កំហឹងក្រុមអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត ក្រោយការប្រហារជីវិតមេចលនាប្រឆាំងនៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត
មគ្គុទេសក៏អ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត និងជាសកម្មជនប្រឆាំងដ៏សំខាន់ម្នាក់ នៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ត្រូវបានគេកាត់ទោសប្រហារជីវិត រួមជាមួយនឹងមនុស្ស៤៦នាក់ផ្សេងទៀត ពីបទបង្កអំពើភេរវកម្ម។ ការកាត់ទោស ដោយតុលាការអារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតនេះ បានបញ្ឆេះកំហឹងពាសពេញពិភពអារ៉ាប់ អ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត ជាពិសេសនៅអ៊ីរ៉ង់ដែលជាប្រទេសអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតធំជាងគេ។ ប្រតិកម្មថ្កោលទោស មានជាបន្តបន្ទាប់ ដោយបានបានចោទទៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ថាបានយកសាំងមកចាក់លើភ្លើង ធ្វើឲ្យជម្លោះរវាងក្រុមអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត និងអ៊ីស្លាមស៊ុនីត កាន់តែរីកធំឡើងថែមទៀត។
ចុះផ្សាយនៅថ្ងៃ៖ កែប្រែថ្ងៃទី៖
ស្តាប់ - ០៧:១០
អ៊ីរ៉ង់ ជាប្រទេសអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតធំជាងគេ ដូច្នេះគេមិនចម្លែកចិត្តទេ នៅពេលដែលឃើញកំហឹងតវ៉ា បានផ្ទុះឡើងនៅអ៊ីរ៉ង់ ក្រោយពេល អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានប្រហារជីវិតមេចលនាអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតដ៏សំខាន់ម្នាក់ គឺលោក នីមៀរ អាល់នីមៀរ។ ថ្នាក់ដឹកនំាអ៊ីរ៉ង់គ្រប់រូប បានចេញមកធ្វើប្រតិកម្ម ថ្លែងថ្កោលទោសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ថាបានធ្វើឲ្យកំហឹងប្រជាជនអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត ឆេះក្តៅកាន់តែខ្លាំង ហើយពិភពអារ៉ាប់ និងគ្មានថ្ងៃបានសុខសន្តិភាពជាដាច់ខាត។
អាយ៉ាតូឡាអ៊ីរ៉ង់៖ ដៃដ៏សក្តិសិទ្ធរបស់ព្រះ នឹងសងសឹកអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត
គ្រាន់តែបានដំណឹងថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ប្រហារជីវិតមេចលនាអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតភ្លាម អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសអ៊ីរ៉ង់ បានថ្លែងថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ជាអ្នកគាំទ្រអំពើភេរវកម្ម ក៏ប៉ុន្តែព្រមពេលជាមួយគ្នានេះ ធ្វើការគៀបសង្កត់ បំបិទសម្លេងប្រឆាំងក្នុងស្រុក។ អ្នកនំាពាក្យដដែលនេះ បាននិយាយថា រដ្ឋាភិបាលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត នឹងត្រូវទទួលរងការសងសឹកយ៉ាងចាស់ដៃ ដោយសារទង្វើនេះ។ សម្តីនេះ ត្រូវបានអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ចាត់ទុកថាជាការប្រមាថមើលងាយ និងជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់គេ។ ភ្លាមៗ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានកោះហៅអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីរ៉ង់ ទៅព្រមានផងដែរ។
នៅថ្ងៃអាទិត្យនេះ អ្វីដែលគេទន្ទឹងរងចាំជាងគេ គឺប្រតិកម្មរបស់ប្រមុខមគ្គុទេសក៏អ៊ីស្លាមអ៊ីរ៉ង់ គឺលោកអាយ៉ាតូឡា អាលី ខាមឺណី។ លោកអាយ៉ាតូលា បានថ្លែងថា ដៃដ៏សក្តិសិទ្ធរបស់ព្រះជាម្ចាស់ នឹងធ្វើការសងសឹក ទៅលើឃាតករដែលបានសម្លាប់ លោក នីមៀរ អាល់នីមៀរ។ ឃាតករនោះ គឺអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដែលបានប្រើកំលាំង បំបិទសម្លេងប្រឆាំង សម្លាប់អ្នកដែលព្យាយាមការពារប្រជាជនអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត ដោយអយុត្តិធម៌។
បាតុកម្មដុតស្ថានទូតអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត នៅក្រុងតេអេរ៉ង់៖
បាតុកម្មបានផ្ទុះឡើងនៅតាមទីក្រុងធំៗ ដូចជានៅទីក្រុងតេអេរ៉ង់ តែម្តង។ ក្រុមបាតុករ បានជួបជុំគ្នាកាលពីយប់ថ្ងៃសៅរ៍ នៅខាងមុខស្ថានទូត អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ហើយបាននាំគ្នាយកដុំថ្ម និងដបប្រេង គប់ទៅលើស្ថានទូត បង្កជាអគ្គីភ័យ។ នៅស្ថានកុងស៊ុលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ប្រចាំក្រុង ម៉ាឆាដ ក៏មានបាតុកម្ម គប់បំផ្លាញអាគារអញ្ចឹងដែរ។ នគរបាលអ៊ីរ៉ង់ បានធ្វើការហាមឃាត់ ដើម្បីកុំឲ្យចលាចលរីករាលដាលកាន់តែធំ។ មនុស្សជាង៤០នាក់ ត្រូវបានឃាត់ខ្លួនផងដែរ ក្នុងហេតុការណ៍ហិង្សាប្រឆាំងនឹងអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតនេះ។
ចំណែកនៅទីក្រុងបីរូតប្រទេសលីបង់វិញ ក៏មានការជួបជុំគ្នា ជាទ្រង់ទ្រាយធំផងដែរ ដើម្បីថ្កោលទោសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ហើយសូម្បីតែនៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ផ្ទាល់ នៅភាគខាងត្បូង ដែលមានសហគមអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតរស់នៅ ក៏មានបាតុកម្មថ្កោលទោសរដ្ឋាភិបាលក្រុងរីយ៉ាដដែរ។ ជារួមនៅតាមប្រទេសអារ៉ាប់ ដែលមានប្រជាជនអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត គឺមានការតវ៉ាហើយ ដូចជានៅអូម៉ង់ បារ៉ែន យេមែន និងអ៊ីរ៉ាក់ ជាដើម។
សហរដ្ឋអាមេរិក សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ក៏ថ្លែងបន្ទោសដែរ៖
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសអាមេរិក បានថ្លែងកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី ២មករា ដោយបញ្ជាក់ពីការព្រួយបារម្ភរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ទៅលើស្ថានភាពគោរពសិទ្ធិមនុស្សនៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះ បានបន្ថែមថា កន្លងមករដ្ឋាភិបាលអាមេរិក បានក្រឿនរំលឹកអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ជាញយដងមកហើយ អំពីទង្វើគៀបសង្កត់ ទៅលើសម្លេងប្រឆាំងរិះគន់ មកពីក្រុមអ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត។ ការប្រហារជីវិតនាពេលនេះ សបង្ហាញថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត យកលេសអំពើភេរវកម្ម ដើម្បីបំបិទសម្លេងប្រឆាំង ក្នុងស្រុក។
លោកស្រី តំណាងការទូតសហភាពអឺរ៉ុប ក៏បានថ្កោលទោសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ក្នុងន័យប្រហាក់ប្រហែល និងសហរដ្ឋអាមេរិកដែរ ដោយសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើ ភាពមិនប្រក្រតីនៃនីតិវិធីតុលាការ ព្រមទាំងនយោបាយផ្តាច់ការ រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស បំបិទមាត់អ្នករិះគន់ របស់រដ្ឋាភិបាលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។ ចំណែកលោកបាន គីមូន អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិវិញ បានបញ្ជាក់ថា លោក រកពាក្យអ្វីថ្លែងមិនបានទេ ព្រោះការប្រហារជីវិតមនុស្ស វាជារឿងមួយដែលធ្ងន់ធ្ងរណាស់ទៅហើយ តែការប្រហារជីវិតមគ្គុទេសក៏អ៊ីស្លាមឈីអ៊ីត ដែលមនុស្សទូទៅគោរពគាំទ្រ វានឹងធ្វើឲ្យពិភពអារ៉ាប់ទាំងមូលរង្គោះរង្គើកាន់តែខ្លាំង ដោយសារតែជម្លោះរវាងនិកាយទាំងពីរ របស់សាសនាអ៊ីស្លាម។
នីមៀរ អាល់នីមៀរ មេចលនាប្រឆាំង ដែលមិនអំពាវនាវឲ្យប្រើអំពើហិង្សា៖
សូមបញ្ជាក់ថា ការប្រហារជីវិតមនុស្សទាំង៤៧នាក់នេះ គេធ្វើឡើង ដោយចោទពីបទអំពើភេរវកម្ម។ ក៏ប៉ុន្តែ លោក នីមៀរ អាល់នីមៀរ នេះ ជាមេចលនាប្រឆាំង ដែលកន្លងមក ចេញមុខរិះគន់របបផ្តាច់ការអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ខ្លាំងជាងគេ។ មគ្គុទេសក៏អ៊ីស្លាម ឈីអ៊ីត អាយុ៥៦ឆ្នាំរូបនេះ កន្លងមកត្រូវគេស្គាល់ថា ជាមនុស្ស មានឥទ្ធិពលណាស់ ក្នុងបណ្តាអ្នកប្រកាន់សាសនាអ៊ីស្លាមនិកាយឈីអ៊ីត ព្រោះគាត់ជាមនុស្សសន្តិភាពនិយម អំពាវនាវឲ្យប្រើអំពើហិង្សា។ កន្លងមកគាត់បានត្រឹមតែចេញមុខ ធ្វើបាតុកម្ម ដើម្បីរិះគន់ដោយចំហ ទៅលើរបបផ្តាច់ការអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដែលដឹកនាំដោយរាជវង្សនិកាយស៊ុនីត ឈ្មោះរាជវង្សសាអ៊ូដ។
អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ត្រៀមខ្លួនទទួលផល ពីទង្វើរបស់ខ្លួន៖
មានអ្នកវិភាគច្រើនណាស់ ដែលគិតថា អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានគិតខុស ដោយបានសម្លាប់មេក្រុមប្រឆាំងនិកាយឈីអ៊ីតនាពេលនេះ។ ព្រោះថាផលអវិជ្ជមាន នឹងកើតមានទៅលើអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដោយផ្ទាល់ រឺដោយប្រយោល។ បំបាត់សម្លេងប្រឆាំង ក្នុងស្រុកក៏ពិតមែន តែកុំភ្លេចថា មគ្គុទេសក៏អ៊ីស្លាមឈីអ៊ីតដែលត្រូវគេប្រហារជីវិតនេះ មានគេគោរពស្រលាញ់ ពាសពេញពិភពអារ៉ាប់។
កន្លងមកនៅក្នុងចលនាប្រឆាំងនឹងរបបផ្តាច់ការនិកាយស៊ុនីត នៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត គឺមានចលនាពីរ ទីមួយគឺក្រុមដែលមិនប្រកាន់យកអំពើហិង្សា ពោលគឺគេតវ៉ារិះគន់ដោយសន្តិវិធី។ ហើយក្រុមទីពីរគឺក្រុមដែលគេគិតថា មានតែអំពើហិង្សា វាយប្រហារធ្វើភេរវកម្មទេ ជាមធ្យោបាយដើម្បីធ្វើការតវ៉ាប្រឆាំងនឹងរបបផ្តាច់ការ។ ពេលនេះ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតសម្លាប់មេដឹកនាំម្នាក់ ដែលកន្លងមកអំពាវនាវកុំឲ្យប្រើអំពើហិង្សា។ មានន័យថា ចាប់ពីពេលនេះទៅ មនុស្សនឹងអស់ជំនឿ ហើយគេគិតថា ប្រឆាំងតវ៉ាដោយសន្តិវិធី គឺគ្មានបានប្រយោជន៍អ្វីទេ។ ត្រង់នេះហើយ ដែលអ៊ីរ៉ង់ថានឹងមានការសងសឹក គឺមិនខុសទេ។ អំពើភេរវកម្ម នឹងកើតមានកាន់តែខ្លាំង នៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត។
ចំណុចមួយចំនួនទៀត ដែលអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត នឹងខាតប្រយោជន៍ គឺសង្រ្គាមនៅស៊ីរី និងនៅអ៊ីរ៉ាក់។ ចង់មិនចង់ សង្រ្គាមនេះ ជាសមរភូមិប្រជែងគ្នា រវាងក្រុមឈីអ៊ីត និងក្រុមស៊ុនីតតែម្តង។ អ៊ីរ៉ង់ មេក្រុមឈីអ៊ីត ប្រជែងជាមួយអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត មេក្លោងស៊ុនីត ដើម្បីបានប្រើឥទ្ធិពលទៅលើស៊ីរី និងអ៊ីរ៉ាក់។ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ធ្វើខ្លាំងនាពេលនេះ គឺមិនខុសពីរុញអាមេរិក រុស្ស៊ី ឲ្យខិតទៅកាន់តែជិតអ៊ីរ៉ង់ទេ។ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត និងកាន់តែឯកោ នៅលើឆាកអន្តរជាតិ។ មួយជំហាននេះរបស់អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ជាជំហានដែលដើរដោយជ្រុល ព្រោះវាបានបំផ្លាញតម្លៃនៃការអត់ឱនឲ្យគ្នា ការសណ្តោសគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងមហាគ្រួសារអ៊ីស្លាមតែមួយ។ និកាយឈីអ៊ីត និងនិកាយស៊ុនីត ក្លាយជាសត្រូវនឹងគ្នាកាន់តែខ្លាំង ហើយសង្រ្គាមសកសឹកទៅវិញទៅមក នឹងគ្មានថ្ងៃបញ្ចប់ទេ៕
ព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានព្រឹត្តិបត្រព័ត៌មានប្រចាំថ្ងៃនឹងអាចឲ្យលោកអ្នកទទួលបាននូវព័ត៌មានសំខាន់ៗប្រចាំថ្ងៃក្នុងអ៊ីមែលរបស់លោកអ្នកផ្ទាល់៖
ចុះឈ្មោះ