដល់ទៅ រវាងពី១ពាន់ ទៅ១៨០០លានអឺរ៉ូក្នុងមួយឆ្នាំៗ (ទាញពន្ធបានប្រមាណ៨០០លាន)។ ព្រោះផលិតផលនេះ អាចលក់បានថ្លៃជាងបារី ដល់ទៅ១០ដង។ សូម្បីតែខាងប៉ូលិសក៏អាចសន្សំកម្លាំងសំចៃប្រាក់បានប្រមាណ៩១០លានអឺរ៉ូដែរក្នុងមួយឆ្នាំ ពីការឈប់រៀបចំបែបបទអត់បានការប្តឹងទៅតុលាការ។
សូម្បីតែក្រុមគ្រូពេទ្យ ល្បីខាងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងថ្នាំជក់ និងការជក់បារី ក៏បានបន្លឺសំឡេងគាំទ្រឱ្យបើកច្បាប់ឱ្យលក់កញ្ឆាដែរ។ មានច្បាប់គ្រប់គ្រងកញ្ឆា ដែលមិនមែនជាច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ អាចនឹងជួយការពារ ឱ្យកាត់បន្ថយការជក់កញ្ឆានៅសាលា និងតាមកន្លែងធ្វើការ។ ជាក់ស្តែង តាំងពីឆ្នាំ១៩៩១មក ក្រោយពីមានច្បាប់គ្រប់គ្រងបារី និងគ្រឿងស្រវឹងមក ការលក់បារីបានថយចុះពាក់កណ្តាល សុរា២៥%។ តែកញ្ឆាជារបស់ហាមឃាត់ បានកើនឡើង២០% ក្នុងរយៈពេលដូចគ្នា។ គឺការហាមឃាត់ ខ្លាំងផ្នែកប្រព្រឹត្តកញ្ឆានិងគ្រឿងញៀន ជាបុព្វហេតុនាំឱ្យបារាំងបានក្លាយជាជើងឯកនៅអឺរ៉ុប ដោយមានចំនួនយុវជនជក់/ធ្លាក់ភ្លក្សកញ្ឆា ដល់ទៅ ៤៥% ទល់នឹង២៩% នៅប្រទេសហូឡង់ ដែលបើកលក់ស្របច្បាប់។ មានន័យថាកាន់តែហាមឃាត់ កាន់តែមានមនុស្សជក់ច្រើន !
សម្រាប់ខាងក្រុមគ្រូពេទ្យនេះ កញ្ឆាជាគ្រឿងញៀន ជាផលិតផលគ្រោះថ្នាក់ តែបើមានច្បាប់ គេនឹងអាចដាក់ពិន័យ និងជាយន្តការមួយ ជំរុញឱ្យផលិតផលនោះមានដាន មានប្រភព និងមានគុណភាព។ បទពិសោធន៍២៣ឆ្នាំនៃការមានច្បាប់កញ្ឆា នៅហូឡង់ បានបង្ហាញថាចំនួនឧក្រិដ្ឋកម្មពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀនបានធ្លាក់ចុះ មិនបង្កើនចំនួនគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ មិនបង្កើនចំនួនអ្នកជក់ តែអ្នកប្រព្រឹត្តបានប្រើកញ្ឆាពិតៗ មិនមែនជារបស់លាយ លួចលាក់ ដូចជក់ថ្នាំពុលឡើយ។ ឯចំណែកចំណាយផ្នែកសុខភាពពាក់ព័ន្ធនឹងការជក់កញ្ឆា នៅតែដដែល ដូច្នេះតើគេគួរតែពិចារណារឿងចង់បើកឱ្យលក់កញ្ឆាដោយស្របច្បាប់ឬ ?
សម្រាប់អ្នកប្រឆាំង កញ្ឆាជាគ្រឿងញៀន ប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់សុខភាព។ ដូច្នេះគេមិនត្រូវលើកបម្រាម និងការដាក់ទោសចំពោះជនប្រព្រឹត្តនិងជួញដូរកញ្ឆានេះឡើយ។ ចំពោះអ្នកនយោបាយខ្លះដែលជាបក្សប្រឆាំង រដ្ឋាភិបាលកាន់អំណាចគ្មានភាពហ្មត់ចត់ គិតគូរដោះស្រាយបញ្ហាជាតិធំៗនិងសំខាន់ៗទេ បែរជាមកចង់សើរើបម្រាមរាប់រយឆ្នាំរបស់ប្រទេស ដើម្បីផលប្រយោជន៍នយោបាយ និងដើម្បីបង្វៀងបញ្ហា យកចិត្តក្មេងជំនាន់ក្រោយដែលកំពុងបះបោរប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល។ អ្នកខ្លះទៀតមិនបន្ទោសគំនិតចង់ពិភាក្សាបើកច្បាប់ជួញដូរកញ្ឆាទេ ! គំនិតដើមល្អហើយ ប៉ុន្តែបញ្ហាមិនបញ្ឈប់ត្រឹមសេដ្ឋកិច្ចនិងព្រហ្មទណ្ឌចាប់ទោសអូសដំណើរឡើយ បញ្ហានៅត្រង់ថាច្បាប់គឺនិម្មិតរូប នៃតម្លៃសីលធម៌ បើបង្កើតច្បាប់លក់កញ្ឆា ដែលជាគ្រឿងញៀន ជាមិត្តអាក្រក់របស់សង្គមតាំងពីយូរយារមកហើយ នោះនឹងមានការបះពាល់ខ្លាំងដល់តម្លៃសីលធម៌សង្គម៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ