លោកអាស្តុន កាទ័រ៖អាមេរិកនឹងបន្តបេសកកម្មនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលច្បាប់អន្តរជាតិបានអនុញ្ញាត
នៅថ្ងៃអង្គារ ទី៣ វិច្ឆិកា ថ្នាក់រដ្ឋមន្រ្តីនៃក្រសួងការពារជាតិរបស់ប្រទេសអាស៊ានទំាង ១០ បានបើកកិច្ចប្រជុំក្នុងទីក្រុងគូឡាឡាំពួ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។ ក្រៅពីវត្តមានរដ្ឋមន្រ្តីការពារអាស៊ាន ក៏មានវត្តមានរដ្ឋមន្រ្តីការពារអាមេរិកលោកអាស្តុន កាទ័រ និងសមភាគីចិនលោកចាង វ៉ានកានដែរ។ លោកកាទ័រ និងលោកវ៉ានកានបានឆ្លៀតបើកជំនួបមួយទល់មួយ ដោយបាននិយាយច្រើនពីបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលចិនកំពុងមានជម្លោះជាមួយបណ្តាប្រទេសអាស៊ានមួយចំនួន ដូចយ៉ាងវៀតណាម ឬហ្វីលីពីន។ នាឱកាសនោះ លោកកាទ័របានឆ្លៀតព្រមានលោកវ៉ានកានពីសិទ្ធិរបស់អាមេរិកក្នុងការបន្តបេសកកម្មនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០១:២៦
លោករដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិអាមេរិកអាស្តុន កាទ័របានព្រមានសមភាគីចិនក្នុងសំណុំរឿងសមុទ្រចិនខាងត្បូងដោយសំអាងលើច្បាប់អន្តរជាតិ។ ច្បាប់អន្តរជាតិដែលលោករដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិអាមេរិកអាស្តុន កាទ័របានបញ្ជាក់ថា មិនមែនជាច្បាប់កម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខរបស់ប្រទេសណាមួយទេ តែជាច្បាប់សាកលដែលប្រទេសទំាងអស់ក្នុងលោកត្រូវតែគោរព។ ត្រង់ចំណុចនេះ លោកកាទ័រចង់និយាយប្រាប់ចិនថា មានតំបន់ខ្លះនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងមិនមែនជាកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខតែម្នាក់ឯងរបស់ចិនទេ តែជាតំបន់សមុទ្រអន្តរជាតិដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ទំាងអស់គ្នា និងដែលទំាងអស់គ្នាមានសិទ្ធិធ្វើដំណើរទៅកាន់ទីនោះដែលច្បាប់អន្តរជាតិបានអនុញ្ញាត។
លោកកាទ័របានព្រមានសមភាគីចិនលោកវ៉ានកានចំៗថា អាមេរិកនឹងបន្តបេសកកម្មរបស់ខ្លួនទៅកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅពេលណាក៏បាន និងនៅកន្លែងណាក៏បាន។ ប្រតិកម្មខ្លំាងៗរបស់អាមេរិកពេលនេះបានធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីអាមេរិកបានបញ្ជូននាវាចម្បំាងរបស់ខ្លួនទៅកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូងក្បែរទីប្រជុំកោះសិប្បនិម្មិតដែលចិនបានសាងសង់ក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ជាចម្លើយតបវិញ លោករដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិចិនចាង វ៉ានកានបានបញ្ជាក់ជាថ្មីម្តងទៀតពីជំហរមិនប្រែប្រួលរបស់ចិនដែលថា ទីប្រជុំកោះមានជម្លោះសព្វថ្ងៃជាកម្មសិទ្ធិរបស់ចិន ព្រមទំាងបានសម្តែងក្តីមិនសប្បាយចិត្តជាថ្មីចំពោះការដែលអាមេរិកបានបញ្ជូននាវាចម្បាំងទៅកាន់សមុទ្រចិនខាងត្បូង។
ដោយឡែក ចំពេលដែលលោករដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិអាមេរិកអាស្តុន កាទ័រស្ថិតក្នុងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី លោកមេបញ្ជាការអាមេរិកហារី ហារីសទទួលបន្ទុកតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកបានទៅបំពេញទស្សនកិច្ចក្នុងប្រទេសចិន។ នៅក្នុងទីក្រុងប៉េកំាង លោកហារីសបានជួបសន្ទនាជាមួយសមភាគីចិនលោកហ្វាង ហ្វេងហេ។ នៅក្នុងជំនួបនោះ លោកហារីសក៏បានព្រមានលោកហ្វេងហេពីសិទ្ធិរបស់អាមេរិកក្នុងការបន្តបេសកកម្មនៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងដោយផ្អែកលើច្បាប់អន្តរជាតិ។ ចំណែកលោកហ្វេងហេក៏បានបញ្ជាក់ពីជំហររបស់ចិនក្នុងការការពារបូរណភាពដែនដី និងថា លោកមានការសោកស្តាយចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកហារីសដែលនំាឲ្យមានភាពល្អក់ កករនៅក្នុងកិច្ចសន្ទនា។
ចិនប្រឆំាងដាច់ខាតចំពោះដំណោះស្រាយជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ
ជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងទាក់ទងនឹងទីប្រជុំកោះ Spratleys និងParacels គឺជាជម្លោះរវាងចិន និងប្រទេសអាស៊ីក្នុងតំបន់ចំនួន ៤ ដែលជាសមាជិកអាស៊ាន គឺវៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី ព្រុយណេ និងហ្វីលីពីន និងដែលប្រទេសអាស៊ីទំាង ៤ នេះជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អាមេរិក។ ដូច្នេះវាជារឿងមួយធម្មតាទេដែលអាមេរិកត្រូវតែលូកដៃចូលជួយសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន។ តែក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ គេសង្កេតឃើញអាមេរិកហាក់ដូចជាបានលូកដៃកាន់តែជ្រៅ ព្រមទំាងបានបង្ហាញសាច់ដុំដាក់ចិនកាន់តែខ្លំាង។
អាចមានហេតុផលសំខាន់ពីរដែលអាមេរិកមិនអាចបន្តឱបដៃមើលជម្លោះនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូងបាន ទី១ អាមេរិកចង់ដណ្តើមឥទ្ធិពលនៅក្នុងតំបន់ដែលចិនកំពុងសោយរាជ្យ និងទី២ អាមេរិក និងប្រទេសពាក់ព័ន្ធបារម្ភខ្លាចចិនប្រើកម្លំាងចូលកាន់កាប់តំបន់មួយដែលជាតំបន់យុទ្ធសាស្រ្តផ្លូវសមុទ្រអន្តរជាតិដ៏សំខាន់។ កន្លងមក ចិនធ្លាប់បានបង្ហាញពីជំហរក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះជាមួយប្រទេសពាក់ព័ន្ធជាលក្ខណៈទ្វេភាគី។ តែប្រទេសទំាងនោះមិនព្រមដោយសំអាងថា ខ្លួនបានចាញ់ប្រៀបមហាយ័ក្សចិនរួចបាត់ទៅហើយ។
អ្វីដែលវៀតណាម ម៉ាឡេស៊ី ព្រុយណេ និងហ្វីលីពីនចង់បាន គឺដំណោះស្រាយជាលក្ខណៈអន្តរជាតិក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ាន ឬមួយក៏ក្របខ័ណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ។ កន្លងមក និងដោយអាងអាមេរិក មានប្រទេសខ្លះបានចាត់វិធានការផ្ទាល់ខ្លួនប្រឆំាងចិន ដូចយ៉ាងហ្វីលីពីនបានប្តឹងទៅតុលាការអន្តរជាតិឲ្យជួយធ្វើជាអាជ្ញាកណ្តាល។ ថ្មីៗនេះ តុលាការអាជ្ញាកណ្តាលអចិន្ត្រៃយ៍នៅទីក្រុងឡាអេដែលជាស្ថានប័នអន្តរជាតិបានប្រកាសឲ្យដឹងថា ខ្លួនមានសមត្ថភាពចាត់ការរឿងនេះ។ តែចិនបានបដិសេធជាមុននូវរាល់សេចក្តីសម្រេចរបស់ស្ថាប័នតុលាការអន្តរជាតិមួយនេះ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ