តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិចោទប្រកាន់ប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូ ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម
ប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូត្រូវបានតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ICC កាលពីថ្ងៃពុធម្សិលមិញ ចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្រ្គាម និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ នៅក្នុងសង្រ្គាម ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងស៊ែប៊ី កាលពីអំឡុងចុងទសវត្សរ៍ ៩០។ ដំណឹងចោទប្រកាន់ប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូ ប្រៀបបាននឹងគ្រាប់ផ្លោង ញ្ជួយតំបន់បាល់កង់ នៅទឹកដីអឺរ៉ុប ព្រោះថា វាធ្លាក់ចំពេលដែលមេដឹកនាំរបស់ប្រទេសគូសត្រូវទាំងពីរ កូសូវ៉ូ និងស៊ែរប៊ី កំពុងត្រៀមជួបចរចាសន្តិភាពរវាងគ្នា នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន នៅថ្ងៃសៅរ៍ចុងសប្តាហ៍នេះ។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖
ស្តាប់ - ០៧:៣១
ប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូលោក Hashim Thaci ដែលត្រូវរដ្ឋអាជ្ញាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិICCចោទប្រកាន់ កាលពីថ្ងៃពុធនេះ គឺជាអតីតមេបញ្ជាការរបស់ពួកឧទ្ទាមទ័ពព្រៃកូសូវ៉ូដែលបានចេញមុខ ប្រយុទ្ធទាមទារបំបែកទឹកដីចេញពីប្រទេសស៊ែរប៊ី កាលពីទសវត្សរ៍៩០។
សង្រ្គាម ប្រយុទ្ធគ្នារវាងកងទ័ពស៊ែរប៊ី និង ពួកឧទ្ទាមទ័ពព្រៃ កូសូវ៉ូ បានសម្លាប់មនុស្ស១៣០០០នាក់ ដែនៅក្នុងនោះភាគច្រើនជាប្រជាជនកូសូវ៉ូ ដែលរងគ្រោះ ដោយសារការវាយប្រហាររបស់ទាហានស៊ែរប៊ី ។ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិសម្រាប់អតីតយូហ្គោស្លាវី ធ្លាប់បានផ្តន្ទាទោស រួចហើយ អតីតឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តីស៊ែរប៊ី លោក Nikola Sainovic ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ១៨ឆ្នាំ រួមទាំងមន្រ្តីយោធាស៊ែរប៊ី ជាន់ខ្ពស់ប៉ុន្មានផ្សេងទៀត។ ប៉ុន្តែ នេះមិនមែនមានន័យថា ក្រុមឧទ្ទាមកូសូវ៉ូដឹកនាំដោយលោក Hashim Thaci រួចខ្លួនដែរ។
នៅឆ្នាំ ២០១៥ តុលាការពិសេសមួយត្រូវបានបង្កើតឡើង ដើម្បីស៊ើបអង្កេតលើឧក្រិដ្ឋកម្ម ដែលពួកឧទ្ទាមក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Hashim Thaci បានប្រព្រឹត្តទៅលើប្រជាជនស៊ែរប៊ី ជនជាតិរ៉ូម និងអ្នកប្រឆាំង ជាតិអាល់បានីនៅកូសូវ៉ូ នៅក្នុងអំឡុង និងក្រោយសង្រ្គាម ឆ្នាំ១៩៨៩។
រងបទចោទប្រកាន់ចំនួន ១០ លោកHashim Thaci និងមេស៊ើបការណ៍សម្ងាត់នៃក្រុមឧទ្ទាមទាមទារឯករាជ្យសម្រាប់កូសូវ៉ូ ដែលសព្វថ្ងៃក្លាយជាប្រធានបក្សកាន់អំណាច កូសូវ៉ូ ត្រូវបានរដ្ឋអាជ្ញាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ចោទប្រកាន់ថា ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវលើការបាត់ខ្លួន ការសម្លាប់ ធ្វើទារុណកម្ម មនុស្សជាង ១០០នាក់ នៅក្នុងអំឡុងសង្រ្គាម ប្រឆាំងស៊ែរប៊ី ។
តារាងចោទប្រកាន់ទៅលើលោកប្រធានាធិបតី កូសូវ៉ូ និងអតីតមេស៊ើបការណ៍សម្ងាត់កូសូវ៉ូត្រូវបានធ្វើរួចហើយតាំងពីថ្ងៃទី២៤មេសាម្ល៉េះ ប៉ុន្តែ រដ្ឋអាជ្ញារបស់តុលាការពិសេស ទើបបង្ហាញជាសាធារណៈនៅពេលនេះ។ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន រដ្ឋអាជ្ញារបស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិបានលើកឡើងពីការប៉ុនប៉ងរបស់ប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូ និងបក្សពួក ដើម្បីរារាំងដំណើរការស៊ើបអង្កេត និងការបង្កើតតុលាការពិសេស សម្រាប់ កាត់ទោស បទឧក្រិដ្ឋកម្មដែលក្រុមខ្លួនធ្លាប់បានប្រព្រឹត្ត នៅក្នុងអំឡុងសង្រ្គាម កាលពី៣០ឆ្នាំមុន។
ប្រធានាធិបតីលុបចោលដំណើរទៅចូលរួមជំនួបកំពូល កូសូវ៉ូ និងស៊ែរប៊ី នៅក្រោយការចោទប្រកាន់របស់ICC
រហូតមកដល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលកូសូវ៉ូនៅមិនទាន់មានប្រតិកម្មអ្វីនៅឡើយទេ។ នៅល្ងាចថ្ងៃពុធម្សិលមិញ ការិយាល័យប្រធានាធិបតី បានអះអាងថា លោកប្រធានាធិបតីHashim Thaci បានវិលត្រលប់ចូលកូសូវ៉ូវិញ នៅក្រោយលឺសេចក្តីសម្រេចចោទប្រកាន់លោក ពីរដ្ឋអាជ្ញាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តជាតិ។ តាមកាសែតកូសូវ៉ូ លោក Hashim Thaci បានធ្វើដំណើរទៅដល់ព្រលានយន្តហោះ Franfort ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ នៅថ្ងៃពុធ ដើម្បីបន្តដំណើរទៅ ចូលរួមចរចាទ្វេភាគី ជាមួយ ស៊ែរប៊ី នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។
ថ្វីបើលោក Hashim Thaciនៅមិនទាន់ចេញមុខនិយាយអ្វីនៅពេលនេះ ប៉ុន្តែ នៅមុនពេលជាប់ឆ្នោត ក្លាយជាប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូ នៅឆ្នាំ ២០១៦ លោក Hashim Thaciធ្លាប់បាននិយាយហើយថា លោកគាំទ្រ ពេញទំហឹង ការបង្កើតតុលាការពិសេស នៅទីក្រុង ឡាអេ ដើម្បីស៊ើបអង្កេតលើបទឧក្រិដ្ឋប្រព្រឹត្តដោយក្រុមឧទ្ទាមកូសូវ៉ូ។ លោកអះអាងផងដែរថា នឹងចូលរួម ឆ្លើយគ្រប់សំណួររបស់តុលាការ ក្នុងដំណើរស្វែងរកយុត្តិធម៌សម្រាប់ទាំងអស់គ្នា។ សម្រាប់ប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូ លោកគ្មានអ្វីដែលត្រូវលាក់បាំងនោះទេ ព្រោះថា ការប្រយុទ្ធរបស់ប្រជាជនកូសូវ៉ូ និងការប្រយុទ្ធតស៊ូរបស់ចលនាទាមទារឯករាជ្យឲ្យកូសូវ៉ូ គឺជាការប្រយុទ្ធដ៏ត្រឹមត្រូវ និងស្អាតបរិសុទ្ធ។
លោក Kadri Veseli ប្រធានបក្សកាន់អំណាចរបស់កូសូវ៉ូ ឯណោះវិញ ដែលស្ថិតក្នុងបញ្ជីជនសង្ស័យ ជាមួយប្រធានាធិបតី កូសូវ៉ូ បានរុញច្រានចោលការចោទប្រកាន់ និងវាយបកទៅរដ្ឋអាជ្ញាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ថា កំពុងចង់សរសេរប្រវត្តិសាស្រ្តឡើងវិញ។
នៅកូសូវ៉ូ ដំណឹងចោទប្រកាន់ ប្រធានាធិបតីដែលជាអតីត មេដឹកនាំក្រុមឧទ្ទាម ទាមទារឯករាជ្យ ឲ្យកូសូវ៉ូមិនត្រូវបានទទួលស្វាគមពីប្រជាជនកូសូវ៉ូនោះទេ។ នៅក្នុងក្រសែភ្នែករបស់ប្រជាជនកូសូវ៉ូ លោក Hashim Thaciជាវីរបុរស ដែល ជួយកូសូវ៉ូឲ្យបានរួចចាកផុតពីក្រញ៉ាំគ្រប់គ្រងរបស់ស៊ែរប៊ី ។ ផ្គើននឹងការគំរាមរបស់ស៊ែរប៊ី លោក Hashim Thaciបានដោយប្រកាសឯករាជ្យកូសូវ៉ូនៅឆ្នាំ ២០១០។
ការចោទប្រកាន់របស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនឹងទៅបំផ្លាញ ដំណើរការចរចារវាងកូសូវ៉ូ និងស៊ែរប៊ី ?
មេដឹកនាំកូសូវ៉ូ និងស៊ែរប៊ី ត្រូវជួបចរចាគ្នា នៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន នៅថ្ងៃសៅរ៍នេះ ដើម្បីស្វែងរកសន្តិភាពរវាងរដ្ឋសត្រូវទាំងពីរ នៅក្រោមការជួយសម្របសម្រួលរបស់អាមេរិក។
ប៉ុន្តែ នៅក្រោយរដ្ឋអាជ្ញាប្រកាសបទចោទប្រកាន់ប្រឆាំងប្រធានាធិបតី កូសូវ៉ូ ទាំងប្រធានាធិបតី និងនាយករដ្ឋមន្រ្តី កូសូវ៉ូបានលុបចោលដំណើរទៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ជាទីប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូ ត្រូវបើកកិច្ចពិភាក្សាទ្វេភាគីជាមួយមេដឹកនាំស៊ែប។ នៅក្នុងសារTwitterនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ នាយករដ្ឋមន្រ្តីកូសូវ៉ូ លោក Avdullah Hoti បានសរសេរថា ការវិវឌ្ឍន៍ថ្មីៗ នៅទីក្រុងPristina ធ្វើឲ្យលោកមិនអាចទៅចូលរួមប្រជុំនៅវ៉ាស៊ីនតោន។
នៅថ្ងៃពុធ អន្តរការីអាមេរិក លោក Richard Grenellបាននិយាយថា លោកប្រធានាធិបតី Hashim Thaci ដែលប្រាប់សេតវិមានពីសម្រេចលុបចោល មិនចូលរួមក្នុងជំនួបកំពូល នៅថ្ងៃសៅរ៍ចុងសប្តាហ៍នេះ។ អន្តរការីអាមេរិកអះអាងថា លោកយល់ពីជំហររបស់កូសូវ៉ូ និងចង់ឲ្យគេដោះស្រាយជម្លោះក្តីក្តាំ នៅតុលាការ ជាមុនសិន មុននឹងត្រលប់មកចរចាដោះស្រាយជម្លោះទ្វេភាគី ស៊ែរប៊ី និងកូសូវ៉ូ។
ទោះជាសង្រ្គាមបិទបញ្ចប់ទៅអស់៣០ឆ្នាំ ប៉ុន្តែ កូសូវ៉ូ និងស៊ែរប៊ី នៅតែតានតឹងនឹងក្រោយ ជាពិសេស នៅក្រោយកូសូវ៉ូប្រកាសដោយអត្តនោម័ត ជារដ្ឋឯករាជ្យ ដែលស៊ែរប៊ី បានប្រឆាំងដាច់ខាត។ ការចរចា បិទបញ្ចប់ជម្លោះរវាងភាគីទាំងពីរ បានជាប់គាំង ជាង១ឆ្នាំ មកហើយ។ អាមេរិកដែលគាំទ្រការប្រកាសឯករាជ្យរបស់កូសូវ៉ូ បានអញ្ជើញភាគីជម្លោះទាំងពីរទៅវ៉ាស៊ីនតោន ក្នុងក្តីសង្ឃឹមថា នឹងជួយឲ្យកូសូវ៉ូ និងស៊ែរប៊ី អាចចុះសម្រុងគ្នា យ៉ាងហោច ត្រឹមការដោះដូរពាណិជ្ជកម្ម បើសិនភាគីទាំងពីរ មិនអាចទាន់ដោះស្រាយ ជម្លោះនយោបាយទេនោះ។ ប៉ុន្តែ នៅពេលតុលាការអន្តរជាតិសម្រេចនៅពេលនេះ ក្តីសង្ឃឹមនឹងជំរុញឲ្យមានការចរចាស្រុះស្រួលគ្នារវាងកូសូវ៉ូ និងស៊ែរប៊ី នៅពេលនេះ ត្រូវរលាយដូចអំបិលត្រូវទឹក។
តាមអ្នកវិភាគកូសូវ៉ូម្នាក់ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិប្រញាប់ចេញ សេចក្តីចោទប្រកាន់ប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូ នៅសប្តាហ៍ មកពីហេតុផលថា ភាគីកូសូវ៉ូចង់ ឲ្យគេលើកយកសំណុំរឿងលុបចោលតុលាការពិសេសប្រឆាំង លោកHashim Thaci ទៅដាក់លើតុចរចាជាមួយស៊ែរប៊ី និងអាមេរិក នៅថ្ងៃសៅរ៍ចុងសប្តាហ៍នេះ។ ការសម្រេចចោទប្រកាន់របស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនៅពេលនេះ អាចបំផ្លាញកិច្ចប្រឹងប្រែងរកសន្តិភាពរវាងភាគីជម្លោះ ប៉ុន្តែ ជាមួយគ្នានេះ វាអាចជាមធ្យោបាយ ដើម្បី ទប់ស្កាត់ការប៉ុនប៉ង របស់ប្រធានាធិបតីកូសូវ៉ូ ដែលចង់ឲ្យគេលុបចោល ការងារស៊ើបអង្កេតរបស់តុលាការ ប្រឆាំងនឹងរូបលោកដែរ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ